نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 عضو هیات علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز،ایران

10.22055/psy.2003.17665

چکیده

پژوهش‌ حاضر به‌ دنبال‌ بررسی‌ این‌ مسأله‌ اساسی‌ است‌ که‌ آیا میان‌ گروههای‌ ترکیبی‌ نه‌گانه‌ هوش‌ و خلاقیت‌ از لحاظ‌ ویژگیهای‌ شخصیتی‌ تفاوت‌ وجود دارد؟ برای‌ پاسخ‌گویی‌ به‌ این‌ سؤال‌، از میان‌ کلیه‌ دانش‌آموزان‌ سال‌ اول‌ دبیرستانهای‌ دخترانه‌ و پسرانه‌ شهرستان‌ اهواز تعداد 4500 نفر نمونه اولیه‌ به‌ صورت‌ تصادفی‌ چند مرحله‌ای‌ انتخاب‌ گردید. سپس‌، از آنان‌ آزمون‌ مداد کاغذی‌ خلاقیت‌ عابدی‌ به‌ عمل‌ آمد و نمره‌های‌ هوشبهرشان‌ نیز که‌ به‌ وسیله‌ آزمون‌ ریون‌ بزرگسالان‌ توسط‌ مشاوران‌ تعیین‌ شده‌ بود، از بایگانی‌ مدارس‌ استخراج‌ شد. آنگاه‌، با تقسیم‌بندی‌ دانش‌آموزان‌ به‌ سه‌ دسته‌ بالا، پایین‌ و متوسط‌ از لحاظ‌ نمره‌های‌ هوش‌ و خلاقیت‌، نه‌ گروه‌ به‌ دست‌ آمد و از میان‌ آنان‌ 1440 نفر به‌ عنوان‌ نمونه‌ انتخاب‌ گردید. پس‌ از آن‌، آزمون‌ 16 عاملی‌ شخصیتی‌ کتل‌ بر روی‌ آنان‌ اجرا شد. نتایج‌ حاکی‌ از آنند که‌ در گروههای‌ نه‌گانه‌ از لحاظ‌ ویژگیهای‌ کم‌هوش‌-باهوش‌، احساساتی‌-استوار، مصلحت‌گرا-اصولی‌، خویشتن‌دار-ناخویشتن‌دار و آرمیده‌- مضطرب‌ تفاوت‌ معنی‌دار وجود دارد. همچنین‌ با آزمون‌ پیگیری‌ توکی‌ مقایسه‌هایی‌ میان‌ زوجهای‌ گروههای‌ مختلف‌ از لحاظ‌ هر یک‌ از متغیرهای‌ شخصیتی‌ به‌ عمل‌ آمد. نتایج‌ حاکی‌ از آنند که‌ تفاوتهایی‌ در برخی‌ از زوجهای‌ گروهها وجود دارد. این‌ نتایج‌ با پژوهشهای‌ پیشین‌ هماهنگند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Comparison of nine Combinational Groups of Intelligence and Creativity Chosen from First Grade High School Students of Ahvaz, from the Standpoint of Personality Traits

نویسندگان [English]

  • Jamal Haghighi 1
  • Naser Behroozi 1
  • Hossein Shokrkon 1
  • Mahnaz Mebrabizadeb Honarmand 2

1 Member of the Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz,, Ahvaz, Iran

2 Member of the Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz,, Ahvaz, Iran

چکیده [English]

The present study intends to investigate that whether there is a difference among the nine combinational groups of intelligence and creativity from the standpoint of personality traits. To arrive at an empirical answer, tIrst, from all first grade high school students in Ahvaz, a primary sample including 4500 subjects was chosen randomly via a multistage random technique. Then these subjects took the creativity paper and pencil test. Also, the IQ scores of the subjects, were obtained from school archive Subsequently, the primary sample was divided into three groups of low, intermediate and high levels from the standpoint of intelligence and creativity scores. Therefore, we ended up with nine groups. Then, 1440 subjects were selected from the primary sample as the secondary sample (nine groups). Finally, the 16 PF test was administered to all the nine groups. The results revealed that with regards to the personality characteristics of abstract- concrete, sentimental- emotionally stable, expedient- conscientious, controlledundisciplined, relaxed- tense, traits, there are significant differences among the nine combinational groups of intelligence and creativity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • intelligence
  • creativity
  • personality traits
آناستازی‌، 1. روان‌ آزمایی‌، ترجمه براهنی‌، محمدنقی‌ (1364). تهران‌: انتشارات‌ و چاپ‌ دانشگاه‌ تهران‌.
برزگر، مجید (1375). هنجاریابی‌ پرسشنامه 16 عاملی‌ شخصیتی‌ کتل‌ در دانش‌آموزان‌ دبیرستانهای‌ شیراز، پایان‌ نامه کارشناسی‌ ارشد در رشته سنجش‌ و اندازه‌گیری‌. تهران‌: دانشگاه‌ علامه‌ طباطبایی‌.
بودو، آلن‌. خلاقیت‌ در آموزشگاه‌، ترجمه خان‌زاده‌، علی‌ (1358). تهران‌: انتشارات‌ شرکت‌ سهامی‌ چهر.
بهروزی‌، ناصر (1375). بررسی‌ رابطه‌ بین‌ ویژگیهای‌ شخصیتی‌، خلاقیت‌ و پیشرفت‌ تحصیلی‌، پایان‌نامه کارشناسی‌ ارشد روانشناسی‌ تربیتی‌، اهواز، دانشگاه‌ شهید چمران‌.
دادار، احمدرضا (1369). بررسی‌ ارتباط‌ بین‌ نمرات‌ ماتریسهای‌ پیشرونده‌ ریون‌ و نمرات‌ امتحانات‌ کتبی‌ دانش‌آموزان‌ دختر و پسر پایه‌های‌ سوم‌ تا پنجم‌ دبستانهای‌ بهبهان‌. پایان‌ نامه‌ کارشناسی‌ ارشد روانشناسی‌، دانشگاه‌ آزاد اسلامی‌ واحد تهران‌.
سهرابی‌، فریبا (1382). تأثیر آموزش‌ بارش‌ مغزی‌ بر خلاقیت‌ دانشجویان‌ دختر دانشگاه‌ شهید چمران‌ اهواز با کنترل‌ هوش‌ در سال‌ تحصیلی‌ 82-1381، پایان‌ نامه کارشناسی‌ ارشد روانشناسی‌ تربیتی‌. اهواز: دانشگاه‌ شهید چمران‌.
شریفی‌، حسن‌پاشا (1376). نظریه‌ و کاربرد آزمونهای‌ هوش‌ و شخصیت‌. تهران‌: انتشارات‌ سخن‌.
شکرکن‌، حسین‌؛ حقیقی‌، جمال‌ (1373). "میزان‌ سازی‌ فرم‌ میانی‌ ماتریسهای‌ پیشرونده ریون‌". اهواز: دانشگاه‌ شهید چمران‌، گزارش‌ منتشر نشده‌.
عابدی‌، جمال‌ (1372). خلاقیت‌ و شیوه‌های‌ نو در اندازه‌گیری‌ آن‌، مجله پژوهشهای‌ روانشناختی‌، دوره‌ دوم‌، شماره‌ 1 و 2.
ممبینی‌، رحم‌ خدا (1379). رابطه خلاقیت‌، خودشکوفایی‌ و عزت‌ نفس‌ آموزگاران‌ مرد با سلامت‌ روانی‌ و عملکرد شغلی‌ آنان‌ و عملکرد تحصیلی‌ دانش‌آموزان‌ پایه‌های‌ سوم‌ تا پنجم‌ دبستانهای‌ شهرستان‌ باغملک‌، پایان‌ نامه‌ کارشناسی‌ ارشد روانشناسی‌ تربیتی‌. اهواز: دانشگاه‌ شهید چمران‌
Albert, R.S. & Runco, M.A. (1999). A history of research on creativity. In R. sternberg, Handbook of Creativity, Cambridge: Cambridge University Press.
Anderson, H.H., & Anderson, G.L. (1961). A cross-national study of creativity and mental health. Paper Presented to the Sixth International Congress on Mental Health, Technical Session, August 31, The Sorbonne, Paris, France.
Barron, F. (1963). Creativity and psychological health, Princeton: van Nostrand. Bartlett, F. (1959). Thinking, London: Geroge Allen and lJnwin.
cropley, A. J. (1971). Some canadian creativity research. Journal of Research and Development in Education, 4, 113-115.
Getzels, J.W., & Jackson, P.W. (1962). Creativity and intelligence, New York:
Wiley.
Guilford, J. P. (1956). The structur’e of the intellect. Psychological Bulletin,
267-293.
Guilford, J.P. (1953). “Creativity’, American Psychologist, 14, 469-79.
Guilford, J.P. (1959). Three [aces of intellect. American Psychologist, 14,
469-479.
Guilford, J.P. (1962). Factors that aid and hinder creativity. Teachers College
• Record,
63, 390-392.
Guilford, J.P. (1967). The Nature of Human Intelligence, New York:
McGraw-Hill.
Hutchinson, E.D. (1949). How to Think Creatively, New York: Abingdon Cockesburg.
Lefrancois, G.R. (1991). P.sychologv for Teaching, California: Wadsworth, Inc.
Mackinnon, D.W. (1962). “The personality correlates of creativity: a study of American architects,” In Proceedings of the Fourteenth Congress of Applied Psychology, Vol. 2. Munksgaard; PP. 11-39.
Mackinnon, D.W. (1965). Personality and the realization of creative potential. American Psychologist, 20, 273-281.
Raudsepp, E. (1979). How Creative are You? Personnel Journal, Costa Mesa, California.
Spearman, C.E. (1927). The Abilities of Man: Their Nature and Measurement, New York: Macmillan.
Sternberg, R.J, & Lubart, T.I. (1999). The concept of creativity: Prospects and paradigms. In R. sternbrg (Ed.), Handbook of Creativity, Cambridge:
Cambridge University Press.
Thurstone, L.L. & Thurstone, T. (1941). Factorial studies of intelligence. Psychometric Momographs, No. 2.
Torrance, E.P. (1962). Guiding Creative Talent, Englewood Cliffs, N.J.:
prentice-Hall.
Torrance, E.P. (1963). Education and the Creative Potentia4 Minneapolis:
University of Minnesota Press.
Torrance, E.P. (1965). Rewarding Creative Behavior, Englewood Cliffs, N.J.:
Prentice Hall.
Torrance, E.P. (1970). Encouraging creativity in the classroom, Dubuque, Iowa:
William c. Brows.
Wallack, M.A., & Kogan, N. (1965). Modes of Thinking in Young Children, New York: Holt, Rinehart and Winston.
Weisberg, P.D., & Springer, K.J. (1961). Environmental factors in creative function. A study of gifted children. Archives of General Psychiahy, 5,
554-564.
Yamamoto, K. (1963). Creative writing and school achievement. School and Society, 91, 307-308.