بررسی متغیرهای شناختی، انگیزشی و شخصیتی به عنوان پیش‌بین‌های بروز استعدادهای درخشان در دانشجویان دانشگاه شهید چمران

سهرابی, نادره; شهنی ییلاق, منیجه; حقیقی, زنده یاد جمال; مهرابی زاده هنرمند, مهناز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری رشته روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز و هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت

² استاد دانشگاه شهید چمران اهواز

³ دانشیار دانشگاه شهید چمران اهواز

⁴ استاد دانشگاه شهید چمران

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی متغیرهای شناختی، انگیزشی و شخصیتی به عنوان پیش‌بین‌های بروز استعدادهای درخشان در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز پرداخته است. آزمودنی‌های این پژوهش را 204 دانشجوی عادی و 197 دانشجوی استعدادهای درخشان تشکیل می‌‌دهند، که با روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌یی از بین دانشجویان عادی و استعدادهای درخشان دانشگاه شهید چمران انتخاب شدند و به وسیله‌ی 5 مقیاس، شامل: آزمون هوشی کتل، آزمون خلاقیت عابدی، فرم کوتاه مقیاس شخصیتی نئو، آزمون هوش هیجانی بار-آن و پرسشنامه‌ی راهبردهای انگیزشی یادگیری مورد سنجش قرار گرفتند. در این پژوهش، برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل ممیز استفاده شده است. نتیجه‌های به دست آمده نشان داد، به جز هوش شناختی، متغیرهای هوش هیجانی، خلاقیت، شخصیت و راهبردهای انگیزشی یادگیری، و همچنین ترکیب خطی این متغیرها، پیش‌بین‌های بروز استعدادهای درخشان در دانشجویان دانشگاه شهیدچمران می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The study of cognitive, motivational and personality variables as predictors of giftedness in Shahid Chamran University students

نویسندگان [English]

N Sohrabi ¹
M Shehni Yailagh ²
J HaghighI ³
M. Mehrabizadeh Honarmand ⁴

⁴

چکیده [English]

The present study was performed with the purpose of predicting group membership of talented and ordinary university students from variables, such as intelligence, creativity, personality, emotional intelligence and teaching-self-regulation strategies. In this study 5 variables, intelligence, personality with 5 sub-scales, creativity with 4 sub-scales, emotional intelligence with 15 sub-scales and teaching-self-regulation strategies with 15 sub-scales, were used to predict talented students from ordinary ones. Five questionnaires were used in this study, including Cattle Intelligence Scale, Abedi Creativity Test, Revised NEO Personality Scale, Bar-On EQ Scale, and Motivational Regulation Strategies Questionnaire. The population of this study consisted of talented and non-talented students of Shahid Chamran University, in Ahvaz. The samples were selected randomly, consisting 197 talented female and male university students and 201 ordinary female and male university students. To test the hypotheses and predict group membership, Discriminant Analysis was used. Using the Enter Method, the results showed that the difference between the two groups of talented and ordinary students in 30 sub-scales, from 40 sub-scales, was significant at p<.05, indicating that the variables predicted group membership in talented and ordinary students. Also, with the use of Stepwise Method 8 sub-scales, from 40 sub-scales, remained significant.

کلیدواژه‌ها [English]

intelligence
creativity
personality
emotional intelligence
self-regulation strategies
gifted students

مراجع

فارسی

آناستازی، آ. (1982). روان آزمایی. ترجمۀ محمد نقی براهنی (1367). تهران: انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.

بهروزی، ناصر (1376). بررسی رابطه بین ویژگیهای شخصیتی با خلاقیت و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

حق شناس، حسن (1378). طرح پنج عاملی ویژگی‌های شخصیت: راهنمای تفسیر و هنجارهای آزمون‌های NEO-PI-P و NEO-FFI. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی، شیراز.

حقیقی، جمال، خوش‌کنش، ابوالقاسم، شکرکن، حسین، شهنی ییلاق، منیجه و نیسی، عبدالکاظم (1385). رابطه الگوی پنج عاملی شخصیت با احساس شادکامی در دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، مجله علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز. دوره سوم، سال سیزدهم، شماره3، ص ص 188-163.

زارعی، اقبال (1382). مقایسه نیازهای اساسی، خلاقیت، ویژگی‌های شخصیتی و سلامت روان هنرمندان هر یک از رشته‌های شغر و ادب، نمایش و موسیقی و هنرهای تجسمی با افراد غیرهنرمند. رساله دوره‌ی دکتری روان‌شناسی عمومی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران، اهواز.

شکرکن، حسین، خجسته‌مهر، رضا، عطاری، یوسفعلی، حقیقی، جمال و شهنی ییلاق، منیجه (1385). بررسی ویژگی‌های شخصیتی، مهارت‌های اجتماعی، سبک‌های دلبستگی و ویژگی‌های جمعیت شناختی به عنوان پیش‌بین‌های موفقیت و شکست رابطه‌ی زناشویی در زوج‌های متقاضی طلاق و عادی در اهواز. مجله علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، دوره سوم، سال سیزدهم، شماره 1، ص ص 30-1.

شهنی ییلاق، منیجه و نجاریان، بهمن (1375). ارتباط بین هوش و موفقیت در امتحان ورودی استعدادهای درخشان دانش‌آموزان پسر سال اول راهنمایی شهرستان اهواز. مجله علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، دوره‌ی سوم، سال سوم، بهار و تابستان 1375، شماره‌های اول و دوم، ص ص 64-50.

فولاد چنگ، محبوبه (1383). بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های خود گردانی و افزایش باورهای خودبسندگی بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستانی. پایان نامه دکتری، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شیراز.

ممبینی، رحم خدا (1379). رابطه‌ی خلاقیت، خودشکوفایی و عزت نفس آموزگاران مرد با سلامت روانی و عملکرد شغلی آنها و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان پایه‌های سوم تا پنجم دبستان‌های شهرستان باغملک. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

لاتین

Bar-On, R. (2000). Emotional and social intelligence: Insights from the Emotional Quotient Inventory. In R. Bar-On & J. D. A. Parker (Eds.), The handbook of emotional intelligence: Theory, development, assessment, and application at home, school, and in the workplace(363-388). San Francisco: Jossey-Bass.

Batey, M. D. (2007). A psychometric investigation of everyday creativity. Unpublished Doctoral Thesis. University of London.

Chamorro, T., Moutafi, J., & Furnham, A. (2005). The relationship between personality traits, subjectively-assessed and fluid intelligence. Personality and Individual Differences, 38, 1517-1528.

Costa, P. T., Jr., & McCrae, R. R. (1992). Normal personality assessment in clinical practice: The NEO Personality Inventory. Psychological Assessment, 4, 5-13.

Gibson, C., Folley, B., & Park, S. (2008). Enhanced divergent thinking and creativity in musicians: A behavioural and near infrared spectroscopy study. Journal homepage: www.elsevier. com/locate/b&c.

Goff, M., & Ackerman, P. (2002). Personality-intelligence relations: Assessment of typical intellectual engagement. Department of Psychology, University of Minnesota, N218 Elliott Hall, 75 East River Road, Minneapolis, Minnesota 55455.

Gross, J. J., & John, O. P. (2002). Wise emotional regulation. In L. Feldman Barrett & & P. Salovey (Eds.), The wisdom in felling: Psychological processes in emotional intelligence (297-318). New York: The Guilford Press.

Lee, S. Y., & Oiszewski, P. K. (2006), The Emotional intelligence, moral judgment, and leadership of academically gifted adolescents. Journal for the Education of the Gifted, 30 (1), 1.

Mayer, J. D., & Salovey, P. (1997). What is emotional intelligence? In P. Salovey & D. Sluyter (Eds.), Emotional development and EI: Educational implications (3-34), New York: Basic Books.

Mayer, J. D., Salovey, P., & Caruso, D. R. (1997). Model of emotional intelligence. In R. J. Sternberg (Ed.), Intelligence (2^nd Ed.) (396-420), New York: Cambridge.

Muis, K. (2008). Epistemic profiles and self-regulated learning: Examining relations in the context of mathematics problem solving. Contemporary Educational Psychology, 33, 177-208.

Pintrich, P. R., & DeGroot, E. V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82, 33-40.

Pintrich, P. R., Smith, D. A., Garcia, T., & McKeachie, W. J. (1991). A manual for the use of the Motivated Strategies for Learning Questionnaire (MSLQ). National Center for Research to Improve Post-Secondary Teaching and Learning. Ann Arbor: University of Michigan.

Schwean, V., Saklofske, D. H., Widdifield-Konkin, L., Parker, D. A., & Kloosterman, P. (2006). Emotional intelligence and gifted children. E-Journal of Applied Psychology: Emotional Intelligence, 2(2), 30-37.

Shaunessy, E., Suldo, S. M., Hardesty, R. B., & Shaffer, E. J. (2006). School functioning and psychological well-being of international baccalaureate and general education students: A preliminary examination. The Journal of Secondary Gifted Education, 17 (2), 76-89.

Sheppard, L. D., & Vernon, P. H. (2008). Intelligence and speed of information-processing: A review of 50 years of research. Personality and Individual Differences 44, 535-551.

دست‌آوردهای روان‌شناختی

بررسی متغیرهای شناختی، انگیزشی و شخصیتی به عنوان پیش‌بین‌های بروز استعدادهای درخشان در دانشجویان دانشگاه شهید چمران

مراجع

مراجع

دوره 16، شماره 2 - شماره پیاپی 2
دی 1388
صفحه 3-36

بررسی متغیرهای شناختی، انگیزشی و شخصیتی به عنوان پیش‌بین‌های بروز استعدادهای درخشان در دانشجویان دانشگاه شهید چمران

مراجع

مراجع

دوره 16، شماره 2 - شماره پیاپی 2دی 1388صفحه 3-36

دوره 16، شماره 2 - شماره پیاپی 2
دی 1388
صفحه 3-36