نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روان‌شناسی تربیتی (نویسنده مسئول)

2 دانشیار دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران

3 مربی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران

چکیده

هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر متغیر انگیزشی جهت‌گیری هدفی و اضطراب امتحان بر عملکرد درس ریاضی‏، با میانجی‌گری خودکارآمدی ریاضی‏، می‌باشد. برای انجام این تحقیق 240 دانش‌آموز، 120دختر و 120پسر‏‏، پایه دوم رشته ریاضی دبیرستان‌های دولتی شهر تهران به روش تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شدند و پرسشنامه‌های جهت‌گیری هدفی، خودکارآمدی ریاضی و اضطراب ریاضی را تکمیل نمودند. همچنین، به منظور سنجش میزان عملکرد تحصیلی در درس ریاضی از نمره‌های امتحان پایان سال درس ریاضیات استفاده شد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که خودکارآمدی ریاضی میانجی مناسبی در رابطه جهت‌گیری‌های هدفی و اضطراب ریاضی با عملکرد ریاضی نیست؛ اما مسیرهای مستقیم هدف تبحرگرا با خودکارآمدی ریاضی، هدف عملکردگریز با خودکارآمدی ریاضی و اضطراب ریاضی با خودکارآمدی ریاضی معنی‌دار بودند. بالاخره، یک
مدل اصلاحی، با میانجی‌گری اضطراب ریاضی، نیز آزمایش شد و برازنده‌تر از مدل با میانجی خودکارآمدی بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of Math Self-Efficacy, Goal Orientations and Math Anxiety on Math Performance of High School Second Graders (Majoring in Math) in Tehran

نویسندگان [English]

  • M. Shehni Karamzadeh 1
  • E. Hejazi 2
  • A. Khanzadeh 2
  • B. Hejazi 3

1

2

3

چکیده [English]

The purpose of the present study was to investigate the effects of self-efficacy, goal orientation and math anxiety on math performance of high school students, majoring in math, in Tehran, using a path analysis model.  The sample was 240 (120 male and 120 female) second grade high school students who were selected by multi-stage sampling method.  Several questionnaires were used for measuring goal orientation, math self-efficacy and math anxiety.  Also, the final exam grades were used for measuring math performance.  The results of path analysis showed that self-efficacy was not a good mediator between math anxiety and goal orientation, but the direct paths from mastery goal orientation to self-efficacy, from performance avoidance goal to math self-efficacy, and from math anxiety to math self-efficacy were significant.  Finally, the modified model, with math anxiety as mediator, was tested and indicated a better fit.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Math self-efficacy
  • goal orientation
  • Math anxiety
  • math performance
  • High School
فارسی
حاجی‌یخچالی، علیرضا، حقیقی، جمال و شکرکن، حسین (1380). بررسی رابطه ساده و چندگانه پیشایندهای مهم هدفگرایی تبحری و رابطه آن با پیامدهای برگزیده‌اش در دانش‌آموزان پسر سال اول دبیرستان‌های اهواز. مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، شماره‌های 1 و 2، سال 1380، صص. 48-31.
شکرانی، مسعود (1381). ساخت و اعتباریابی مقیاس سنجش اضطراب ریاضی دانش‌آموزان دوره متوسطه شهرستان خمینی‌شهر و بررسی برخی عوامل مرتبط با اضطراب ریاضی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی.
مرادی‌زاده، سیروس (1382). بررسی رابطه هدفگرایی معطوف به تکلیف، خودتخریبی و خودارتقایی با اضطراب امتحان، خوداثربخشی و عملکرد تحصیلی در دانش‌آموزان پسر سال اول دبیرستان‌های اهواز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
محسن‌پور، مریم (1384). نقش خودکارآمدی، اهداف پیشرفت، راهبردهای یادگیری و پایداری در پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی دانش‌آموزان سال سوم متوسطه (رشته ریاضی). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
هاشمی شیخ‌شبانی، سید اسماعیل (1380). بررسی رابطه برخی پیشامدهای مهم و مربوط با خود ناتوان‌سازی تحصیلی و رابطه آن با پیامدهای برگزیده‌اش در دانش‌آموزان پسر سال اول دبیرستان‌های اهواز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
 
لاتین
Altermatt, E. R., & Kim, M. E. (2004). Getting girls de-stereotyped for SAT exams. The Journal of College Admissions, 183, 6-11.
Ames, C. (1992). Classrooms: Goals, structures and student motivation. Journal of Educational Psychology, 84, 261-271.
Andrew, J., Elliot, A., Holly, A., & McGregor, M. C. (2001). A 2*2 achievement goal framework. Journal of Personality and Social Psychology, 3, 501-519.
Ashcraft, M. H., & Kirk, E. P. (2001). The relationships among working memory, math anxiety, and performance. Journal of Experimental Psychology,130 (Jan.), 224-237. http:// www.apa.org/Journal/xge/xge 130222.html.
Bandura, A. (1988). Self-regulation of motivation and action through goal system. In V. Hamilton, G. H. Bower, & N. H. Frijda (Eds.), Cognitive perspectives on emotion and motivation (pp. 37-61). Dordrecht: Kluwer Academic Publishes.
Bembenutty, H. (2008). Self regulation of learning and test anxiety. Psychology Journal, 5, 122-139.
Betz, N. (1978). Prevalence, distribution, and correlates of math anxiety in college students. Journal of Counseling Psychology, 25, 441-448.
Bodas, J., & Ollendick, T. H. (2005). Test anxiety: A cross-cultural perspective. Clinical Child and Family Psychology Review, 8(1), 65-84.
Bourquin, S. D. (1999). The relationship among math anxiety, math self-efficacy, gender, and math achievement among college students at an open admissions commuter institution. Dissertation Abstracts International, Section A: Humanities and Social Sciences, 60(3-A), 0679.
Cassady, J. C. (2004). The influence of cognitive test anxiety across the learning-testing cycle. Contemporary Learning and Instruction, 14, 569-592.
Cassady, J. C., & Johnson, R. E. (2002). Cognitive test anxiety and academic performance. Contemporary Educational Psychology, 27, 270-295.
Dark, S. (1988). Anxiety and working memory capacity. Cognition and Emotion, 2, 145-154.
Dweck, C. S., & Leggett, E. L. (1988). A social-cognitive approach to motivation and personality. Psychological Review, 95, 256-272.
Elliot, A. J., & Harackiewicz, J. M. (1996). Approach and avoidance goals and intrinsic motivation: A mediational analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 70, 461-475.
Elliot, A., & McGregor, H. (1999). Test anxiety and the hierarchical model of approach and avoidance achievement motivation. Journal of Personality and Social Psychology, 76, 628-644.
Gravel, K. I. (2009). The relationship between looming vulnerability and performance: The role of test anxiety. In partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Science in Psychology (Clinical). California State University, Fullerton, 122-125.
Greene, B. A., & Miller, R. B. (1996). Influences on achievement: Goals, perceived ability, and cognitive engagement. Contemporary Educational Psychology, 21(2), 181-192.
Lent, R. W., Brown, S. D., & Larkin, K. C. (1984). Relation of self-efficacy expectations to academic achievement and persistence. Journal of Counseling Psychology, 31, 356-362.
Locke, E. A., & Latham, G. P. (1990). A theory of goal setting and task performance. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
Lopez, F. G., & Lent, R. W. (1992). Sources of mathematics self-efficacy in high school students. The Career Development Quarterly, 41, 3-12.
Lowe, P. A., Reynolds, C. R. (2005). Factor structure of AMAS-S scores across gender among students in collegiate settings. Educational and Psychological Measurement, 65, 687-706.
Lynch, D. (2008). Confronting challenges: Motivational beliefs and learning strategies in difficult college courses. College Student Journal, 42, 416-421.
Middleton, M. J., & Midgley, C. (1997). Avoiding the demonstration of lack of ability: An underexplored aspect of goal theory. Journal of Educational Psychology, 89, 710-718.
Nicholls, J. G. (1984). Achievement motivation: Conceptions of ability, subjective experience, task choice, and performance. Psychological Review, 91, 328-346.
Pajares, F. (1996). Self-efficacy beliefs and mathematical problem solving of gifted students. Contemporary Educational Psychology, 21, 325-344.
Pajares, F., Britner, S., & Valiant, G. (2000). Relation between achievement goals and self-beliefs of middle school students in writing and science. Contemporary Educational Psychology, 25, 406-422.
Pajares, F., & Kranzler, J. (1995). Self-efficacy beliefs and general mental ability in mathematical problem-solving. Contemporary Educational Psychology, 26, 426-443.
Pajares, F., & Miller, M. D. (1994). The role of self-efficacy and self-concept beliefs in mathematical problem-solving: A path analysis. In F. Pajares & J. KIanzeler (Eds.), 1995, Self-efficacy, self-concept, and general mental solving ability in mathematical problem-solving. Florida Educational Research Council Research Bulletin, 26, 8-32.
Phan, H., & Walker. R. (2000). The predicting and mathematical role of mathematics self-efficacy: A path analysis. Retrieved from: www. google.com.
Putwain, D. W. (2008). Deconstructing test anxiety. Emotional and Behavioral Difficulties, 13, 141-155.
Resnick, H., Viehe, J., & Segal, S. (1982). Is math anxiety a local phenomenon? A study of prevalence and dimensionability. Journal of Counseling Psychology, 29 (1), 39-47.
Schunk, D. H. (1983). Reward contingencies and the development of children’s skills and self-efficacy. Journal of Educational Psychology, 75, 511-518.
Schunk, D. H. (1999). Social-self interaction and achievement behavior. Educational Psychologist, 34 (4), 219-277.
Schunk D. H. (2000). Learning theories. Merrill, an imprint of Prentice Hall.
Skaalvik, E. (1997). Self-enhancing and self defeating ego orientation: Relation with task and avoidance orientation, achievement, self-perception, and anxiety. Journal of Educational Psychology, 89, 71-81.
Spielberger, C. (1983). State-Trait Anxiety Inventory of Adults. Mind Garden. Redwood City, Ca.
Tobias, S., & Weisbrod, C. (1980).Anxiety and mathematics: An update. Harvard Educational Review, 50, 63-70.
Urdan, T., Pajares, F., & Lapin, A. (1997). Achievement goals, motivation and performance: A Closer look. Paper presented at the American Educational Research Association, Chicago, II.
Wolters, C. A. (2004). Advancing achievement goal theory: Using goal structures and goal orientations to predict students’ motivation, cognition, and achievement. Journal of Educational Psychology, 96, 236–250.
Wong, S. S. (2008). The relations of cognitive triad, dysfunctional attitudes, automatic thoughts, and irrational beliefs with test anxiety. Current Psychology, 27, 77-191.
Zimmerman, B. J. (1995). Self-efficacy and educational development. In A. Bandura (1997), Self-efficacy in changing societies (pp. 202-231). New York: Cambridge University Press.
Zimmerman, B. J., Bandura, A., & Martinez-Pons, M. (1992). Self-motivation for academic attainment: The role of self-efficacy beliefs and personal goal-setting. American Educational Research Journal, 29 (3), 663-676.