نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

2 استاد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز (نویسنده مسئول)

3 کارشناس ارشد روان‌شناسی تربیتی

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیتی با خودناتوان‌سازی تحصیلی و مقایسه شیوه‌های فرزندپروری از لحاظ متغیر اخیر در دانش‌آموزان سال سوم دبیرستان‌های شهرستان بهبهان بود. جامعه‌ی آماری این پژوهش را تمام دانش‌آموزن دختر و پسر سال سوم دبیرستان‌های شهرستان بهبهان، در سال تحصیلی 90-1389، تشکیل داده است. از این جامعه آماری، نمونه‌ای به تعداد 353 نفر، با روش نمونه‌گیری تصادفی مرحله‌ای شامل 175 دانش‌آموز پسر و 178 دانش‌آموز دختر انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه‌های خودناتوان‌سازی تحصیلی (A-SH)، اقتدار والدین (PAQ) و شخصیت نئو (FF-I) استفاده شد. در ضمن، برای تحلیل داده‌ها از روش‌های آماری تحلیل واریانس یک راهه (ANOVA) و رگرسیون چندگانه به دو روش ورود مکرر و مرحله‌ای استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که بین شیوه‌های مختلف فرزندپروری از لحاظ متغیر خودناتوان‌سازی تحصیلی تفاوت معنی‌داری وجود دارد. بر اساس نتایج رگرسیون چندگانه، با استفاده از روش ورود مکرر، مشخص شد که حدود 16% از واریانس خودناتوان‌سازی تحصیلی توسط متغیرهای شخصیتی تبیین می‌شوند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه با استفاده از روش مرحله‌ای نشان داد که فقط دو ویژگی شخصیتی روان‌رنجورخویی و باز بودن نسبت به تجربه توانایی پیش‌بینی خودناتوان‌سازی تحصیلی را دارا می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relationship of Personality Traits with Academic Self Handicapping and the Comparison of Parenting Styles in Regard of the Later Variable in High School Students in Behbahan

نویسندگان [English]

  • S. Allipour Birgani 1
  • G.H. Maktabi 1
  • M. Shehni Yailagh 2
  • N. Mofradnejad 3

1

2

3

چکیده [English]

The purpose of this study was to investigale the relationship of personality traits with academic self-handicapping and the comparison of parenting styles in terms of the later variable in the third grade of high school students in Behbahan. Statistical population included the third- grade high school boys and girls in academic year of 1389-1390. 353 students were selected from this population by multistage random sampling method, including 175 boys and 178 girls. Academic self handicapping questionnaire, parenting style questionnaire and NEO personality questionnaire were used to measure variables of the study. Statistical methods of one way analysis of variance (ANOVA) and multiple regressions (Enter and Stepwise) were used for data analysis. ANOVA results indicated that there were significant differences between parenting styles in regard of academic self handicapping. The results of multiple regression analysis by enter method showed that 16% of the academic self handicapping variance was explained by personality variables. Also result of multivariate regression analysis by stepwise method showed that neuroticism and openness to experience were able to predict academic self handicapping.       

کلیدواژه‌ها [English]

  • Parenting styles
  • Personality traits
  • Academic self handicapping
فارسی
پازانی، فریبا (1383). بررسی رابطه شیوه‌های فرزندپروری و اعتیاد والدین بر میزان گرایش به سوء مصرف مواد در دانش‌آموزان دختر و پسر دبیرستان منطقه 16 شهر تهران در سالتحصیلی 83-1382. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
حق‌شناس، حسن (1385). طرح پنج عاملی ویژگی‌های شخصیت (راهنمای تفسیر و هنجارهای آزمونهای NEO PI-R و NEO-FFI). شیراز. انتشارات دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی شیراز.
شکرکن، حسین، هاشمی شیخ شبانی، سیداسماعیل و نجاریان، بهمن (1384). بررسی رابطه برخی پیشایند‌های مهم و مربوط با خودناتوان‌سازی تحصیلی و رابطه آن با پیامد‌های برگزیده در دانش‌آموزان پسر سال اول دبیرستانهای اهواز. مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز. دوره سوم، سال دوازدهم. شماره 3. 100-77.
عبادی، غلامحسین (1383). یافته‌های پژوهشی و شورای تحقیقات آموزش و پرورش استان خوزستان.
حیدری، محمود، دهقانی، محسن و خداپناهی، محمدکریم (1388). بررسی تأثیر شیوه فرزندپروری ادراک شده و جنس بر خودناتوان‌سازی. فصلنامه خانواده پژوهی. شماره 18، 125- 137.
 
لاتین
Alter, A. A., & Forgas, J. P. (2006). On being happy but fearing failure: The effects of mood on self-handicapping strategies. Journal of Research in Personality, 40, 573–597.
Azizi, K., & Besharat, M, A. (2011). The relationship between Parental perfectionism and parenting style. Proscenia Social and Behavioral Sciences, 15, 1484-1487.
Barry, R. A., Lakey, B., & Orehek, E. (2007). Link among attachment dimensions, affect, the self, and perceived support for broadly generalized attachment styles and specific bonds. Personality and Social Psychology Bulletin, 33, 340-353.
Buri, J, R. (1991). Parental Authority Questionnaire. Journal of Personality Assessment, 57, 110-119.
Chowdhury, M. S., & Amin, M. N. (2006). Personality and students’ academic achievement: Inter-active effects of conscientiousness and agreeableness on students’ performance in principles of economic. Social Behavior and Personality, 28, 433-449.
Costa, P. T., & McGrea, R. (1992). Revised NEO personality Inventory: NEO-PI and NEO five factor Inventory. Psychological Assessment Recourse.
Dupree Shilelds, C. (2007). The relationship between goal orientation, parenting style, and self-handicapping in adolescents, unpublished doctoral dissertation. University of Alabama: Alabama.
Ferrari, J. R., & Tompson, T. (2006). Imposter fears: link with self-presentational: concerns and self-handicapping behaviors. Personality and Individual Differences, 40, 341-352.
Laidra, K., Pullmann, H., & Allik, J. R. (2007). Personality and intelligence as academic achievement: A cross-sectional study from elementary to secondary. Personality and Individual Differences, 42, 441-451.
Lung Hung, C., Chia-Huei, W., Ying Hwa, K., Meng-Shyan, L., & Shang-Hsueh. (2009). Fear of failure, 2×2 achievement goal and self-handicapping: An examination of the hierarchical model of achievement motivation in physical education. Contemporary Educational Psychology, 34, 298-305.
Midgley, C., Kaplan, A., &Middleton, M. (2001). Performance- approach goals: Good for what, for whom, under what circumstances, and what cost? Journal of Educational Psychology, 93, 77-86.
Midgley, C., & Urdan, T. (2001). Academic self-handicapping: What we know: What more there is to learn. Educational Psychology Review, 13, 115-138.
Petar, C., Snezana, S., & Dusanka, M. (2009). Personality traits, age and sex as predictors for self- handicapping tendency. Psychological, 42 (4), 549- 566.
Premuzic, T., & Furnham, A. (2003). Personality predicts academic performance: Evidence from two longitudinal university samples. Journal of Research in Personality, 37, 319-338.
Pulford, B., Johnson, A., & Awaida, M. (2005). A cross-cultural study of predicators of self-handicapping in university students. Personality and Individual Differences, 39, 727-737.
Ross, S., Canada, K., & Rausch, M. (2002). Self-handicapping and five factor model of personality: Mediation between neuroticism and conscientiousness. Personality and Individual Differences, 32, 1173-1184.
Uysal, A., & Lu, Q. (2010). Self-handicapping and pain catastrophizing. Personality and Individual Differences, 49, 502-505.
Want, J., & Kleitman, S. (2006). Imposter phenomenon and self-handicapping capping: Links with parenting style and self-confidence. Personality and Individual Differences, 40, 961-971.
Zukerman, N., Kiefer, S. C., & Knee, C. R. (1988). Consequences of self-handicapping: Effects on coping, academic performance, and adjustment. Journal of Personality and Social Psychology, 74, 1619-1628.
Zukerman, N., & Tsai, F. F. (2005). Costs of self-handicapping. Journal of Personality, 73 (2), 411-442.