نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی اثر‌بخشی مداخله شناختی- رفتاری بر کیفیت زندگی و خود کارآمدی پسران 15-10 سال دارای علائم آسم، مراجعه‌کننده به کلینیک‌های آسم و آلرژی شهر اهواز بود. برای انتخاب آزمودنی‌ها از روش نمونه‌گیری در دسترس استفاده گردید و بر اساس تکمیل پرسشنامه بین‌المللی شیوع‌شناسی آسم و آلرژی (ایساک)، وجود علائم آسم در آن‌ها تأیید گردید. 12 کودک شرکت‌کننده در پژوهش به طور تصادفی در دو گروه (آزمایش و کنترل) قرار گرفتند. همه‌ی کودکان شرکت‌کننده در پژوهش به پرسشنامه کیفیت زندگی و مقیاس خود کارآمدی مرتبط با آسم کودکان و نوجوانان، پاسخ دادند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه تحت مداخله شناختی- رفتاری قرار گرفت و سپس در مرحله پس آزمون و پیگیری، هر دو گروه به پرسشنامه‌های پژوهش پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از آزمون آماری یومان ویتنی در نرم‌افزار SPSS نسخه نوزدهم مورد تحلیل قرار گرفتند.  نتایج نشان داد که مداخله شناختی- رفتاری به طور معنی‌داری کیفیت زندگی و خود کارآمدی افراد گروه آزمایش را در مقایسه با گروه کنترل بهبود بخشیده است. اما در مؤلفه علائم آسم کیفیت زندگی، تفاوت معنی‌داری بین گروه آزمایش و گروه کنترل یافت نشد. یافته‌ها نشان می‌دهد که مداخله شناختی- رفتاری می‌تواند به عنوان یک شیوه روان درمانی انتخابی و مکمل درمان پزشکی برای کودکان دارای علائم آسم در کاهش پیامدهای بیماری سودمند باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Cognitive-behavioral Intervention on the Quality of Life and Self-efficacy in 10-15 Year Boys with Asthma Symptoms in Ahvaz

نویسندگان [English]

  • P. Ganjeh
  • M. Mehrabizadeh Honarmand
  • I. Davoudi
  • Y. Zargar

چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effectiveness of cognitive-behavioral intervention on the quality of life and self-efficacy in 10-15 year old boys with Asthma symptoms in the city of Ahvaz. The sample was selected using convenience sampling. In order to confirm Asthma symptoms, the participants completed the International Study of Asthma and Allergies in Childhood questionnaire (ISAAC). 12 children with asthma symptoms were randomly divided into two groups (experimental and control group). All the participants completed the Pediatric Quality of Life Questionnaire Asthma module and the Children and Adolescence Self-efficacy Scale in the posttest and follow up stages. The experimental group received 10 sessions of intervention. The data were analyzed by the Mann-Whitney U test using SPSS. The results showed significant improvement in the quality of life and self-efficacy of the experimental group compared with the control group. But there weren't any significant difference between the two groups for the asthma symptoms component. The findings suggest that cognitive-behavioral intervention can be used as a well-established psychotherapy procedure and supplement to medical treatment for children and adolescents with asthma symptoms to reduce asthma complications.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive-Behavior intervention
  • quality of life
  • Self-Efficacy
  • Asthma
فارسی
حیدرنیا، محمد‌علی؛ انتظاری، عباس؛ محرابی، یدالله؛ پورپاک، زهرا و معین، مصطفی (1386). شیوع علائم آسم در ایران بر اساس فراتحلیل مطالعات کشوری. پژوهش در پزشکی، دوره 31، شماره 3، 225-217.
رضایی، فاطمه؛ کجباف، محمد‌باقر؛ وکیلی زارچ، نجمه و دهقانی، فهیمه (1390). اثربخشی درمان شناختی- رفتاری مدیریت استرس بر سلامت عمومی بیماران مبتلا به آسم. فصلنامه دانش و تندرستی، دوره 6، شماره 3، 15-9.
رضایی، فاطمه؛ نشاط‌دوست، حمید‌طاهر؛ مولوی، حسین و امرا، بابک (1388). اثربخشی مداخلات شناختی- رفتاری مدیریت استرس بر کیفیت زندگی زنان مبتلا به آسم. تحقیقات علوم رفتاری، دوره 7، شماره 1، 42-33.
شولتز، دوان‌پ. و شولتز، سیدنی‌آلن (1998). نظریههای شخصیت. ترجمه یحیی سید محمدی (1387). تهران: ویرایش.
گنجه، پریسا (1392). اثربخشی مداخلهشناختی رفتاری بر کیفیت زندگی و خودکارآمدی پسران 10-15 سال دارای علائم آسم شهر اهواز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی). دانشگاه شهید چمران اهواز.
ولی‌زاده، لیلا؛ بیلان، نعمت؛ زارعی، سهیلا و شریفی، اکبر (1391). تأثیر آموزش و کنترل محرک‌ها بر کیفیت زندگی نوجوانان مبتلا به آسم: یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دوره 20، شماره 98، 57-49.
 
لاتین
Amorim, A. J., & Daneluzzi, J. C. (2001). Prevalence of asthma in school- age children. Jornal De Pediatria, 77 (3), 197-202.
Bandura, A. (1997). Social learning theory. Englewood Cliffs (NJ): Prentice-Hell.
Buckner, E. B., Simmons, S., Brakefield, J. A., Hawkins, A. K., Feeley, C., Kilgore, L. A., & Gibson, L. (2007). Maturing responsibility in young teens participating in an asthma camp: A daptive mechanisms and outcomes. Journal of Specialists in Pediatric Nursing, 12 (1), 24-36.
Bursch, B., Schwankovsky, L., Gillbert, J., & Zeiger, K. (1999). Construction and validation of four childhood asthma self-management scales: Parent barriers, child and parent self-efficacy and parent belief in treatment efficacy. Journal of Asthma, 36, 115-128.
Chiang, L. C., Ma, W.F., Huang, J. L., Tseng, L. F., & Hsueh, K.C. (2009). Effect of relaxation- breathing training on anxiety and asthma signs/symptoms of children with moderate-to-severe asthma: A randomized controlled trial. International Journal of Nursing Studies, 46, 1061-1070.
Clark, N. M., & Valerio, M. A. (2003).The role of behavioral theories in educational intervention for pediatric asthma. Pediatric Respiratory Review, 21, 325-333.
Cooper, P. J., Rodrigues, L. C., Cruz, A. A., & Barreto, M. L. (2009). Asthma in Latin America: A public health challenge and research opportunity. Allergy, 64, 5-17.
ISAAC international data center (2000). International study of asthma

and allergies in childhood (ISAAC), phase three manual. Auckland, Newsland.
Feitosa, C. A., Santos, D. N., Barreto do carmo, M. B., Santos, L. M., Teles, C. A. S., Rodrigues, L. C., & Barreto, M. L. (2011). Behavior problems and prevalence of asthma symptoms among Bazilian children. Journal of Psychosomatic Research, 71, 160-165.
Ganje, P., Mehrabizadeh honarmand, M., Davodi, I.,&  Zargar, Y. (1392). Reliability and validity of the Persian version of child asthma self-efficacy scale. Jentashapir Journal of Health Research. [in press].
Goldbeck, L., Koffmane, K., Lecheler, J., Thiessen, K., & Fegert, J. R. M. (2007).Disease severity, mental health, and quality of life of children and adolescents with asthma. Pediatric Pulmonology, 42,15–22.
Hampel, P., Rudolph, H., Stachow, R., & Petermann, F. (2003). Multimodal patient education program with stress management for childhood and adolescent asthma. Patient Education and Counseling, 49, 59-66.
Horner, S. D. (1998). Catching the asthma: Family care for school-aged children with asthma. Journal of Pediatric Nursing, 13, 356-366.
Kendall, P. C., Choudhury, M., Hudsorn, J., & Webb, A. (2004). The C. A.T. program manual for the cognitive-behavior treatment of anxious adolescents. Guilfprd Press.
Last, B. F., Stam, H., Nieuwenhuizen, A. M. O.V., & Grootenhuis, M. A. (2007). Positive effects of a psycho-educational group intervention for children with a chronic disease: First result. Patient Education and Counseling, 65, 101-112.
Lehrer, P. M., Feldman, J., Giardino, N., Song, H., & Schmaling, K. (2002).Psychological aspects of asthma. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 70, 691–711.
Marin, T. J., Chen, E., Munch, J. A., & Miller, G. E. (2009). Double –exposure to acute stress and chronic family stress is associated with immune change in children with asthma. Psycho Somatic Medicine, 71, 378-384.
Marsac, M. L., Funk, J. B., & Nelson, L. (2006). Coping style, psychology functioning and quality of life in children with asthma. Journal Compilation, 33 (4), 360-367.
McGrady, M. E., Catton, S., Rosenthal, S. L., Roberts, Y. H., Britto, M., & Yi, M. S. (2010). Anxiety and asthma symptoms in urban adolescents with asthma: The mediating role of illness perception. J Clin Psychol Med Settings, 17, 349-356.
McQuid, E. L., Kopel, S. J., & Nassau, J. H. (2001). Behavioral adjustment in children with asthma: A meta-analysis. J Der Behav Pediatr, 22, 430-439.
Moy, M. L., Israel, E., Weiss, S. T., Juniper, E. F., Dube, L., Drazen, J. M., & the NHLBI Asthma Clinical Research Network. (2001). Clinical predictors of health-related quality of life depend on asthma severity. Am J Respir Crit Care Med, 163, 924-929.
Muris, P. (2001). A Brief Questionnaire for Measuring Self-Efficacy in Youths. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 23 (3),145-9.
National Institutes of Health, National Heart, Lung, and Blood Institute, National Asthma Education and Prevention Program. (2007). Full Report of the Expert Panel 3, Guidelines for the diagnosis and management of asthma. (http://www.nhlbi .nih.gov/guidelines/asthma).
Pawankar, R., Canonica, G. W., Holgate, S. T., & Lockey, R. F. (2012). Allergic disease and asthma: A major global health concern. Curr Opin Allergy Clin Immunol, 12, 39-41.
Peck, H. L., Bray, M. A., & Kehle, T. H. (2003). Relaxation and guided imagery: a school-based intervention for children with asthma. Psychology in the School, 40 (6),657-675.
Ravens- Sieberer, U., &Bullinger, M. (1998). Assessing health related quality of life in chronically ill children with the German KINDL: First psychometric and content analytical results. Qual Life Res, 7, 399- 407.
Rhee, H., Belyea, M. J., Ciurzynski, S., & Brasch, j. (2009). Barriers to asthma self-management in adolescents: Relationships to psychosocial factors. Pediatric Pulmonology, 44, 183-191.
Sandberg, S., Paton, J. Y., Ahola, S., McCann, D. C., McGuinness, D., Hillary, C. R., & Oja, H. (2000). The role of acute and chronic stress in asthma attacks in children. The lancet, 356 (16),982-87.
Scholten, L., Willemen, A. M., Grootenhuis, M. A., Maurice-Sta, H., Schuengel, C., & Last, B. F. (2011). A cognitive behavioral based group intervention for children with a chronic illness and their parents: A multicenter randomized controlled trial. BMC Pediatrics, 11 (65),1-8.
Stewart, J. L., & Esposito, C. (2007).CBT Groups in medical settings. In R. W. Christner, J. L. Stewart & A. Freeman. (Eds), Handbook of cognitive behavior group therapy with children and adolescents. New York: Rutledge.
Tibosch, M. M., Verhaak, C. M., & Markus, P. J .F .M. (2011). Psychological characteristics associated with the onset and course of asthma in children and adolescents: A systematic review of longitudinal effects. Patient Education and Counseling, 82, 11-19.
Townsend, A. N. (2012). Kids able to fight stress every day (KAFSE): A stress-management program for children with medical diagnoses. Professional dissertation submitted to the faculty of the school of professional psychology. Wright State University in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor in Psychology.
Van De Ven, M. O. M., & Engels, R. C. M. E. (2011). Quality of life adolescents with asthma: The role of personality, coping strategies, and symptom reporting. Journal Psychosomatic Research, 71, 166-173.
Van Dellen, Q. M., Stronks, K., Bindels, P. J. E., Ory, F. G., & Van Aalderen, W. M. C. (2008). Adherence to inhaled corticosteroids in children with asthma and their parents. Respiratory Medicine, 102, 755-763.
Varni, J. W., Burwinkle, T. M., Rapoff, M. A., Kamps, J. L., & Olson, N. (2004). The Peds QL in pediatric asthma: Reliability and validity of pediatric quality of life inventory generic core scales and asthma module. Journal of Behavioral Medicine, 27, 297-318.
Weil, C. M., Wade, S. L., Bauman, L. J., Lynn, H., Mitchel, H., & Lavigne, J. (1999). The relationship between psychosocial factors and asthma morbidity in inner-city children with asthma. Pediatrics, 104, 1274-1280.
Wright, R., Rodriguez, M., & Cohen, S. (1998). Review of psychosocial stress and asthma: An integrated bio-psycho-social approach. Thorax, 53, 1060-1074.
Yurke, J., Fleming, S. L., & Shuldham, C. (2009). Psychological interventions for children with asthma (review). The Cohrane Collaboration, 19 (4),1-40.