نادره سهرابی؛ منیجه شهنی ییلاق؛ زنده یاد جمال حقیقی؛ مهناز مهرابی زاده هنرمند
دوره 16، شماره 2 ، دی 1388، صفحه 3-36
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی متغیرهای شناختی، انگیزشی و شخصیتی به عنوان پیشبینهای بروز استعدادهای درخشان در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز پرداخته است. آزمودنیهای این پژوهش را 204 دانشجوی عادی و 197 دانشجوی استعدادهای درخشان تشکیل میدهند، که با روش نمونهگیری تصادفی چند مرحلهیی از بین دانشجویان عادی و استعدادهای درخشان دانشگاه ...
بیشتر
پژوهش حاضر به بررسی متغیرهای شناختی، انگیزشی و شخصیتی به عنوان پیشبینهای بروز استعدادهای درخشان در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز پرداخته است. آزمودنیهای این پژوهش را 204 دانشجوی عادی و 197 دانشجوی استعدادهای درخشان تشکیل میدهند، که با روش نمونهگیری تصادفی چند مرحلهیی از بین دانشجویان عادی و استعدادهای درخشان دانشگاه شهید چمران انتخاب شدند و به وسیلهی 5 مقیاس، شامل: آزمون هوشی کتل، آزمون خلاقیت عابدی، فرم کوتاه مقیاس شخصیتی نئو، آزمون هوش هیجانی بار-آن و پرسشنامهی راهبردهای انگیزشی یادگیری مورد سنجش قرار گرفتند. در این پژوهش، برای تحلیل دادهها از روش تحلیل ممیز استفاده شده است. نتیجههای به دست آمده نشان داد، به جز هوش شناختی، متغیرهای هوش هیجانی، خلاقیت، شخصیت و راهبردهای انگیزشی یادگیری، و همچنین ترکیب خطی این متغیرها، پیشبینهای بروز استعدادهای درخشان در دانشجویان دانشگاه شهیدچمران میباشند.
منیجه شهنی ییلاق؛ علیرضا حاجی یخچالی؛ زنده یاد جمال حقیقی؛ ناصر بهروزی
دوره 16، شماره 2 ، دی 1388، صفحه 37-70
چکیده
هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی فرایند حل مسأله خلاق (CPS)، به عنوان یک راهبرد آموزشی، بر افزایش تفکر علمی، خلاقیت و نوآوری در دانشجویان دانشگاه شهید چمران بود. آموزش فرایند CPS (با استفاده از دوازده تکنیک خلاقیت در دو دوره تفکر خلاق و انتقادی) به عنوان متغیر مستقل و تفکر علمی، خلاقیت و نوآوری به عنوان متغیرهای وابسته بودند. پژوهش ...
بیشتر
هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی فرایند حل مسأله خلاق (CPS)، به عنوان یک راهبرد آموزشی، بر افزایش تفکر علمی، خلاقیت و نوآوری در دانشجویان دانشگاه شهید چمران بود. آموزش فرایند CPS (با استفاده از دوازده تکنیک خلاقیت در دو دوره تفکر خلاق و انتقادی) به عنوان متغیر مستقل و تفکر علمی، خلاقیت و نوآوری به عنوان متغیرهای وابسته بودند. پژوهش حاضر یک طرح آزمایش میدانی با پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. ابزار این پژوهش شامل پرسشنامههای تفکر علمی لیانگ و همکاران، خلاقیت عابدی و نوآوری کولز و واندن بروک بودند. نمونهی پژوهش شامل 60 دانشجوی پسر و دختر دورهی کارشناسی، دانشگاه شهید چمران در سال تحصیلی 88-1387 بود که با روش نمونهگیری تصادفی چند مرحلهیی انتخاب و به دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. قبل از آموزش فرایند CPS از هر دو گروه آزمایش و گواه پیش آزمونهای تفکر علمی، خلاقیت و نوآوری گرفته شد. سپس، به گروه آزمایش فرایند CPS آموزش داده شد و به گروه گواه هیچ آموزشی ارایه نشد. پس از اتمام دورهی آموزشی بلافاصله از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. در نهایت، پس از 6 هفته از اتمام دورهی آموزشی دوباره از هر دو گروه آزمونهای تفکر علمی، خلاقیت و نوآوری، به عنوان پیگیری، گرفته شد. نتیجهی تحلیل کوواریانس چند متغیری (مانکوا) نشان داد که آموزش فرایند CPS باعث افزایش معنیدار تفکر علمی، خلاقیت و نوآوری در دانشجویان میشود. همچنین، نتیجهی تحلیل کوواریانس چند متغیری با سنجشهای تکراری نشان داد که اثر آموزش فرایند CPS در طول زمان بر تفکر علمی، خلاقیت و نوآوری دانشجویان اثر پایدار دارد.
منصور سودانی؛ مهناز مهرابی زاده هنرمند؛ سارا فرحبخش
دوره 16، شماره 2 ، دی 1388، صفحه 71-86
چکیده
هدف از این پژوهش اثربخشی آموزش به شیوه شناختی-رفتاری بر بهبود عملکرد خانواده زوجهای ناسازگار واحد مرکزی 148 بهزیستی تهران بود. طرح پژوهش، طرح آزمایشی گروه گواه با پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعهی مورد مطالعه در این تحقیق شامل همهی زوجینی بود که در سال 1388 به مرکز مشاورهی بهزیستی شماره 148 تهران مراجعه کردند و دارای مشکلات زوجی ...
بیشتر
هدف از این پژوهش اثربخشی آموزش به شیوه شناختی-رفتاری بر بهبود عملکرد خانواده زوجهای ناسازگار واحد مرکزی 148 بهزیستی تهران بود. طرح پژوهش، طرح آزمایشی گروه گواه با پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعهی مورد مطالعه در این تحقیق شامل همهی زوجینی بود که در سال 1388 به مرکز مشاورهی بهزیستی شماره 148 تهران مراجعه کردند و دارای مشکلات زوجی از قبیل، مشکل ارتباطی، روابط سرد و خشک و غیره بودند. 30 زوج بر اساس مصاحبه، با توجه به مدل مک مستر (1978) به طور تصادفی ساده انتخاب شدند. این 30 زوج به طورتصادفی به دو گروه آزمایش و گواه (در هر گروه 15 زوج) تقسیم شدند. ابزار پژوهش، آزمون عملکرد خانواده (FAD) بود. روش کار به این گونه بود که ابتدا از تمام زوجین پیش آزمون (آزمون عملکرد خانواده) به عمل آمد، و پس از این که زوجین گروه آزمایش در 8 جلسه آموزشی شرکت کردند از تمام زوجین پس آزمون به عمل آمد. نتیجهها نشان داد مداخله آزمایشی (آموزش به شیوه شناختیـ رفتاری)، بر بهبود روابط زناشویی و عملکرد خانوادهی زوجین تأثیر دارد.
ایران داودی؛ آرامه صفی خانی؛ مهناز مهرابی زاده هنرمند
دوره 16، شماره 2 ، دی 1388، صفحه 87-112
چکیده
پژوهش حاضر به منظور بررسی سیستمهای مغزی-رفتاری (سیستم فعالساز رفتاری، سیستم بازداری رفتاری و سیستم جنگ و گریز) به عنوان متغیرهای پیشبین تیپهای شخصیتی A، C و D در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا گردید. نمونه شامل 273 دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه شهید چمران اهواز بود، که به روش نمونهگیری تصادفی طبقهیی انتخاب ...
بیشتر
پژوهش حاضر به منظور بررسی سیستمهای مغزی-رفتاری (سیستم فعالساز رفتاری، سیستم بازداری رفتاری و سیستم جنگ و گریز) به عنوان متغیرهای پیشبین تیپهای شخصیتی A، C و D در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا گردید. نمونه شامل 273 دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه شهید چمران اهواز بود، که به روش نمونهگیری تصادفی طبقهیی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامههای گری- ویلسون (GWPQ)، تیپ A(TAQ)، تیپ شخصیتی C (TCPI) و تیپ D(DS14) بود. در این پژوهش به منظور تحلیل دادهها از همبستگی متعارف استفاده شد. یافتهها نشان میدهد که ترکیب خطی تیپهای شخصیتی A، C وD به وسیلهی ترکیب خطی سیستمهای مغزی-رفتاری (سیستم فعالساز رفتاری، سیستم بازداری رفتاری و سیستم جنگ و گریز) قابل پیشبینی است. طبق تابع متعارف اول در این پژوهش، به ترتیب تیپهای شخصیتی D، C و A به وسیله سیستمهای بازداری رفتاری و جنگ و گریز قابل پیشبینی هستنند. همان طور که نتیجهها نشان دادند، تیپهای شخصیتی A،C و D به وسیلهی سیستمهای مغزی-رفتاری متفاوتی قابل پیشبینی هستند. با توجه به این نتیجهها این سه تیپ شخصیتی از این نظر از هم قابل تمیز و تفکیک هستند.
حسین قراباغی؛ میرتقی گروسی فرشی
دوره 16، شماره 2 ، دی 1388، صفحه 113-128
چکیده
خشنودی شغلی به عنوان واکنشهای شناختی، درونی و ارزیابی کنندهی افراد نسبت به شغلشان، تحت تأثیر عاملهای مختلفی از قبیل میزان درآمد، شرایط فیزیکی محیط کار، نوع روابط حاکم بر محیط کار و ... میباشد. با این حال عامل بسیار مهمی که تحقیقات اندکی در کشور ما در مورد آن انجام گرفته، نقش عاملهای شخصیتی در خشنودی شغلی است. لذا تحقیق حاضر ...
بیشتر
خشنودی شغلی به عنوان واکنشهای شناختی، درونی و ارزیابی کنندهی افراد نسبت به شغلشان، تحت تأثیر عاملهای مختلفی از قبیل میزان درآمد، شرایط فیزیکی محیط کار، نوع روابط حاکم بر محیط کار و ... میباشد. با این حال عامل بسیار مهمی که تحقیقات اندکی در کشور ما در مورد آن انجام گرفته، نقش عاملهای شخصیتی در خشنودی شغلی است. لذا تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین مدل پنج عاملی شخصیت و خشنودی شغلی میپردازد. بدین منظور تعداد 370 نفر از کارکنان کارخانهی تراکتور سازی ایران از طریق نمونهگیری تصادفی طبقهیی از 12 حوزهی شغلی به عنوان نمونهی تحقیق انتخاب شدند و پرسشنامهی NEO-FFI برای ارزیابی شخصیت و پرسشنامهی JDI جهت ارزیابی خشنودی شغلی اجرا شد. آزمون فرضیهها نشان داد که ابعاد باوجدان بودن، برونگرایی و دلپذیر بودن همبستگی مثبتی با خشنودی شغلی دارند. اما بُعد روان رنجورخویی همبستگی منفی معنادار با خشنودی شغلی دارد. در تحقیق حاضر هیچ رابطه معناداری بین بُعد انعطافپذیری و خشنودی شغلی به دست نیامد. نتیجهی تحلیل رگرسیون خطی چندگانه جهت تعیین نقش عاملهای شخصیتی پنجگانه در پیشبینی و تبیین خشنودی شغلی نشان داد که بُعد باوجدان بودن (09/0R2adj=)، روان رنجورخویی (02/0R2adj=) و انعطافپذیری (01/0R2adj=) به ترتیب مهمترین پیشبینی کنندههای خشنودی شغلی هستند. بنابراین 3/12 درصد واریانس خشنودی شغلی در تحقیق حاضر توسط عاملهای شخصیتی تبیین میشود.
عباس ابوالقاسمی؛ مسلم عباسی؛ محمد نریمانی؛ حسین قمری
دوره 16، شماره 2 ، دی 1388، صفحه 129-152
چکیده
هـدف پژوهش حاضر بررسی نقش منبع کنترل درونی، تحمل ابهام، عزت نفس، خودکارآمدی، خودشکوفایی، خطرپذیری و نوآوری به عنوان پیشبینهای موفقیت و شکست مدیران واحدهای تولیدی در کارآفرینی بود. نمونهی این پژوهش شامل190 مدیر (105 مدیر موفق و 85 مدیر ناموفق از نظر کارآفرینی) بود، که به صورت تصادفی از واحدهای تولیدی استانهای مرکزی و اردبیل انتخاب ...
بیشتر
هـدف پژوهش حاضر بررسی نقش منبع کنترل درونی، تحمل ابهام، عزت نفس، خودکارآمدی، خودشکوفایی، خطرپذیری و نوآوری به عنوان پیشبینهای موفقیت و شکست مدیران واحدهای تولیدی در کارآفرینی بود. نمونهی این پژوهش شامل190 مدیر (105 مدیر موفق و 85 مدیر ناموفق از نظر کارآفرینی) بود، که به صورت تصادفی از واحدهای تولیدی استانهای مرکزی و اردبیل انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از مقیاس منبع کنترل درونی، مقیاس تحمل ابهام، مقیاس خودکارآمدی، مقیاس خودشکوفایی، مقیاس عزتنفس و پرسشنامه شخصیتی استفاده شده است. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش تحلیل ممیز استفاده شد. نتیجههای به دست آمده از معادله تابع ممیز، فرضیهی پژوهش را تأیید کرد و یافتهها نشان دادند که مدیران موفق و ناموفق در کارآفرینی را میتوان از روی متغیرهای شخصیتی پیشبینی کرد. نتیجههای به دست آمده و مدل ارایه شده توسط این پژوهش مورد بحث قرار خواهد گرفت.
سارا نیسی؛ مرتضی یمینی
دوره 16، شماره 2 ، دی 1388، صفحه 153-166
چکیده
هدف از تحقیق حاضر، بررسی رابطه عزت نفس، انگیزه موفقیت و اضطراب کلاس زبان خارجی با عملکرد دانشجویان در درس زبان انگلیسی بود. 198 دانشجوی مقطع کارشناسی رشته روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز در این تحقیق به عنوان نمونه تحقیق شرکت کردند. در این تحقیق چهار پرسشنامه شامل پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت، پرسشنامه انگیزه موفقیت، پرسشنامه اضطراب ...
بیشتر
هدف از تحقیق حاضر، بررسی رابطه عزت نفس، انگیزه موفقیت و اضطراب کلاس زبان خارجی با عملکرد دانشجویان در درس زبان انگلیسی بود. 198 دانشجوی مقطع کارشناسی رشته روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز در این تحقیق به عنوان نمونه تحقیق شرکت کردند. در این تحقیق چهار پرسشنامه شامل پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت، پرسشنامه انگیزه موفقیت، پرسشنامه اضطراب کلاس زبان خارجی،و پرسشنامه انگیزش تحصیلی مورد استفاده قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل ضریب همبستگی ساده و رگرسیون چندگانه به منظور تبین روابط بین متغیرها استفاده گردید. یافتههای تحقیق نشان داد که بین عزت نفس و عملکرد در زبان خارجی دانشجویان رابطه مثبت معنیدار وجود دارد. همچنین بین انگیزه موفقیت و عملکرد در زبان خارجی دانشجویان رابطه مثبت معنیدار وجود دارد. نتیجههای نیز نشان دادند که بین اضطراب کلاس زبان خارجی و عملکرد در زبان خارجی رابطه منفی معنیدار وجود دارد. نتیجههای رگرسیون نیز نشان دادند که بهترین متغیرهای پیش بینی کننده عملکرد در زبان خارجی آنگیزه موفقیت و اضطراب کلاس زبان بودند.
جهانگیر کرمی؛ خلیل شریفی؛ کیومرث بشلیده
دوره 16، شماره 2 ، دی 1388، صفحه 167-188
چکیده
سرسختی روانشناختی یک ساختار شخصیتی محافظتکننده در مقابل فشارهای زندگی است، که در قالب یک سازهی سه مؤلفهیی مرکب از تعهد، کنترل و مبارزهجویی توسط کوباسا مفهومسازی شده است. نقش این ویژگی در پژوهشهای گوناگونی تأیید شده، اما زمینههای شکلگیری و پیشایندهای محیطی آن کمتر مورد مطالعه بوده است. این پژوهش به منظور شناسایی عملکردهای ...
بیشتر
سرسختی روانشناختی یک ساختار شخصیتی محافظتکننده در مقابل فشارهای زندگی است، که در قالب یک سازهی سه مؤلفهیی مرکب از تعهد، کنترل و مبارزهجویی توسط کوباسا مفهومسازی شده است. نقش این ویژگی در پژوهشهای گوناگونی تأیید شده، اما زمینههای شکلگیری و پیشایندهای محیطی آن کمتر مورد مطالعه بوده است. این پژوهش به منظور شناسایی عملکردهای (تعاملات خانوادگی) مرتبط با سرسختی در یک نمونهی 324 نفری (170 دختر و 154 پسر) از دانشآموزان دورهی سه ساله متوسطه شهر کرمانشاه انجام شده است. برای سنجش تعاملات خانوادگی، مقیاس 75 پرسشی عملکرد خانواده برنارد بلوم (FFS) که پانزده بُعد از عملکرد خانواده را میسنجد، و برای سنجش سرسختی، مقیاس 45 پرسشی سرسختی نوجوانان (AHS) که سه مؤلفهی سرسختی را میسنجد، به کار رفته است. دادهها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانهی آزمون، تحلیل شدند. و شواهد لازم دال بر وجود ارتباط معنیدار بین عملکرد خانواده و سرسختی به دست آمده است. یافتهها نشان دهندهی آن است که برای پیشبینی نمرههای سرسختی، ضریبهای ابعاد سبک خانوادهی آزادمنش، جامعه پذیری خانواده، سبک خانوادهی قانونمند و انعطافپذیری خانواده معنیدار بودهاند. یافتههای این پژوهش اهمیت تعاملات مثبت در خانواده و ضرورت اجتناب از تعاملات منفی را متذکر شده و رهگشای یاوران خانواده برای راهنمایی و اصلاح تعاملات آنها میباشد.
یوسف کریمی؛ ولی خلخالی؛ حسن احدی؛ غلامرضا نفیسی
دوره 16، شماره 2 ، دی 1388، صفحه 189-218
چکیده
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر چارچوبگذاری درونی و بیرونی هدف و سبک ارتباطی کنترل کننده درونی، کنترل کننده بیرونی و حمایت کننده خود پیروی بر پیشرفت تحصیلی دانشآموزان پسر پایه پنجم ابتدایی آموزش و پرورش ناحیه 2 شهر قزوین بود. برای این منظور از یک طرح عاملی 2 × 3 استفاده شد. آزمودنیها 147 نفر بودند که با روش نمونهگیری تصادفی ...
بیشتر
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر چارچوبگذاری درونی و بیرونی هدف و سبک ارتباطی کنترل کننده درونی، کنترل کننده بیرونی و حمایت کننده خود پیروی بر پیشرفت تحصیلی دانشآموزان پسر پایه پنجم ابتدایی آموزش و پرورش ناحیه 2 شهر قزوین بود. برای این منظور از یک طرح عاملی 2 × 3 استفاده شد. آزمودنیها 147 نفر بودند که با روش نمونهگیری تصادفی چند مرحلهیی انتخاب و در شش گروه آزمایشی و یک گروه گواه به صورت تصادفی جایگزین شدند. ابتدا یادگیری مطالب کتبی بر حسب دستیابی به یک هدف درونی (سلامت) در برابر یک هدف بیرونی (ظاهر جسمی) چارچوبگذاری شد، و سپس به یک شیوه حمایت کننده خود پیروی یا کنترل کننده درونی یا کنترل کننده بیرونی ارایه شدند. در ارتباط با عملکرد تحصیلی، هم یادگیری مفهومی و هم یادگیری طوطیوار مورد سنجش قرار گرفت. نتیجههای به دست آمده از تحلیل واریانس چند متغیری دادهها نشان داد که چارچوبگذاری درونی هدف در مقایسه با چارچوبگذاری بیرونی هدف، پردازش مفهومی مطالب یادگیری را افزایش میدهد. علاوه بر این، دانشآموزانی که برای تعقیب این محتواهای هدف، یک سبک ارتباطی حمایت کننده خود پیروی را تجربه کردند در مقایسه با دانشآموزانی که تحت فشار درونی یا بیرونی قرار گرفتند، یادگیری مفهومی بیشتری نشان دادند. با این وجود، چنین نتیجههایی برای یادگیری طوطیوار دیده نشد. به نظر میرسد که بافتهای کنترل کننده درونی، کنترل کننده بیرونی و محتوای هدف بیرونی به طور برابر با بافتهای حمایت کننده خود پیروی و هدف درونی در پیشبرد یادسپاری تحتالفظی مطالب یادگیری موثر باشند.
نسرین ارشدی؛ سیداسماعیل هاشمی شیخ شبانی
دوره 16، شماره 2 ، دی 1388، صفحه 219-236
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه عدالت سازمانی ادراک شده (عدالت توزیعی، عدالت رویهای، عدالت بین فردی، عدالت اطلاعاتی) و انگیزههای رفتار مدنی سازمانی (انگیزه علاقه به سازمان، انگیزه ارزشهای اجتماع یار، انگیزه مدیریت برداشت) با رفتار مدنی سازمانی (رفتار مدنی سازمانی معطوف به فرد و رفتار مدنی سازمانی معطوف به سازمان) انجام گرفت. ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه عدالت سازمانی ادراک شده (عدالت توزیعی، عدالت رویهای، عدالت بین فردی، عدالت اطلاعاتی) و انگیزههای رفتار مدنی سازمانی (انگیزه علاقه به سازمان، انگیزه ارزشهای اجتماع یار، انگیزه مدیریت برداشت) با رفتار مدنی سازمانی (رفتار مدنی سازمانی معطوف به فرد و رفتار مدنی سازمانی معطوف به سازمان) انجام گرفت. در این پژوهش 200 نفر از کارکنان یک سازمان صنعتی با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. شرکت کنندگان در پژوهش، پرسشنامههای عدالت سازمانی، انگیزههای رفتار مدنی سازمانی و رفتار مدنی سازمانی را تکمیل نمودند. نتایج نشان دادند که بین انواع عدالت سازمانی با رفتارهای مدنی سازمانی (فردی و سازمانی) همبستگی مثبت وجود دارد. نتایج همچنین حاکی از رابطهای مثبت بین انگیزههای رفتار مدنی سازمانی با رفتارهای مدنی سازمانی (فردی و سازمانی) بودند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نیز نشان دادند که در پیشبینی رفتار مدنی سازمانی معطوف به سازمان، متغیرهای عدالت رویهای، عدالت اطلاعاتی، انگیزه علاقه به سازمان، و انگیزه مدیریت برداشت و در پیشبینی رفتار مدنی سازمانی معطوف به فرد، متغیرهای عدالت رویهای، عدالت بین فردی، و انگیزه ارزشهای اجتماعیار نقش داشتند.