نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سارا ابراهیمی ¹
• زینب لکی ²

¹ عضو هیئت علمی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی

² دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه‌ای استفاده مشکل‌آفرین از اینترنت در رابطه بین ارتکاب زورگویی سایبری و عوامل روان‌شناختی انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان پسر متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی1401-1400بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس 325 نفر از آن‌ها به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه تجربه زورگویی-قربانی سایبری (آنتونیادو، ککینوس و مارکوس، 2016)،مقیاس غربالگری استفاده پرخطر و مشکل‌آفرین از اینترنت (جلنچیک، ایکوف، کریستاکیس، براون و همکاران، 2014)،مقیاس کوتاه افسردگی-شادی (جوزف، لاینلی، هارود، لویس و همکاران، 2004)،مقیاس عزت نفس(روزنبرگ، 1965) و مقیاس بازنگری‌شده پیوند اجتماعی(لی و رابینز، 1998) استفاده شد. به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته‌ها نشان داد بین افسردگی با استفاده مشکل‌آفرین از اینترنت و زورگویی سایبری رابطه مثبت و معنی‌دار و مستقیم، بین عزت نفس با استفاده مشکل‌آفرین از اینترنت رابطه منفی و غیرمعنی‌دار و با زورگویی سایبری رابطه منفی و معنی‌دار و مستقیم، بین پیوند اجتماعی با استفاده مشکل‌آفرین از اینترنت و زورگویی سایبری رابطه منفی و معنی‌دار و مستقیم و بین استفاده مشکل‌آفرین از اینترنت و زورگویی سایبری رابطه مثبت و معنی‌دار وجود دارد. اثر غیرمستقیم متغیرهای افسردگی و پیوند اجتماعی بر زورگویی سایبری از طریق استفاده مشکل‌آفرین از اینترنت، از نظر آماری معنی‌دار و اثر غیرمستقیم عزت نفس بر زورگویی سایبری از طریق استفاده مشکل‌آفرین از اینترنت، از نظر آماری معنی‌دار نبود. یافته‌های مطالعه حاضر بر بینش ارتباط استفاده مشکل‌آفرین از اینترنت و ارتکاب زورگویی سایبری با عوامل روان‌شناختی افزود.

کلیدواژه‌ها

• ارتکاب زورگویی سایبری
• استفاده مشکل‌آفرین از اینترنت
• افسردگی
• عزت نفس
• پیوند اجتماعی

موضوعات

• روان‌شناسی تربیتی

عنوان مقاله [English]

The Relationship between Psychological Factors and Cyberbullying in Students: The Mediating Role of Problematic Internet Use

نویسندگان [English]

• Sara Ebrahimi ¹
• Zeynab Laki ²

¹ Faculty Member of Organization for Educational Research and Planning (OERP)

² PhD in Criminal Law & Criminology, Shahid Beheshti University

چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the mediating role of problematic Internet use in the relationship between cyberbullying & psychological factors. The method of the present study was descriptive-correlational. The study population consisted of all boy’s high school students in Tehran in the academic year 1401-1400 that using the convenience sampling 325 people were selected as the research sample. To collect data was used Cyber-Bullying/Victimization Experiences Questionnaire, Problematic and Risky Internet Use Screening Scale, Short Depression-Happiness Scale, Self-Esteem Scale & Revised Social Connectedness Scale. Data were analyzed using structural equation modeling. The results showed that there are positive, significant & direct relationship between depression with problematic Internet use & cyberbullying; negative & insignificant relationship between self-esteem with problematic Internet use, & negative, significant & direct relationship between self-esteem with cyberbullying; negative, significant & direct relationship between social connectedness with problematic Internet use & cyberbullying, & there is a positive & significant relationship between problematic Internet use with cyberbullying. Indirect effects of depression & social connectedness on cyberbullying through the problematic Internet use was statistically significant & indirect effect of self-esteem was statistically insignificant. The findings of the present study added to the insight into the relationship between problematic Internet use and cyberbullying perpetration with psychological factors.

کلیدواژه‌ها [English]

• cyberbullying
• problematic Internet use
• depression
• self-esteem
• social connectedness