بررسی‌ روابط‌ بین‌ موضوعی‌ و درون‌ موضوعی‌ انگیزش‌ تحصیلی‌ (خودکارآمدی‌، ارزش‌ تکلیف‌، هدفهای‌ عملکردگرا، عملکردگریز و تبحری‌) در دانش‌آموزان‌ دختر سال‌ اول‌ دبیرستان‌ شهر اهواز

شهنی‌ییلاق, منیجه‌; بنابی‌ مبارکی‌, زهرا; شکرکن, حسین‌

doi:10.22055/psy.2005.16355

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ عضو هیأت‌ علمی‌ دانشکده‌ علوم‌ تربیتی‌ و روانشناسی‌ دانشگاه‌ شهید چمران‌ اهواز

² کارشناس‌ ارشد روانشناسی‌ تربیتی‌ دانشگاه‌ شهید چمران‌ اهواز

10.22055/psy.2005.16355

چکیده

این‌ تحقیق‌ دو هدف‌ عمده‌ را دنبال‌ می‌کند که‌ عبارتند از: 1) تعیین‌ روابط‌ بین‌ موضوعی‌ سازه‌های‌ انگیزش‌ تحصیلی‌ مانند خودکارآمدی‌، ارزش‌ تکلیف‌، هدفهای‌ عملکردگرا، عملکردگریز و تبحری‌ و پی‌ بردن‌ به‌ این‌ مسأله‌ که‌ این‌ سازه‌ها در یک‌ موضوع‌ تحصیلی‌ چگونه‌ به‌ سازه‌های‌ متناظر موضوعهای‌ تحصیلی‌ دیگر مربوط‌ می‌شوند. 2) تعیین‌ روابط‌ درون‌ موضوعی‌ مربوط‌ به‌ سازه‌های‌ انگیزشی‌ و بررسی‌ روابط‌ متقابل‌ این‌ سازه‌ها در چهار موضوع‌ تحصیلی‌ اصلی‌ (ریاضی‌، زیست‌شناسی‌، ادبیات‌ و زبان‌ انگلیسی‌). برای‌ تحقق‌ بخشیدن‌ به‌ این‌ هدفها پرسشنامه‌ای‌ با عنوان‌ انگیزش‌ تحصیلی‌ در پنج‌ بعد تهیه‌ و تدوین‌ شد و 430 نفر از دانش‌آموزان‌ دختر سال‌ اول‌ دبیرستان‌ که‌ به‌ صورت‌ تصادفی‌ از چهار ناحیه‌ آموزش‌ و پرورش‌ شهر اهواز انتخاب‌ شدند آن‌ را برای‌ چهار درس‌ اصلی‌ مورد پژوهش‌ تکمیل‌ کردند. برای‌ بررسی‌ روابط‌ بین‌ موضوعی‌ و درون‌ موضوعی‌ سازه‌های‌ انگیزشی‌ سه‌ مدل‌ بین‌ موضوعی‌ (مدل‌ الف‌، ب‌ و ج‌) و یک‌ مدل‌ درون‌ موضوعی‌ مطرح‌ و با تکنیک‌ تحلیل‌ عامل‌ تأییدی‌ مورد آزمون‌ قرار گرفتند. همه‌ سازه‌های‌ انگیزشی‌ تا اندازه‌ای‌ هم‌ وابسته‌ به‌ موضوع‌ خاص‌ و هم‌ تعمیم‌پذیر بودند. البته‌ شدت‌ روابط‌ بین‌ موضوعی‌ سازه‌های‌ انگیزشی‌ تفاوتهایی‌ با هم‌ داشتند. یک‌ ساختار سلسله‌ مراتبی‌ با عامل‌ سطح‌ دوم‌ کلی‌ (مدل‌ ج‌)، به‌ طور بسیار مؤثری‌ روابط‌ بین‌ سازه‌های‌ انگیزشی‌ را در چهار موضوع‌ تحصیلی‌ اصلی‌ نشان‌ داد. هدفهای‌ عملکردگرا و عملکردگریز در تمام‌ موضوعها همبستگی‌ بالایی‌ داشتند، در حالی‌ که‌ ارزش‌ تکلیف‌ و هدف‌ تبحری‌ در تمام‌ موضوعها همبستگی‌ پایینی‌ را نشان‌ دادند و باورهای‌ خودکارآمدی‌ در تمام‌ موضوعهای‌ تحصیلی‌ همبستگی‌ متوسط‌ و متعادلی‌ با هم‌ داشتند. در بررسی‌ روابط‌ درون‌ موضوعی‌ سازه‌های‌ انگیزشی‌، مشخص‌ شد که‌ روابط‌ مثبت‌ و معنی‌دار بین‌ این‌ سازه‌ها در دروس‌ مختلف‌ وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Between and Within Domain Relations of Academic Motivation Among Female High School Students: Self-Efficacy, Task Value, and Achievement Goals

نویسندگان [English]

M. Shehni Yeylagh ¹
Z. Bonabi Mobarakey ²
H. Shokrkon ¹

¹ -

² -

چکیده [English]

This study is a confirmatory factor analysis to examine the between and within domain-relations of motivation constructs (self-efficacy, task-value, and achievement goal orientations) among 430 high school students from the four education districts in Ahvaz city, Iran. Interrelations among these constructs were investigated in four different academic subjects (Mathematics, English, Literature and Biology). Strengths of between domain associations differed substantially by individual constructs, Performance-approach and performance- avoidance goals were highly correlated across domains, whereas task value and mastery goals were more distinct across domains. Self-efficacy perceptions were moderately correlated across subjects. Within-domain interrelations among these motivational constructs were generally consistent with previous research. More important, consistent patterns of relations were observed in four different academic domains.

کلیدواژه‌ها [English]

self-efficacy
task value
achievement goal orientations

مراجع

Ames, C. (1992). Classrooms: Goals, structures, and student motivation. Journal of Educational Psychology, 84, 261-271.

Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York:

Freeman.
Berndt, T.G., & Miller, K.E. (1990). Expectancies, values, and achievement, in junior high school. Journal of Educational Psychology, 82, 319-326.

Bong, M. (1997). Generality of academic self-efficacy judgments: Evidence of hierarchical relations. Journal of Educational Psychology, 89, 696-709.

Bong, M. (2001). Between and within domain relations of academic motivation among middle and high school students. Journal of Educational Psychology, 93, 23-34.

Byrne, B.M., & Shavelson, R.J. (1986). On the structure, of adolescent, self-concept. Journal of Educational Psychology, 78, 474-481.

Duda, J.L., & Nicholls, J.G. (1992). Dimensions of achievement motivation in schoolwork and sport. Journal of Educational Psychology, 84, 290-299.

Dweek, C.S. (1989). Motivation. In A. Lesgold & R. Glaser (Eds.), Foundations for a psychology of education, 87-136. Hilisdale, NJ: Eribaum.

Eccies, J.S. Wigfield, A. Harold, R., & Blumenfeld, P.B. (1993). Age and gender differences in children’s self and task perceptions during elementary school. Child Development, 64, 830-847.

Elliot, A.J., & Harackiewicz, J.M. (1996). Approach and avoidance achievement goals and intrinsic motivation: A mediational analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 70, 461-475.

Elliot, A.J., & Church, M.A. (1997). A hierarchical model of approach and avoidance achievement motivation. Journal of Personality and Social Psychology, 72, 218-232.

Meece, J.L., Blumenfeld, P.C., & Hoyle, R.H. (1988). Students’ goal orientations and cognitive engagement in classroom activities. Journal of Educational Psychology, 80, 5 14-523.

Middleton, M.J., & Midgley, C., (1997). Avoiding the demonstration of lack of ability: An underexplored aspect of goal theory. Journal of Educational Psychology, 89, 710-718.

Nicholls, J.G. (1984). Achievement motivation conceptions of ability, subjective experience, task choice, and performance. Psychological Review, 91, 328-346.

Pajares, F. (1996). Self-efficacy beliefs in academic settings. Review of Educational Research, 66, 543-576.

Pintrich, P.R., & DeGroot, E., V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82, 33-40.

Pokay, P., & Blumenfeld, P.C. (1990). Predicting achievement early and late in the semester: The role of motivation and use of learning strategies, Journal of Educational Psychology, 82, 21-25.

Roeser, R.W., Midgley, C., & Urdan, T.C. (1996). Perceptions of the school psychological environment and early adolescens psychological and Behavioral functioning in school: the mediating role of goals and belonging. Journal of Educatonal Psychology, 88, 408-422.

Schunk, D.H. (1991). Self-efficacy and academic motivation. Educational Psychologist, 26, 207-23 1.

Skaalvik, F.M. (1997). Self-enhancing and self-defeating ego orientation: Relations with task and avoidance orientation, achievement, self- perceptions, and anxiety. Journal of Educational Psychology, 89, 71-81.

Turner, J.C., Thorpe, P.K., & Meyer, D.K. (1998). Students’ reports of motivational and negative affect: A theoretical and empirical analysis. Journal of Educational Psychology, 90, 758-771.

Weiner, B. (1990). History of motivation research in education. Journal of Educational Psychology, 82, 616-622.

Wigfield, A., Eccies, J.S., Mac Iver, D., Reuman, D.A., & Midgley, C. (1991). Transitions during early adolescence: Changes in children’s domain-specific self-perceptions and general self-esteem across the transition to junior high school. Developmental Psychology, 27, 552-565.

دست‌آوردهای روان‌شناختی

مراجع

مراجع

دوره 12، شماره 3
آذر 1384
صفحه 47-76

مراجع

مراجع

دوره 12، شماره 3آذر 1384صفحه 47-76

دوره 12، شماره 3
آذر 1384
صفحه 47-76