نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه شهیدچمران اهواز

2 دانشیار گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استاد گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

4 استادیار گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر مهارت‌های حل مشکل خانواده در دانشجویان متأهل دانشگاه شهید چمران بود. طرح پژوهشی حاضر، نیمه تجربی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پی‌گیری با گروه کنترل بود. از بین افراد داوطلب 40 نفر به‌صورت تصادفی انتخاب شد و به‌صورت تصادفی در گروه آزمایش و گروه کنترل گمارده شدند. ابزار مورداستفاده در این پژوهش مقیاس حل مشکل خانواده بود. ابتدا روی هر دو گروه پیش‌آزمون اجرا گردید، سپس آموزش هوش هیجانی به مدت 8 جلسه‌ی 90 دقیقه‌ای و یک‌بار در هفته روی گروه آزمایش اجرا و پس از اتمام برنامه آموزشی، دو گروه در مرحله پس‌آزمون و پی‌گیری یک‌ماهه به ابزار پژوهش پاسخ دادند. نتایج حاصل از تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد آموزش هوش هیجانی باعث افزایش توانایی حل مشکل خانواده و بهبود رابطه در دانشجویان متأهل گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، در مرحله پس‌آزمون و پی‌گیری شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effects of emotional intelligence training on family problem solving

نویسندگان [English]

  • Sh. Korai 1
  • M. Sodani 2
  • M. Mehrabizadeh Honarmand 3
  • G.H. Maktabi 4

1

2

3

4

چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effects of emotional intelligence training on problem solving of married students. Participants were 40 married students selected randomly from Shahid Chamran University married students who agreed to take part in the study. They were randomly assigned to experimental and control groups. The design of the study was a pretest-posttest with control group. Problem Solving Scale was used in order to collect the data. ANOVA and MANOVA were used to analyze the data. The results indicated that emotional intelligence training enhanced family problem solving and relationships of subjects in experimental group, in comparison to control group.

کلیدواژه‌ها [English]

  • emotional intelligence
  • family problem solving
فارسی
احمدی، خدابخش (1382). بررسی عوامل مؤثر بر سازگاری زناشویی. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشگاه علامه طباطبائی.
احمدی، خدابخش، فتحی آشتیانی، علی و اعتمادی، احمد (1386). بررسی تأثیر روش مداخله‌ای حل مشکل خانوادگی بر کاهش ناسازگاری زوجین. فصلنامه تازهها و پژوهش‌های مشاوره، سال پنجم، شماره 17، ص 403-893.
اسدپور، اسماعیل (1386). اثر بخشی آموزش مؤلفه‌های هوش هیجانی بر رضایت زناشویی و رابطه ساختاری آن‌ها در دانشجویان دانشگاه تربیت معلم تهران 1385. تهران: مجموعه مقالات چهارمین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان.
بشارت، محمدعلی، حاجی آقازاده، ماریا و قربانی، نیما (1386). تحلیل رابطه‌ی هوش هیجانی، مکانیسم‌های دفاعی و هوش عمومی. روان‌شناسی معاصر، دوره دوم، شماره 3، 59-49.
حسین‌زاده، علی (1387). راه‌های سازگاری همسران سازگار. قم: مرکز نشر مؤسسه‌ی آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
خسرو جاوید، مهناز و رفیعی‌نیا، پروین (1383). رابطه‌ی بین هوش هیجانی و سازگاری زناشویی. مجموعه‌ی چکیده مقالات نخستین کنگره‌ی سراسری آسیب‌شناسی خانواده در ایران، دانشگاه شهید بهشتی، ص 74.
سپهریان، فیروزه (1386). هوش هیجانی (از IQ تا EQ و SQ). ارومیه: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد آذربایجان غربی.
گلمن، دانیل (1995). هوش هیجانی. ترجمه نسرین پارسا (1382). تهران: انتشارات رشد.
محمدی، شهناز (1390). ارتباط بین هوش هیجانی و سلامت سازمانی مدیران مدارس. مجله دست آوردهای روان‌شناختی، دوره چهارم، سال 18-3، شماره 2، 260-247.
مکتبی، غلامحسین (1387). تأثیر آموزش هوش هیجانی بر اضطراب اجتماعی، سازگاری اجتماعی و هوش هیجانی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه شهید چمران اهواز. پایان نامه دکتری روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
مکتبی، غلامحسین، داودی، کبری و کردزنگنه، رقیه (1385). بررسی رابطه ساده و چندگانه بین هوش هیجانی و تعارضات زناشویی با رضایت زناشویی. دومین کنگره سراسری آسیب شناسی خانواده در ایران، دانشگاه شهید بهشتی.
 
لاتین
Addington, L., McCleary, H., & Munroe, B. (2008). Relationship and emotional intelligence on problem families parents with schizophrenia. Schizophrenia Research, 34, (9), 59-66.
Antonakis, J., Ashkanasy, N., & Dasborough, M. (2008). Does leadership need emotional intelligence. www.sciencedirect.com.
Bar-on, R. (2001). Emotional intelligence and self-actualization. In J. Ciarrochi, J. P. Forgas & J. D. Mayer (Eds), Emotional intelligence in everyday life: Taylor & Francis.
Belzer, D., Dzurilla, J., & Maydeu- Olivares, A. (2002). Social problem solving and trait anxiety as predictors of worry in a college student population. Personality and Individual Differences, 33, 573-585.
Chang, E. C., Sanna, L. J., Riley, M., Thornburg, A. M., Zumber, M., & Edwards, M. C. (2007). Relations between problem solving styles and psychological adjustment in young adults: Is stress a mediating variable? Personality and Individual Differences, 42, 135-144.
Chinaveh, M. (2010). Training problem- solving to enhance quality of life: Implication towards diverse learners. Procedia Social and Behavioral Sciences, 7, 302-310.
Dennis, A., Astell, A., & Dritschel, B. (2011). The effects of imagery on problem- solving ability and autobiographical memory. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 1-8.
Eakin, L., Minde, K., Hechtman, L., Ochs, I., Krane, E., Bouffard, R., Greenfield, B., & Looper. K. (2004). Emotional intelligence training on marital adjustment and family functioning of adults with ADHD and their spouses. Journal of Attention Disorders, 6, 1-10.
Engelberg, E., & Sobery, L. (2004). Emotional intelligence, affect intensity, and social adjustment. Personality and Individual Differences, 37, 533-542.
Fisher, B. (2009). Relationship between social problem- solving skill, quality of life, and family adjustment in caregivers of children with developmental disability. Philadelphial College of Osteopathic Medicine, Psychology Dissertations, 1-188.
Fitness, J. (2001). Emotional intelligence and intimate relationchip. In: J. Ciarrochi, J. P. Forgas & J. D. Mayer (editors). Emotional intelligence in every day life. Philadelphia: Taylor & Francis, 98-112.
Greven, C., Chamorro-Premuzic, T., Arteche, A., & Furnham, A. (2008). A hierarchical integration of dispositional determinants of general health in students: The Big Five, trait Emotional Intelligence and humour style. Personality and Individual Differences, 44, 1562-1573.
Hansenne, M., & Bianchi, J. (2008). Emotional inlelligence and personality in major. www.sciencedirect. com.
Kirkley, J. (2003). Principles for teaching problem solving. Indiana University, Plato, 1-14.
Lopes, P. N., Salovey, P., & Straus, R. (2003). Emotional intelligence, personality, and the perceived quality of social relationships. Personality & Individual Differences, 35, 641-658.
Lopes, P. N., Salovey, P., &Straus, R. (2003). Emotional intelligence, personality, and the perceived quality of Social relationships. Personality & Individual Differences, 35, 641-658.
Markman, H. J. (2002). Preventing marital distress through communication and conflict management training. Journal ofCounseling and Clinical Psychology, 61, 70-77.
Mayer, J. D., & Salovey, P. (1997). What is emotional intelligence? In P. Salovey& D. Sluyter (Eds.), Emotional development and emotional intelligence: Implications for educator (3-31). New York: Basic.
Mayer, Y. D., Salovey, P., & Caruso, D. R. (2004). A further consideration of issues of emotional intelligence. Psychological Inquiry, 15, 249-255.
Meegan, S. P., & Berg, C. B. (2002). Contexts, functions, emotional intelligence, and processes of collaborative every day problem solving family in older marriage. International Journal of Behavioral Development, 26 (1), 6–15.
Mehrabian, A. (2000). Beyond IQ: Broad- based measurement of individual success potential or emotional intelligence. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 126, 133-239.
Nelson, D., Low, G., & Vela, R. (2003). ESAD emotional skills assessment process: Interpretation and intervention guide. Texas A & M University-Kingsville, Kings Ville, Texas.
O'Brien, M. P., Jamie, L., Zinberg, L. H., Alexandra, R., Alex Kopelowicz, Melita Daley, Carrie E. Bearden and Tyrone D. Cannon. (2008). The effects of an emotional intelligence program on the quality of life and family problem solving of patients with type 2 diabetes mellitus. British Journal of Social and Clinical Psychology, 7, 198-205.
Quibman, A. J., & Rozell, E. J. (2002). Emotional Intelligence and dispositional affectivity as moderators of work place aggression. The impact on behavior choice. Human Resouce Management Review, 12, 125-143.
Saklofske, D. H., Austin, E. J., Galloway, J., & Davidson, K. (2007). Individual difference correlates of health-related behaviours: preliminary evidence for links between emotional intelligence and coping. Personality and Individual Differences,42, 491-502.
Shutte, N. C., Malnuff, J. M., Thorsteinsson, E. B., Bhullar, N., & Rooke, S. E. (2007). A meta-analytic investigation of the relationship between emotional intelligence and health. Personality and Indicidual Differences, 42, 921-933.
Ulusory, Y., Turan, H., Tanriverdi, B., & Kolayis, H. (2012). Comparison of perceived problem solving skills of trainee students graduated from different. Procedia Social and Behavioral Sciences, 46, 2099-2103.
Yalcin, B. M., Tevfik, T. F., Ozcelik, M., & Igde, F, A. (2009). Relationship of emotional intelligence and improve the quality of marital communication and relationship problems with couples. Journal of the Counseling Psychologist, 17 (2), 344-428.