نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی صنعتی و سازمانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

2 استادیار گروه روانشناسی صنعتی سازمانی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)

چکیده

پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی تلاش شغلی و رفتارهای شهروندی سازمانی از طریق ابعاد انگیزش شغلی (بی‌انگیزگی، انگیزه بیرونی اجتماعی، انگیزه بیرونی مادی، انگیزه درون فکنی شده، انگیزه همانند شده، و انگیزه درونی) انجام گرفت. این پژوهش از نوع توصیفی و از نظر روش همبستگی و جامعه آماری آن شامل کلیه کارشناسان بهزیستی استان اصفهان بود. از میان آنان، تعداد 285 نفر از طریق نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش، پرسشنامه 5 سؤالی تلاش شغلی کواس و همکاران، پرسشنامه 19 سؤالی چند بعدی انگیزش شغلی گنگه و همکاران و پرسشنامه 16 سؤالی رفتارهای شهروندی سازمانی لی و آلن بود. داده‌های حاصل از با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت و یافته‌های پژوهش نشان داد که از بین شش بعد انگیزش شغلی، بی انگیزگی و انگیزه بیرونی مادی به صورت منفی و انگیزه درون فکنی شده، انگیزه همانند شده و انگیزه درونی به صورت مثبت با تلاش شغلی، و بی-انگیزگی به صورت منفی و انگیزه بیرونی مادی، انگیزه درون فکنی شده، انگیزه همانند شده و انگیزه درونی به صورت مثبت با رفتارهای شهروندی-سازمانی، دارای همبستگی معنادار هستند (01/0p<). علاوه براین، بی‌انگیزگی ، انگیزه بیرونی مادی و انگیزه درونی پیش‌بینی کننده معنی‌دار (01/0p<) تلاش شغلی و بی‌انگیزگی، انگیزه بیرونی اجتماعی و انگیزه درونی پیش‌بینی کننده معنی‌دار (01/0p<) رفتار شهروندی سازمانی بوده‌اند و توانسته‌اند به ترتیب 8/15 و 2/26 درصد از واریانس تلاش شغلی و رفتار شهروندی سازمانی را تبیین نمایند. بنابراین، بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان چنین نتیجه‌گیری نمود که با افزایش انگیزش شغلی، می‌توان تلاش شغلی و رفتار شهروندی سازمانی را افزایش داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Prediction of Work Efferst and Organizational Citizenship Behaviors Through Dimensions of Work Motivation

نویسندگان [English]

  • Afsaneh Mirzaeian 1
  • Ali Mehdad 2

1

2 department of I/O Psychology, Faculty of Education and Psychology, Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) Branch.

چکیده [English]

The main purpose of current study was to predict work efforts and organizational citizenship behaviors through multi-dimensions of work motivation (including, amotivation, social extrinsic, material extrinsic, introjected, identified, and intrinsic motivations). This study was a descriptive-correlational method, and the study population included all of the employees in Welfare Organization in Isfahan province. 285 employees were selected through convenience sampling method. Research instruments consisted of 5-item scale of Work Efforts by Kuvaas, et al., 19-item scale of Multi-Dimensions Work Motivation by Gagne, et al., and the 16-item of Organizational Citizenship Behaviors by Lee and Allen. The data were analyzed using Pearson correlation and multiple regression analyses. The findings demonstrated that there were negative relationship between amotivation and material extrinsic motivation and positive relationships of intrinsic, identified and introjected motivations with work efforts. There were negative relationship between amotivation and positive relationships of material extrinsic, identified, introjected and intrinsic motivations with organizational citizenship behaviors (p < 0.01). Moreover, amotivation, material extrinsic and intrinsic motivations predicted work efforts significantly (p < 0.01), and amotivation, social extrinsic and intrinsic motivations predicted organizational citizenship behaviors significantly (p < 0.01), which explained 15.8 and 26.2 percent of the variances of work effort and organizational citizenship behaviors respectively. Based on the results of this study it can be concluded that the work effort and organizational citizenship behaviors could be increased by work motivation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • work motivation
  • work efforts
  • Organizational citizenship behaviors
حیاتی، داوود؛ ارشدی، نسرین و نیسی، عبدالکاظم (1391). اثر خشنودی از در آمد بر قصد ترک شغل: نقش واسطه‌ای خشودی شغلی، تعهد سازمانی و انگیزش شغلی. مجلهدستآوردهایروانشناختی(علومتربیتیوروانشناسی)، دانشگاه شهید چمران اهواز، دوره‌ی چهارم، سال 19-3، شماره‌ی 1، ص‌ص: 42-19.
خلقی‌فرد، صدیقه؛ صالحی، مسلم و فانی، حجت الله (1393). ارتباط بین انگیزش شغلی و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان ستادی و معاونت‌های دانشگاه علوم پزشکی یاسوج. ارمغان دانش، 6 (19)، 561-553.
شفیع‌آبادی، عبدالله (1390). راهنمایی ومشاوره شغلی و حرفه‌ای و نظریه‌های انتخاب شغل. چاپ نهم، تهران، انتشارات رشد.
غضنفری، احمد، عابدی، لطفعلی (1387). بررسی رضایت انگیزش و عملکرد شغلی کارکنان آموزشی یک دانشکده‌ی نظامی. پژوهشهای مدیریت منابع انسانی. 1 (1)، 149-176.
ظهیری، آزیتا؛ ارشدی نسرین و نیسی، عبدالکاظم (1393). طراحی و آزمودن الگویی از برخی پیشایندها وپیامدهای رهبری اخلاقی در کارکنان شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون. مجله دست آوردهای روانشناختی (علومتربیتی و روانشناسی)، دانشگاه شهید چمران اهواز، دوره‌ی چهارم، سال 21، شماره‌ی 2 ص‌ص: 124-105.
لاتام، گری‌پی (2007). انگیزش شغلی. ترجمه ارشدی، نسرین (1389). تهران، نشر جاودانه جنگل.
مهداد، علی و قایلی، فرحناز (1394). پیش‌بینی رفتارهای شهروندی سازمانی از طریق حمایت سازمانی، هویت سازمانی، و سرمایه‌ی روانشناختی در میان زنان. فصلنامه زن و فرهنگ. 22 (4)، 25-9.
مهداد، علی (1394). روانشناسی صنعتی/ سازمانی. چاپ یازدهم. تهران، انتشارات جنگل جاودانه.
 Avgoustaki, A. (2016). Work uncertainty and extensive work effort: the mediating role of human resource practices.ILR Review, 69 (3), 656–682.
Bellé, N. (2013). Experimental Evidence on the Relationship between Public Service Motivation and Job Performance. Public Administration Review, 73 (1), 143-153. doi: 10.1111/j.1540-6210. 2012.02621.x
Blau, G. (1993). Operationalizing direction and level of effort and testing their relationships to individual job performance. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 55, 152-170.
Bohner, G., & Wänke, M. (2002). Attitudes and attitude change Social Psychology. UK: Psychology Press.
Chandra, A., & Frank, Z. D. (2004). Utilization of performance appraisal systems in health care organizations and improvement strategies for supervisors. Health Care Manag (Frederick), 23 (1), 25-30.
Chen, X., Ma, J., Jin, J., & Fosh, P. (2013). Information privacy, gender differences, and intrinsic motivation in the workplace. International Journal of Information Management, 33 (6), 917-926. doi: http://dx.doi.org/10.1016/ j.ijinfomgt.2013.08.010.
Deci, E. l., Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivations and self determination in human behavior, New York: Plenum Press.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The “what” and “why” of goal pursuits: Human needsand the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11(4), 227–268. doi:10.1207/ S15327965PLI1104 01.
Demir, K. (2015). Teachers’ Organizational Citizenship Behaviors and Organizational Identification in Public and Private Preschools. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 174, 1176-1182. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.01.734
Diefendorff, J. M., & Seaton, G. A. (2015). Work Motivation. In J. D. Wright (Ed.), International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition), Oxford: Elsevier. 680-686.
Dysvik, A. & Kuvaas, B. (2013). Intrinsic and extrinsic motivation as predictors of work effort: The moderating role of achievement goals. British Journal of Social Psychology, 52 (3(, 412–430.
Dysvik, A., Kuvaas, B., & Buch, R. (2014). Perceived training intensity and work effort: The moderating role of perceived supervisor support. European Journal of Work and Organizational Psychology, 23 (5), 729-738. doi: 10.1080/1359432X.2013.764602
Festinger, L. (1957). A theory of cognitive dissonance. Evanston, IL: Row Peterson.
Gagne, M., & Deci, E. L. (2005). Self-determination theory and work motivation. Journal of Organizational Behavior, 26 (4), 331-362. doi: 10.1002/job.322
Gagne, M., Forest, J., Vansteenkiste, M., Crevier-Braud, L., Van den Broeck, A., Aspeli, A. K., Bellerose, J., Benabou, C., Chemolli, E. Gunter, T., Halvari, H., Indiyasstuti, L., Johnson, P. A., Molstand, M. H., Naudin, M., Nado, A., Olafsen, A. H., Roussell, P., Wang, Z. & Webstbyt, C. (2015). The multidimensional work motivation scale: Validation evidence in seven languages and nine countries. European Journal of Work and Organizational Psychology, 24 (2), 178–196.
Hayati, K., & Caniago, I. (2012). Islamic Work Ethic: The Role of Intrinsic Motivation, Job Satisfaction, Organizational Commitment and Job Performance. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 65, 1102-1106. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.05.148.
Hunter, L. W., & Thatcher, S. M. B. (2007). Feeling the heat: Effects of stress, commitment, and job experience on job performance. Academy of Management Journal, 50 (4), 953–968.
Kanfer, R., & Ackerman, P. L. (1989). Motivation and Cognitive Abilities: An Integrative/Aptitude–Treatment Interaction Approach to Skill Acquisition. Journal of Applied Psychology, 74 (4), 657-690. doi: 10.1037/0021-9010.74.4.657
Kuvaas, B., & Dysvik, A. (2009). Perceived investment in employee development, intrinsic motivation and work performance. Human Resource Management Journal, 19 (3), 217-236. doi: 10.1111/j. 1748-8583.2009.00103.x
Lambert, E. G., & Paoline, E. A. (2012). Exploring potential antecedents of job involvement an exploratory study among jail staff. Criminal Justice and Behavior, 39 (3), 264-286.
Lazaroiu, G. (2015). Employee motivation and job performance. Linguistic and Philosophical Investigations, 14 (6), 97-102.
Lee, K., & Allen, N. J. (2002). Organizational citizenship behavior and workplace deviance: The role of affect and cognitions. J Appl Psychol, 87 (1), 131-142.
Maier, N. R. F. (1995). Pshycology in Industry. Boston: Houghton Mifflin.
Mehdad, A., & Arifin, H. Z. (2009). Moderating effect of Nationality, Gender, position and tenure on the relationship between organizational citizenship behavior and counterproductive work behaviors among Iranian and Malaysian automotive workers, Iranian International Journal of Psychology, 3, 120-145.
Mohsan, F., Nawaz, M., & Khan, M. (2011). Coaching as a predictor of motivation and job involvement: evidence from banking sector of Pakistan. European Journal of Social Sciences. 22 (3), 406-13.
Seo, M. G., Bartunek, J. M., & Barrett, L. F. (2010). The role of affective experience in work motivation: Test of a conceptual model. Journal of Organizational Behavior, 31 (7), 951-968. doi: 10.1002/job.655
Vallerand, R. J., Pelletier, LG., Blais, M. R., Briere, N. M., senecal, C. B., & Valliers, E. F. (1992). The Academic motivations scale: A measure of intrinsic, extrinsic and amotivation in education. Educational and Psychological Measurement, 52 (4), 1003-1019.
Walker, W. A. (2002). A partial test of the vallerand hierarchical model of intrinsic and extrinsic motivation. The Thesis of Ph.D of Philosophy, University of Houston.
Yeo, G. B., & Neal, A. (2004). A multilevel analysis of effort, practice, and
performance: Effects; of ability, conscientiousness, and goal orientation. Journal Appleid Psychology, 89 (2), 231-247. doi: 10.1037/0021-9010.89.2.231