مقیاس‌های روانسنجی
محسن آربزی؛ زهرا نوروزی قادرلو
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه غنای زندگی روانشناختی در دو گروه جمعیت عمومی و دانشجویی بود. بدین منظور دو مطالعه انجام شد. جهت بررسی روایی و اعتبار پرسشنامه غنای زندگی روانشناختی در مطالعه اوّل 450 نفر از جمعیت عمومی شهر شیراز با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند؛ و به پرسشنامه‌های غنای ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه غنای زندگی روانشناختی در دو گروه جمعیت عمومی و دانشجویی بود. بدین منظور دو مطالعه انجام شد. جهت بررسی روایی و اعتبار پرسشنامه غنای زندگی روانشناختی در مطالعه اوّل 450 نفر از جمعیت عمومی شهر شیراز با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند؛ و به پرسشنامه‌های غنای زندگی روانشناختی (اویشی و همکاران، 2019)، افسردگی – فرم کوتاه (بک و همکاران، 1996) و معنای زندگی (استگر، 2010) پاسخ دادند. در مطالعه دوّم، 220 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول به تحصیل بودند؛ با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند؛ و به پرسشنامه‌های غنای زندگی روانشناختی (اویشی و همکاران، 2019)، مقیاس شکوفایی (داینر و همکاران، 2010)، مقیاس احساس مثبت و منفی (داینر و همکاران، 2010) و پرسشنامه رضایت از زندگی (داینر و همکاران، 1985) پاسخ دادند. متخصصان معرف بودن ماده‌های پرسشنامه را برای سنجش غنای روانشناختی تأیید کردند. در مطالعه اوّل به منظور روایی سازه از هر دو نوع تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیلی عاملی تأییدی استفاده شد. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که نسخه فارسی پرسشنامه غنای روانشناختی متشکل از سه عامل تحت عناوین تجربیات جدید و متنوع، تجربیات غیرمعمول و عدم یکنواختی است. تحلیل عاملی تأییدی نیز انطباق مدل سه عاملی با داده‌ها را تأیید کرد. در مطالعه دوّم نیز تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل سه عاملی غنای روانشناختی با داده‌ها منطبق است. در مجموع یافته‌های پژوهش از شاخص‌های روانسنجی مناسب پرسشنامه مذکور برای اندازه گیری غنای روانشناختی حکایت دارد.
مقیاس‌های روانسنجی
فرزین باقری شیخانگفشه؛ زهرا خانی؛ حجت الله فراهانی؛ پرویز آزادفلاح
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رواسازی و اعتباریابی مقیاس اعتیاد به خرید آنلاین در نمونه ایرانی انجام شد. این پژوهش یک مطالعه توصیفی - تحلیلی از نوع ارزشیابی بود. نمونه شامل 500 نفر، از زنان (404) و مردان (96) شهر تهران در سال 1400 بودند که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و مقیاس اعتیاد به خرید آنلاین (ژائو و همکاران، 2017)، پرسشنامه رفتار ذخیره‌سازی ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی رواسازی و اعتباریابی مقیاس اعتیاد به خرید آنلاین در نمونه ایرانی انجام شد. این پژوهش یک مطالعه توصیفی - تحلیلی از نوع ارزشیابی بود. نمونه شامل 500 نفر، از زنان (404) و مردان (96) شهر تهران در سال 1400 بودند که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و مقیاس اعتیاد به خرید آنلاین (ژائو و همکاران، 2017)، پرسشنامه رفتار ذخیره‌سازی (فراست و همکاران، 2004) و پرسشنامه بهزیستی روانشناختی (ریف، 1989) را تکمیل کردند. ویژگی‌های روانسنجی مقیاس اعتیاد به خرید آنلاین از طریق آزمون تحلیل عامل تأییدی، روایی واگرا، روایی همزمان، همبستگی پیرسون و ضریب آلفای کرونباخ در نرم‌افزار R نسخه 1/4 در سطح معناداری 05/0 تحلیل شد. ساختار شش عاملی (برجستگی، رواداری، تعدیل خلق، روی‌گردانی، برگشت و تعارض) مقیاس اعتیاد به خرید آنلاین با استفاده از تحلیل عامل تأییدی بررسی و تأیید شد (93/0=CFI، 07/0=RMSEA). در بررسی روایی ملاکی همزمان و واگرا، همبستگی مقیاس اعتیاد به خرید آنلاین با مقیاس رفتار ذخیره‌ای مثبت و معنادار بود. همچنین رابطه اعتیاد به خرید آنلاین با بهزیستی روانشناختی نیز منفی و معنادار بود. ضریب آلفای کرونباخ برای نمره کل مقیاس اعتیاد به خرید آنلاین 93/0 و برای ابعاد آن 72/0 تا 91/0 به دست آمد. یافته‌ها بیانگر روایی سازه‌ای و پایایی قابل قبول مقیاس اعتیاد به خرید آنلاین است و ساختار چندبعدی این مقیاس می‌تواند به منظور تشخیص اعتیاد به خرید آنلاین کمک کند.
حمیدرضا پوراعتماد؛ محمد رستمی؛ مهسا بابامحمدی
دوره 21، شماره 2 ، دی 1393، ، صفحه 255-268
چکیده
نارساخوانی یک اختلال رشدی است که علایم آن ممکن است تا سنین جوانی و بزرگسالی ادامه پیدا کند و زندگی تحصیلی یا حرفه‌ای شخص را مختل نماید. بنابراین، شناسایی این اختلال در سراسر دوران تحول از اهمیت چشمگیری برخوردار است. هدف مطالعه حاضر، هنجاریابی و سنجش روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه‌های سیاهه نارساخوانی بزرگسالان (P-ADC) و سیاهه خواندن ...
بیشتر
نارساخوانی یک اختلال رشدی است که علایم آن ممکن است تا سنین جوانی و بزرگسالی ادامه پیدا کند و زندگی تحصیلی یا حرفه‌ای شخص را مختل نماید. بنابراین، شناسایی این اختلال در سراسر دوران تحول از اهمیت چشمگیری برخوردار است. هدف مطالعه حاضر، هنجاریابی و سنجش روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه‌های سیاهه نارساخوانی بزرگسالان (P-ADC) و سیاهه خواندن بزرگسالان (P-ARC) می‌باشد. در این مطالعه 281 نفر از دانشجویان کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی به صورت تصادفی طبقهای انتخاب شدند. P-ADC، ARC و آزمون خواندن کلمات (مهک) روی آن‌ها اجرا شد تا ضمن هنجاریابی دو سیاهه مذکور، مبانی روانسنجی آن‌ها محاسبه شود. پایایی سیاهه‌ها با استفاده از همسانی درونی و تصنیف محاسبه شد. روایی سیاهه‌ها نیز با استفاده از روایی افتراقی و روایی همگرایی به دست آمد. نقطه برش آن‌ها با استفاده از منحنی راک (ROC) مورد تحلیل قرار گرفت. همسانی درونی P-ADC و P-ARC به ترتیب 71/0و 74/0، ضریب پایایی به روش تصنیف 58/0 و 52/0؛ و روایی همگرا و روایی افتراقی در حد قابل قبول بود. نقطه برش، حساسیت و ویژگی P-ADC به ترتیب 11، 68/0 و 88/0 و برای P-ARC 46، 63/0 و 88/0 بود. به علاوه، براساس نقطه برش در P-ADC، 15 نفر دارای مشکلات خواندن (3/5 درصد) و با نقطه برش P-ARC، 13 نفر (6/4 درصد) دارای مشکلات خواندن بودند. در بین این دو گروه 10 نفر (63/52 درصد) مشترک بودند که خود نشان‌دهنده روایی این ابزارهاست. با توجه به ویژگی‌های مطلوب روانسنجی این پرسشنامهها می‌توان از آن‌ها در راستای نیل به اهداف پژوهشی و تشخیصی استفاده کرد.
مهناز غیاثی؛ حسین مولوی؛ حمید طاهر نشاط دوست؛ مژگان صلواتی
دوره 18، شماره 1 ، تیر 1390، ، صفحه 93-118
چکیده
این پژوهش، با هدف بررسی ساختار عامل پرسشنامه‌ی طرحواره‌ی یانگ (نسخه‌ی سوم فرم کوتاه، 2005) در دو گروه افراد بالینی و غیربالینی در شهر تهران انجام شد. جامعه‌ی آماری پژوهش عبارت بود از تمامی افراد بالینی و غیربالینی در شهر تهران در تابستان و پاییز سال 1387. نمونه‌ی غیربالینی، 470 نفر (مرد= 165 نفر، زن= 305 نفر) از افرادی بودند که به کلینیک‌های ...
بیشتر
این پژوهش، با هدف بررسی ساختار عامل پرسشنامه‌ی طرحواره‌ی یانگ (نسخه‌ی سوم فرم کوتاه، 2005) در دو گروه افراد بالینی و غیربالینی در شهر تهران انجام شد. جامعه‌ی آماری پژوهش عبارت بود از تمامی افراد بالینی و غیربالینی در شهر تهران در تابستان و پاییز سال 1387. نمونه‌ی غیربالینی، 470 نفر (مرد= 165 نفر، زن= 305 نفر) از افرادی بودند که به کلینیک‌های ارایه‌دهنده‌ی خدمات روانشناختی و روانپزشکی مراجعه نکرده بودند و گروه بالینی 82 نفر (مرد= 37 نفر، زن= 45 نفر) از افرادی بودند که تشخیص روانپزشکی بر مبنای DSM IV-TR را دریافت کرده بودند. افراد شرکت‌کننده در دو گروه به شیوه‌ی نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. کلیه‌ی آزمودنی‌ها به پرسشنامه‌ی طرحواره‌ی یانگ (نسخه‌ی سوم فرم کوتاه) و مقیاس نگرش‌های ناکارآمد پاسخ دادند. داده‌ها با روش تحلیل عامل تأییدی، تحلیل ممیز و ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شدند. طی تحلیل عامل در گروه غیربالینی، 12 عامل حاصل شد که سه عامل با عامل‌های 18 گانه‌ی یانگ مطابقت کامل داشتند. ضریب آلفای کرونباخ 94/0، میزان ویژگی بین 57/0 تا 73/0، میزان حساسیت بین 20/51 تا 60/64 و میزان روایی همزمان 64/0 برای عامل‌های استخراج شده به دست آمد. یافته‌های پژوهش نشان داد نقاط برش عامل‌ها به منظور تشخیص سرندی توسط پرسشنامه‌ی طرحواره‌ی یانگ (نسخه‌ی سوم فرم کوتاه)، قدرت تشخیص بین دو گروه افراد بالینی و غیربالینی را دارد. نتایج این پژوهش،تا حدودی هماهنگ با پژوهش‌های گذشته می‌باشد.
غلامرضا رجبی
دوره 17، شماره 2 ، دی 1389، ، صفحه 63-80
چکیده
هدف این پژوهش بررسی اندازه‌گیری ویژگی‌های روانسنجی (پایایی و روایی سازه) مقیاس رجحان‌های زود/ دیر خوابیدن در بین کارکنان دانشگاه شهید چمران بود.در این پژوهش 200 نفر از کارکنان اداری دیپلم به بالا دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت تصادفی ساده برگزیده شدند و به مقیاس رجحان‌های زود/ دیر خوابیدن و پرسشنامه سنخ شخصیتی بامدادی-شامگاهی ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی اندازه‌گیری ویژگی‌های روانسنجی (پایایی و روایی سازه) مقیاس رجحان‌های زود/ دیر خوابیدن در بین کارکنان دانشگاه شهید چمران بود.در این پژوهش 200 نفر از کارکنان اداری دیپلم به بالا دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت تصادفی ساده برگزیده شدند و به مقیاس رجحان‌های زود/ دیر خوابیدن و پرسشنامه سنخ شخصیتی بامدادی-شامگاهی پاسخ دادند. تحلیل مؤلفه‌های اصلی (با روش چرخش واریماکس) در مقیاس رجحان‌های زود/ دیر خوابیدن سه عامل (فعالیت عمومی، جهت‌گیری بامدادی و جهت‌گیری شامگاهی) که رویهم 83/48% واریانس مقیاس تبیین کردند. همچنین بر اساس ساختار عاملی تأییدی مدل سه عاملی با یک اصلاح نسبت به مدل یک عاملی با دو تعدیل در جامعه برازنده‌تر است. نتیجه‌های به دست آمده در مورد همسانی درونی کل مقیاس و عامل‌های سه گانه بیانگر پایایی در حد قابل قبول مقیاس بود. همبستگی بین هر یک از ماده‌های مقیاس با نمره‌ی کل ماده‌ها از 41/0 تا 64/0 متغیر و همگی معنادار بودند. ضریب روایی همزمان بین مقیاس رجحان‌های زود/ دیر خوابیدن و خرده مقیاس‌ها با پرسشنامه جهت‌گیری سنخ شخصیتی بامدادی-شامگاهی معنادار بودند. با توجه به روایی و پایایی مقیاس رجحان‌های زود/ دیر خوابیدن می‌توان از این مقیاس در محیط‌های صنعتی و سازمانی، بالینی و تحقیقاتی در راستای جایگزین کردن کارکنان در نوبت‌های کاری، افزایش کارایی، پیش‌گیری و کاهش صدمات جسمانی و روانی انسان‌ها استفاده کرد.
