نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مشاوره خانواده مسئول مرکز مشاوره دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی لرستان (نویسنده مسئول)

2 کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه تبریز

3 کارشناسی ارشد مشاوره خانواده دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش مولفه‌های هوش معنوی بر افزایش رفتار شهروندی سازمانی و سلامت عمومی معلمان زن شهر خرم‌آباد بود. آموزش مولفه‌های هوش معنوی (طی 5 جلسه آموزشی) به عنوان متغیر مستقل و افزایش رفتار شهروندی و سلامت عمومی به عنوان متغیرهای وابسته بودند. پژوهش حاضر یک طرح آزمایشی میدانی گروه گواه با پیش آزمون و پس آزمون بود. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه هوش معنوی، پرسشنامه رفتار شهروندی و پرسشنامه سلامت عمومی بودند. نمونه پژوهش شامل 40 معلم زن شهر خرم‌آباد در سال تحصیلی 91-1390 بود که با روش نمونه‌گیری تصادفی در دسترس انتخاب شدند. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری نشان داد که آموزش مولفه‌های هوش معنوی موجب افزایش رفتار شهروندی سازمانی و سلامت عمومی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Spiritual Intelligence Components Training on Increasing the Organizational Citizenship Behavior and General Health

نویسندگان [English]

  • M. Movahedi 1
  • Y. Movahedi 2
  • K. Kariminejad 3

1

2

3

چکیده [English]

The aim of the present study was to investigate the effect of teaching spiritual intelligence components on increasing the organizational citizenship behavior and general health. The statistical population consisted of all female teachers in Khorramabad city. Teaching spiritual intelligence components during 5 educational sessions was taken as an independent variable while increasing the organizational citizenship behavior and general health were regarded as dependent variables. The present research was a field experimental design with a pretest-posttest design and a control group. The research instruments were Sohrabi and Naseri's spiritual intelligence questionnaire, Podsakoff, Mackenzi, Paine and Bechrach's organizational citizenship behavior questionnaire and Goldberg and Hillier's general health questionnaire. Research sampling consisted of 40 teachers in Khorramabad city who worked at the academic year of 2011-2012 and were selected with an available random sampling method. The results of multivariate analysis indicated that the training of spiritual intelligence components resulted in the promotion of organizational citizenship behavior and general health (P<0/0001).

کلیدواژه‌ها [English]

  • spiritual intelligence
  • organizational citizenship behavior
  • general health
فارسی
تقوی، سیدمحمدرضا (1380). روایی و پایایی پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ). مجله روانشناسی. 5، 4، صفحات: 89-80.
سهرابی، فرامرز و ناصری، اسماعیل (1388). بررسی مفهوم و مؤلفه‌های هوش معنوی و ساخت ابزاری برای سنجش آن، فصلنامهپژوهش در سلامت روانشناختی، سال سوم، شماره 4، صفحات: 77-69.
شایگان، داریوش (1381). افسون جدید، هویت چهل تکه و تفکر سیار، تهران: نشر فرزان روز.
شجاعیان، رضا و زمانی منفرد، احمد (1380). بررسی رابطه بین دعا، سلامت روان و عملکرد شغلی در کارکنان فنی صنایع نظامی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی، 2 (8). صفحات: 31-9.
شکرکن، حسین، نعامی، عبدالزهرا، نیسی، عبدالکاظم و مهرابی‌زاده هنرمند، مهناز (1380). بررسی رابطه خشنودی شغلی با رفتار مدنی سازمانی و عملکرد شغلی در کارکنان برخی از کارخانه‌های اهواز، مجله علوم تربیتی و روانشناسی، سال هشتم، شماره 3و4، صفحات 1-22.
شکرکن، حسین، نعامی، عبدالزهرا (1385). بررسی رابطه ساده و چندگانه عدالت سازمانی با رفتار مدنی سازمانی و در کارکنان یک سازمان صنعتی در شهر اهواز، مجله علوم تربیتی و روان‌شناسی، سال سیزدهم، شماره 1، صفحات 79-92.
عابدی، فرهاد و سرخی، زهرا (1388). ارتباط بین هوش معنوی و صفات شخصیتی در افراد بین 50-19 ساله در ساری. پایان نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی، بهشهر، دانشگاه پیام نور.
عبدالله زاده، حسن؛ باقرپور، معصومه؛ بوژمهرانی، سمانه و لطفی، محدثه (1388). هوش معنوی (مفاهیم، ارزیابی و کاربرد). تهران: انتشارات روانسنجی.
فتاحی، مهدی؛ فرهنگی، علی اکبر؛ واثق، بهاره (1385). معنویت در محیط کار و نقش آن در بهبود رفتار شهروندی سازمان، فرهنگ مدیریت، سال چهارم، شماره 13، صفحات 36-5.
قلی پور، آرین؛ کاخکی، احمد (1386). رفتار شهروندی سازمانی، گاهی دیگر در جهت بهبود عملکرد سازمان در قبال مشتری، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 45، صفحات 145-114.
محمودی، نسرین (1388). بررسی امکان سنجی، روایی، پایایی و کاربرد پرسشنامه هوش هیجانی بر روی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان.
معینی، زهره (1389). تأثیر آموزش هوش هیجانی بر اضطراب وجودی و سبک‌های مقابله مذهبی بر روی دانشجویان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسسلامی واحد تربت جام.
نجاتی، لیلا (1386). بررسی رابطه هوش هیجانی و اثربخشی مدیران مدارس متوسطه تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
نداف، عبدالرضا؛ دانشور، وحید و جهانبانی، محمود (1389). بررسی رابطه هوش معنوی با بهره وری کارکنان شهرک صنعتی شیراز، همایش مدیریت منابع انسانی، تهران.
وارث، پیرحامد؛ رستگار، عباس علی؛ زراعت کار، سمیه؛ رفعتی آلاشتی، کبری (1381). رابطه ارتباط فرافردی و رفتار شهروندی، نشریه مدیریت دولتی، دوره 1، شماره 1؛ 154-135.
وست، ویلیام (1387). روان درمانی و معنویت. ترجمه: شیرافکن، سلطان علی و شهیدی، شهریار. تهران: انتشارات رشد.
هویدا، رضا و نادری، ناهید (1388). بررسی سطح رفتار شهروندی سازمانی کارکنان، پژوهشنامه مدیریت اجرایی، سال نهم، شماره 2، صفحات 103-118.
 
لاتین
Amram, Y., & Dryer, C. (2009). The Development and integrated spiritual Intelligence Scale (ISIS); Palo Alto, CA: Institute of Transpersonal Psychology Working. Available on WWW. geocities.com
Booth, G. (1973). Psychobiologyical aspects of spontaneous regression of cancer. Journal of the American Academey of Psychoanalysis and Dynamic Psychiatry. 3, 303-17.
Breitbart, W., Rosenfeld, B., Pessin, H., & Kaim, M. Galietta, M., & et al. (2005). Depression, hopeless, and desire for hastend death in terminally ill patient with cancer, Journal of American Medical Association. 284, 110-397.
Castro, A,. & Ruiz, C. (2004). The influence of employee OCB customer loyalty, Journal of Service Industry Management, 15 (1), 27-53.
Dipaola, M. F., & Hoy, W. K. (2005). Organizational Citizenship Of Faculty And Achievement Of High School Students. The High School Journal, 88, 35-44.
Emmons, R. A. (1999). The psychology of ultimate concern: motivation and spirituality in personality. New York: The Guilford Press; 200-2.
Garcia-Zamor, J. (2003). Workplace spirituality and organizational performance. Public Administration Review, 63 (3), 355-363.
Gardner, H. (2000). A case against spiritual intelligence, International Journal for the Psychology of Religion, 10 (1), 27-34.
George, M. (2006).practical application of spiritual intelligence in the workplace. Human Resource Management International Digest. 14, 3-5.
Goldberg, D. P., & Hillier, V. F. (1979).A scaled version of general health questionnaire. Psychol Med., 9, 131-145.
Korkmazy, T., & Arpaci, E. (2009). Relationship of organizational citizenship behavior with emotional intelligence, Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 2432-2435.
Lyubomirsky, S., Sheldon, K. M., & Schkade, D. (2005). Pursuinghappiness: The architecture of sustainable change. The General Psychology, 9 (2). 111- 131.
Markoczy, L., & Xin, K. (2004). the virtues of mission in organizational citizenship behaviour, university of California.
Mascaro, N., & Rosen, D. H. (2005). Existential meaning role in the enhancement of hope and prevention of depressive symptoms. Journal of Personality. 73, 985-1014.
McEwan, W. (2004). Spirituality in nursing: what are the issues? Orthop Nurs, 23 (5), 321-6.
Meyers, D. (2000). The friends, funds, and faith of happy people. American Psychology, 55 (1), 56- 67.
Namm, S. (2003). The job characteristics،organizational citizenship behavior relationship: a test of competing models, PHD. Dissertation, temple University.
Nygren, B., Alex, E., Jonsen, Y., Gustafson, A., Norberg, A., & Lundman, B. (2005). Resilience sense of coherence, purpose in life and self-transcedence in relation to perceived physical and mental health among the oldest old Aging & mental health 9, 62-354.
Perkins, D. F. (2004). Risk behavors and resiliency physically abused adolescents. Child Abuse & neglect. 28, 547-63.
Podsakoff, M & ,.Paine, B. (2000). OCB: a critical review or the theoretical and empirical literature for future research, Journal of Management, 26 (3), 513-563.
Purnell, J. (2003). Propensity for participative decision-making, job satisfaction, OCB, Multinational Business Review, 11, 45-65.
Rosen, D. H., & Mascaro ,N. (2005). Existential meanings role in the enhancement of hope and prevention.  Journal of Personality, 73 (4), 985-1014.
Harmer, R. (2008). OCB, Emotional Intelligence, and Spirituality Intelligence: What’s the Relationship? Australian catholic university
Sisk, D. (2008). Engaging the spiritual Intelligence of Gifted student to Build Global Awareness. Reper Review 30 (1), 24-30.
Sisk, D. A., Torrance, E. P. (2001). Spiritual intelligence: Developing higher Consciousness Buffalo, New York: Crative Education Foundation Press.
West, W. (2001). Psychotherapy & Sprituality: Crossing the Line between Therapy and Religion. London: sage publication; 2000.
Zohar, D., & Marshall, I. (2000). SQ: Spiritual intelligence, the ultimate intelligence. London, Bloomsburg.