نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز (نویسنده مسئول)

2 استادیار، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استادیار، دانشکده علوم انسانی دانشگاه زنجان

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه‌ی علّی ویژگی‌های شخصیت و باورهای هوشی با خودکارآمدی تحصیلی و عملکرد تحصیلی با میانجی‌گری هدف‌های پیشرفت در دانش‌آموزان دختر دبیرستانی خرم آباد بود. شرکت کنندگان در این پژوهش 280 نفر از دانش‌آموزان دختر سال اول دبیرستان شهر خرم آباد بودند، که به روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش مقیاس نظریه تلویحی هوش (ITIS)، پرسشنامه شخصیتی نئو-فرم کوتاه (NEO-FFI)، مقیاس هدف‌های پیشرفت (AGOS) و مقیاس کارآمدی تحصیلی بودند. ارزیابی الگوی پیشنهادی با استفاده روش تحلیل مسیر انجام گرفت. جهت آزمون روابط غیرمستقیم از روش بوت استراپ (نرم افزار (AMOS-20 استفاده شد. نتایج نشان دادند، که مسیرهای غیرمستقیم باور هوشی ذاتی از طریق جهت‌گیری هدف عملکردگرا روی عملکرد تحصیلی و باور هوشی افزایشی از طریق جهت‌گیری هدف تبحرگرا روی عملکرد تحصیلی معنی‌دار بود. همچنین وظیفه‌شناسی نیز از طریق جهت‌گیری هدف تبحرگرا روی عملکرد تحصیلی معنی‌دار بود، اما باز بودن نسبت به تجربه از طریق جهت‌گیری هدف تبحرگرا روی عملکرد تحصیلی معنی‌دار نبود. برازش بهتر از طریق حذف مسیرهای غیرمعنی‌دار باور هوشی ذاتی و جهت‌گیری هدف تبحرگرا، باز بودن نسبت به تجربه و جهت‌گیری هدف تبحرگرا، توافق‌پذیری و جهت‌گیری هدف تبحرگرا، باز بودن نسبت به تجربه و خودکارآمدی تحصیلی، توافق پذیری و عملکرد تحصیلی و باز بودن نسبت به تجربه و عملکرد تحصیلی حاصل شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Casual Relationship between Personality Characteristics, and Beliefs about Intelligence and Academic Self-efficacy and Performance Academic with Mediating Role of Achievement Goals of Female High School Students in Khorramabad

نویسندگان [English]

  • F. Fathi 1
  • A. Hajiyakhchali 2
  • Z. Morovati 3

1

2

3

چکیده [English]

The aim of this study was to examine the casual relationship between Personality characteristics and, beliefs about intelligence and academic self-efficacy and the performance academic with regards the mediating role of goals achievement in female high school students in Khorramabad. The participants of the study were 280 female Khorramabadi students, who were selected randomly through multi-stage random sampling method. The instruments used in this study were the Neo-Five Factor Inventory (NEO-FFI), the Implicit Theory of Intelligence Scale (IT IS), the Achievement Goal Orientation Scale and the Self-efficacy Academic Scale .The fitness of the proposed model was examined through using path analysis. The indirect effects were tested through the bootstrap method (AMOS-20 software) was used. The results showed that indirect effect entity intelligence belief through performance approach goal orientation on academic performance and effect indirect incremental intelligence belief through, mastery approach goal orientation on academic performance was significant. In addition effect indirect conscientiousness through mastery approach goal on academic performance was significant. But effect indirect openness to experience through mastery approach goal orientation with academic performance was not significant. Better fit was obtained by omitting non-significant paths entity intelligence belief and mastery approach goal orientation, openness to experience and mastery approach goal orientation, agreeableness and mastery approach goal orientation, openness to experience and self-efficacy academic, agreeableness and academic performance and openness to experience and academic performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • personality Characteristics
  • beliefs about intelligence
  • achievement
فارسی
آتش افروز، عسگر (1391). رابطه علّی بین باورهای هوشی و عملکرد تحصیلی با میانجی­گری هدف­های پیشرفت، خودکارآمدی، راهبردهای یادگیری خود تنظیمی و انگیزش درونی در دانش­آموزان پسر دبیرستانی شهر اهواز. پایان نامه­ی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
برزگر، مجید؛ دلاور، علی و احدی، حسن (1391). نقش واسطهای الگوی چهاربخشی هدف‌های پیشرفت و راهبردهای یادگیری شناختی در رابطه بین نظریه‌های ضمنی هوش و پیشرفت تحصیلی. فصلنامه علمی- پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال سوم، شماره 2، صص 86-71.
پینتریچ، پال آر و شانک، دیل اچ (2002). انگیزش در تعلیم و تربیت (نظریه، تحقیقات و راهبردها). ترجمه مهناز شهر آرای (1386). تهران: نشر علم.
تمناییفر، محمدرضا؛ سلامی محمدآبادی، فاطمه و دشتبانزاده، سمیه (1391). ارتباط بین پنج رگه شخصیتی و عملکرد تحصیلی دانشجویان. نخستین همایش ملی شخصیت و زندگی نوین، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج.
حاجی یخچالی، علیرضا (1380). بررسی رابطه ساده و چندگانه پیشایندهای مهم هدفگرایی تبحری و رابطه آن با پیامدهای برگزیده‌اش در دانش‌آموزان پسر سال اول دبیرستان‌های اهواز. پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
حسینی، فریده السادات و لطیفیان، مرتضی (1388). پیشبینی جهتگیری هدف با استفاده از پنج عامل شخصیت در میان دانشجویان دانشگاه شیراز. مجله مطالعات روانشناختی، دوره پنجم، شماره 1، صص 5-2.
دهشیری، غلامرضا (1385). رابطه هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی دانشآموزان. تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، جلد 5، شماره 18، صص 25-10.
رمضانی، فرشاد (1389). بررسی روابط ساده و چندگانه هدف‌های پیشرفت با اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی در دانش­آموزان پسر سال اول دبیرستان‌های شهرستان ایذه. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
سیف، علی اکبر (1389). روان شناسی پرورشی نوین (روان‌شناسی یادگیری و آموزش). تهران: نشر دوران.
قلیزاده، مظفر (1384). بررسی روابط ساده و چندگانه هدف‌های پیشرفت با اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی در دانش­آموزان پسر سال اول دبیرستان­های شهر ایذه. پایان­نامه کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
کیامهر، جواد (1381). هنجاریابی فرم کوتاه پرسشنامه‌ی پنج عاملی NEO-FFI و بررسی ساختار عاملی آن در بین دانشجویان علوم انسانی دانشگاههای تهران. پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد سنجش و اندازهگیری، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
محسنپور، مریم، حجازی، الهه و کیامنش، علیرضا (1386). نقش خودکارآمدی و هدف‌های پیشرفت، راهبردهای یادگیری و پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی (سال سوم متوسطه رشته ریاضی) شهر تهران. فصلنامه نوآوری آموزشی، سال پنجم، شماره 16. صص 35-9.
هاشمی شیخشبانی، اسماعیل (1380). بررسی رابطه برخی پیشایندهای مهم و مربوط با خود ناتوان‌سازی تحصیلی و رابطه آن با پیامدهای برگزیده در دانش‌آموزان سال اول دبیرستان‌های اهواز. پایا‌ن‌نامه‌ی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
 
لاتین
Abd-El-Fattah, S. M., & Yates, G. C. R. (2006). Implicit theory of Intelligence Scale: Testing for factorial invariance and mean structure. Paper presented at the Australian Association for Research in Education Conference, Adelaide, South Australia.
Abdullah, M. N. (2008). Childrens implicit theories of intelligence: Its relationships with self-efficacy, goal orientations and self-regulated learning. The International Journal of learning, 15(2),2-5.
Andrew, J., Elliot, A., Holly, A., & McGregor, M. C. (2001). A 2*2 achievement goal framework. Journal of Personality and Social Psychology, 3, 501-519.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
Bipp, T., Steinmayr, R., & Spinath, B. (2008). Personality and achievement motivation: Relationship among Big Five domain and facet scales, achievement goals, and intelligence. Personality and Individual Differences, 44, 1454-1464.
Caprara, G. V., Vecchione., M., Alessandri., G., Gerbino., M., & Barbaranelli., C. (2011). The contribution of personality traits abd self-efficacy beliefs to academic achievement: A longitudinal study. British Journal of Educational Psychology, 81, 78-96.
Corker, K. S., Oswald, F. L., & Donnellan, M. B. (2011). Conscientiousness in the classroom: A process explanation. Journal of Personality, 80 (4), 995-1028.
Costa, P. T., & McCrae, R. R. (1990). Personality disorderand the five factor model of personality. Journal of Personality Disorder, 4, 362-377.
Day, E. A., Radosevich, D. J., & Chasteen, C. S. (2003). Construct and criterionreatedvalidit of four commonly used goal orientation instruments. Journal of Contemporary Educational Psychology, 28, 434-464.
Dupeyrat, C., & Marian, C. (2005). Implicit theories of intelligence, goal orientation, cognitive engagement and achievement: A test of Dweck's model with returning to school adults. Contemporary Educational Psychology, 30, 43-59.
Dweck, C. S. (1986). Motivational processes avecting learning. Journal of American Psychologist, 41, 1040-1048.
Dweck, C. S. (2000). Self-theories: Their role in motivation, personality and Development. New York: Psychology Press.
Dweck, C. S., & Leggett, E. (1988). A social cognitive approach to motivation and personality. Journal of Psychological Review,95, 256-273.
Feyter, T. D., Caers, R., Vigna, C., & Berings, D. (2012). Unraveling the impact of the big five personality Traits on academic performance: The moderating and mediating effects of self-efficacy and academic Motivation. Journal of Learning and Individual Differences, 22, 439-448.
Laidra, K., Pullmann, H., & Allik, J. R. (2007). Personality and intelligence as predictors of academic achievement: A cross-sectional study from elementary to secondary to secondary school. Journal of Personality and Individual Difference, 42, 44-451.
Liem, A. D., Lau, S., & Nie, Y. (2008). The role of self-efficacy, task value, and achievement goals in predicting learning strategies, task disengagement, peer relationship, and achievement outcome. Journal of Contemporary Educational Psychology, 33, 486-512.
Maehr, M. L., & Zusho, A. (2009). Achievement goal theory: The past, present and future. In K. R. Wentzel & A. Wigfield (Eds.), Handbook of motivation in school. New York: Taylor Francis.
McCrae R. R., Terracciano A., & 78 Members of the Personality Profiles of Cultures Project (2005a). Universal features of personality traits from the observer’s perspective: Data from 50 cultures. Journal of Personality and Social Psychology, 88, 547-561.
McCrae, R. R., & Costa, P. T. (1978). Validation of the five-factor model of personalityacross instruments and observers. Journal of Personality and Social Psychology, 52, 81-90.
McCrae, R. R., & Costa, P. T. (1985). Updating normans adequate taxonomy: Intelligence and personality dimensions in natural language and in questionnaires. Journal of Personality and Social Psychology, 49, 710-721.
Middleton, M. J., & Midgley, C. (1997). Avoiding the demonstration of lack ability: An underexplored aspect of goal theory. Journal of Educational Psychology, 89, 710-718.
Midgley, C., Maehr, M. L., Hruda, L., Anderman, E. M., Anderman, L., Freeman, K. E., Gheen, M., Kaplan, A., Kumar, R., Middleton, M. J., Nelson, J., Roeser, R., & Urdan, T. (2000). Manual for the Patterns of Adaptive Learning Scales (PALS). Ann Arbor, MI: University of Michigan.
Patrick, H., Hicks, L., & Ryan, A. M. (1997). Relations of perceived social efficacy and social goal pursuit to self-efficacy for academic work. Journal of Early Adolescence, 17,109-128.
Schraw, G., Horn, C., Thorndike-Christ, T. &Bruning, R. (1995). Academic goal orientation and students classroom achievement. Contemporary Educational Psychology, 20, 359-368.
Shahar, G., Kalnitzki, E., Shulman, S. H., & Blatt, S. J. (2005). Personality, motivation, and construction of goals during the transition to adulthood. Journal of Personality and Individual Differences, 40 (1), 53-63.
Steinmayr, R., Bipp, T., & Spinath, B. (2011). Goal orientations predict academic performance beyond intelligence and personality. Journal of Learning and Individual Difference, 21, 196-200.
Stipek, D., & Gralinkski, J. H. (1996). Children’ sbelifs about intelligence and school performance. Journal of Educational Psychology, 88, 397-407.
Wang, M., & Erdhiem, J. (2007). Does five factor model of personality relate to goal orientation? Journal of Personality and Individual Difference, 43, 1493-1505.
Zweing, D., & Webster, J. (2004). What are we measuring? An examination of the relationships between the big-five personality traits, goal orientation, and performance intentions. Journal of Personality and Individual Differences, 36 (7), 1693-1708.