اثربخشی درمان شناختی ـ رفتاری بر اضطراب اجتماعی و کنترل قند خون کودکان مبتلا به دیابت ملیتوس نوع یک

محمدزاده فرهانی, اکرم; نادری, فرح; احدی, حسن; رجب, اسدالله; کراسکیان, آدیس

doi:10.22055/psy.2017.12582

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ درمانکر

² استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

³ استاد دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقتات

⁴ مدیر انجمن دیابت ایران

⁵ استاد دانشگاه آزاد واحد کرج

https://doi.org/10.22055/psy.2017.12582

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی ـ رفتاری براضطراب اجتماعی و کنترل قند خون کودکان مبتلا به دیابت ملیتوس نوع یک بود.. بدین منظور 38 نفراز کودکان مبتلا به دیابت ملیتوس نوع یک شهر تهران به شیوه تصادفی ساده انتخاب شدند در این پژوهش از روش کارآزمایی بالینی از نوع طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. ابزار اندازه‌گیری شامل پرسش‌نامه علائم مرضی کودک فرم والد (CSI-4) و آزمایش HbA1C بود، که در پیش‌آزمون و پس‌آزمون مورد استفاده قرار گرفت. سپس برای آزمودنی‌ها گروه آزمایش، 12 جلسه 45 دقیقه‌ای درمان شناختی ـ رفتاری فردی اجرا شد. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس یک متغیری و چندمتغیری استفاده شد. نتایج تفاوت معنی‌داری بین گروه آزمایش و گروه کنترل از لحاظ تأثیرگذاری درمان شناختی ـ رفتاری را روی متغیرهای مورد مطالعه نشان داد. به عبارت دیگر درمان شناختی ـ رفتاری موجب کاهش اضطراب اجتماعی و بهبود کنترل قند خون در گروه دریافت‌کننده درمان شناختی ـ رفتاری نسبت به گروه کنترل شد. نتایج این پژوهش نشان داد که درمان شناختی ـ رفتاری می‌تواند به عنوان یکی از مداخلات درمانی اثربخش جدید در حوزه دیابت به خصوص در کودکان دیابتی در کنار سایر درمان‌های موجود مطرح شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of cognitive-behavioral therapy on social anxiety and blood glycemic control in children with type 1 diabetes mellitus

چکیده [English]

This study examined the effectiveness of cognitive-behavioral therapy on social anxiety and blood sugar control in children with type I diabetes Mellitus. For this purpose, 38 children affected by diabetes Mellitus type 1, living in Tehran, were selected randomly and were divided into the experiment group (n = 19) and control group (n = 19). In this investigation, clinical trial method of pre-test and post-test types with control group was used. The measuring tools included the Children Symptom Inventory, Parent Form (CSI-4) and HbA1C test, which were used before and after the treatment. Then, in order to investigate the experimental group, 12 sessions of 45 minutes cognitive-behavioral therapy were conducted. For analyzing the data, a univariate and a multivariate covariance analysis were used. The results showed a significant difference between the experiment group and control group in terms of the effectiveness of cognitive–behavioral therapy on the variables under study. As such, cognitive–behavioral therapy reduced the social anxiety and improved the blood glycemic control in the group which received cognitive–behavioral therapy, relative to the control group. The results of the investigation also showed that, along with other available treatments, the cognitive-behavioral therapy can be considered as one of the new effective remedial intervention, especially in children affected by diabetes.

کلیدواژه‌ها [English]

Type 1 diabetes mellitus
Cognitive-behavioral therapy
blood glycemic
social anxiety

مراجع

اسعدی، مریم، تیرگری، عبدالحکیم و حسن‌زاده، رمضان (1392). مقایسه اثربخشی آموزش آرام‌سازی عضلانی بر کاهش خشم و کنترل قند خون در بیماران دیابتی نوع یک و دو. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 2، 112ـ104.

حمید، نجمه (1390). اثربخشی آموزش مدیریت استرس مبتنی بر نظریه شناختی ـ رفتاری، بر کنترل قند خون زنان دیابتی نوع 2. مجله غدد و متابولیسم ایران، 13(4)، 353-346.

خشت‌زرین، حمیدرضا (1389). اهمیت تست هموگلوبین A1C در تشخیص بیماران دیابتی.

Retrieved from:http://www.yazdprisons.ir

راپی، رانلد، ویگنال، آن، اسپنس، سوزان، کابم، ونسا و لینهام، هایدی (2008). کمک به کودک مضطرب. ترجمه سمیرا رستمی ‌(1390). تهران: ارجمند. ص320.

شفیعی، فرانک، شاهقلیان، ناهید، امینی، مسعود، اباذری، پروانه و امینی، پروانه (1391). دیدگاه بیمار، خانواده و کادر درمانی از نظر موانع مربوط به سیستم‌های بهداشتی ـ درمانی کنترل قند خون. مجله غدد درون‌ریز و متابولیسم ایران، 1، 31ـ25.

صبحی، افسانه، احدی، حسن، رجب، اسداله، نفیسی، غلامرضا و حجازی، مسعود (1389). سلامت روانی و سبک کنار آمدن با استرس در والدین و کنترل متابولیک کودکان. مجله دیابت و لیپید ایران، 3، 338ـ327.

محمداسماعیل، الهه و علی‌پور، احمد (1381). بررسی مقدماتی اعتبار و تعیین نقاط برش اختلال‌های پرسش‌نامه علائم مرضی کودکان (CSI-4). مجله پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 5 (3)، 254ـ239.

مشهدی، علی، رسول‌زاده‌طباطبایی، کاظم، آزادفلاح، پرویز و سلطانی‌فر، عاطفه (1389). توانایی برنامه‌ریزی و سازمان‌‌دهی در کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه / فزون کنشی. مجله مطالعات تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، 11 (1)، 172ـ151.

مک‌لم، گایل (2007). تنظیم هیجان کودکان. ترجمه ا. ر. کیانی و ف. بهرامی ‌(1390). تهران: ارجمند. ص256.

هراتی، هادی (1387). دیابت: راه درمان.. تهران: چاپخش. ص 218.

یونسی، سیدجلال و شیری، زهره (1387). درمان نابهنجاری‌های روانی در کودکان، نوجوانان و خانواده‌. تهران: دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی. ص372.

لاتین

Ahmadi, S., Tabibi, Z., Mashhadi, A., Eshraghi, P., Faroughi, F., & Ahmad, P. (2014). Effectiveness of group cognitive - behavioral therapy on anxiety, depression and glycemic control in children with type 1 diabetes. Journal of Pediatrics, 31 (2), 165-171.

Bennett, S., Shafran, R., Coughtrey, A., Walker, S., & Heyman, I. (2015). Psychological interventions for mental health disorder in children with chronic physical illness: A systematic review. Journal of Archives of Disease in Children, 100 (4), 308-316.

Bitsko, M. J., Bean, M. K., Bart, S., Foster, R. H., Thacker, L., & Francis, G. L. (2013). Psychological treatment improves hemoglobin A1C outcome in adolescents with type 1 diabetes mellitus. Journal of Clinical Psychology Medicine, 20 (3), 333-342.

Blacburn, D. F., Swidrovich, F., & Lemstra, M. (2013). Non-adherence in type 2 diabetes: pratical consideration for interpreting the literature. Journal of Patient Preference and Adherence, 7, 183-189.

Couch, R., Jetha, M., Dryden, D. M., Hooten, N., Liang, Y., Dures, T., Sumamo, E., & Spooner, C. (2008). Diabetes education for children with type 1 diabetes mellitus and their families. Agency for Healthcare Research and Quality (us). 166, 282.

Crawford, E. A., Salloum, A., Lewin, A. B., Andel, R., Murphy, T., & Storch, E. A. (2013). A polit study of computer-assisted cognitive behavioral therapy for childhood anxiety in community mental health centers. Journal of Cognitive Psychotherapy [online], 27 (3), 221-234.

Davis, R., Souza, M. A., Rigatti, R., & Heldt, E. P. (2014). Cognitive-behavioral therapy for anxiety disorders in children and adolescents: A systematic review of follow-up studies. Journal of Brasileiro de Psiquiatria, 63 (4), 373-378.

Essbitt, S. A., Batchelder, A. W., Tanenbaum, M. L., Shreck, E., & Gonzolez, J. S. (2014). ”Knowing that you’re not the only one’’: Perspectives on group cognitive-behavioural therapy for adherence and depression (CBT-AD) in adult with type 1 diabetes. Journal of Cognitive and Behavioral Practice, 22 (3), 393-406.

Figueroa, A., Soutullo, C., Ono, Y., & Saito, K. (2012). Separation anxity.Rey, J.M., Joseph, M. (Ed) IACAPAP Textbook of child and Adolescent Mental Health. Australasion: International Association for Child and Adolescent Psychiatry and Allied Professions. 1-24.

Gikas, A., Sotiropoulos, A., Pastromas, V., Papazafiropoulo, A., Apostolou, O., & Pappas, S. (2009). Seasonal variation in fasting glucose and HbA1C in patients with type 2 diabetes. Journal of Prim Care Diabetes, 3 (2), 111-114.

Giles, D. C. (2002). Advanced research methods in psychology: NewYork: Rout ledge. 356.

Ghalandari, S., Ghasemi, S., Satari, K., & Hakimi, A. (2014). Prevalence of attention deficit-hyperactivity disorder in students of the 2nd grade of primary schools of dist. 5 of education department of Theran. Journal of Reef Resources Assessment and Management Technical Paper, 40 (1), 608-614.

Harvey, J. N. (2015). Review psychosocial interventions for diabetic patient. Journal of Dove Press, 8, 29-43.

Hawkins, S.Y. (2010). Improving glycomic control in older adults using a videphone motivational diabetes self-management intervention. Journal of Research Theory Nurs Pract, 7 (24), 217-232.

Herzer, M., & Hood, K. H. (2010). Anxiety symptoms in adolescents with type 1 diabetes association with blood glucose, monitoring and glycemic control. Journal of Pediatric Psychology, 35 (4), 415-425.

Huang, C. Y. U., Lai, H. L., & Chen, W. K. (2014). Effectiveness of motivational enhancement therapy plus cognitive behavior therapy on glycerol control,depressive symptoms,and health related quality of life in diabetic patients: A randomized controlled trail. Journal of I-Shou University Institutional Repository.

Jeannette, M. R., Maria, I., & Jimenez, C, (2006). Cognitive-behavioral group therapy for depression in adolescents with diabetes: A pilot study. Journal of Psychology, 40 (2), 219-226.

Kalra, S., Sridhar, G.R., Balhara, Y.P.S., Sahay, R.K., Bantwal, G., Baruah, M.P., John, M., & Unnikrishnan, A. G. (2013). National recommendations: psychological management of diabetes in India. Jornal of Endocrinology and Metabolism, 17 (3), 376-395.

Kely, H., Heinrichs, N., Bender, C., & Caffier, B. (2012). Predictors of outcome in a cognitive-behavioral group program for children and adolescents with social anxity disorder. Journal of Anxiety Disorders, 26 (1), 79-87.

Mc Namara, R., Robling, M., Hood, K., Bennert, K., Channon, S., Cohen, D., Crowmen, E., & Hambly, H. (2010). Development and evaluation of a psychological; intervention for children and teenagers experieneting diabetes (DEPICTED): Aprotocol for a cluster randomized controlled trial of the effectiveness of a communication skills training programme for healthcare professionals working with yong people with type 1 diabetes. Journal of BMC Health Services Reaserch, 10 (36), 10-36.

Petrak, F., Hautzinger, M., Plack, K., Kronfelf, K., Ruckes, C., Herpertz, S., & Muller, M. J., (2010). Cognitive behavioural therapy in elderly type 2 diabetes patients with minor depression or mild major depression: Study protocol of a randomized controlled trial (MIND-DIA). Journal of BMC Geriatrics, 10 (21), 1-9.

Safren, S. A., Gonzalez, J. S., Wexler, D. J., Psaros, C , Delahanty, L. M., Blashill, A. J., Margolina, A. L., & Caliero, E. (2014). Arandomized controlled trail of cognitive behavioral therapy for adherence and depression (CBT-AD) in patients with uncontrolled type 2 diabetes. Journal of Diabetes Care, 37 (3), 625-633.

Sakura, H., Tanaka, Y., & Iwamoto, Y. (2010). Seasonal fluctuations of glycated hemoglobin levels in Japanse diabetic patients. Journal of Diabetes Research Clinical Practice, 88 (1), 65-76.

Samuelsson, U., Carstensen, J., Lofman, O., Nordfeldt, S. (2007). Seansonal variation in the diagnosis of type 1 diabetes in south Sweden. Journal of Diabetes Research and Clinical Practice, 76 (1), 75-81.

Sprafkin, J., Gadow, K. D., Salisbury, H., Schneider, J., & Loney, J. (2002). Further evidence of reliability and validity of the child symptom inventory - 4: Parent checklist in clinically referred boys. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 31 (4), 513-524.

Turne, R J. (2010). The use of cognitive behavioural therapy in diabetes care: A review and case study. Journal of Diabetes Nursing, 14 (3), 86-92.

Walkup, J. T., Albano, A. M. , Piacentin, I. J., Birmaher, B., Compton, S. N., Shemil, J. T., Ginsburg, G. S., & Rynn, M. A. (2008). Cognitive behavioral therapy, sertraline, or a combination in childhood anxity. Journal of Medicine, 356 (26), 2753-2766.

دست‌آوردهای روان‌شناختی

اثربخشی درمان شناختی ـ رفتاری بر اضطراب اجتماعی و کنترل قند خون کودکان مبتلا به دیابت ملیتوس نوع یک

مراجع

مراجع

دوره 23، شماره 2 - شماره پیاپی 16
دی 1395
صفحه 91-112

اثربخشی درمان شناختی ـ رفتاری بر اضطراب اجتماعی و کنترل قند خون کودکان مبتلا به دیابت ملیتوس نوع یک

مراجع

مراجع

دوره 23، شماره 2 - شماره پیاپی 16دی 1395صفحه 91-112

دوره 23، شماره 2 - شماره پیاپی 16
دی 1395
صفحه 91-112