نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی دانشگاه شیراز

10.22055/psy.2000.16459

چکیده

این‌ طرح‌ با هدف‌ گسترش‌ اطلاعات‌ موجود در زمینه‌ عادات‌ کتابخوانی‌ و مطالعه‌ آزاد در جامعه‌ به‌ اجرا درآمده‌ است‌. جامعه‌ آماری‌ این‌ تحقیق‌ را دانش‌آموزان‌ متوسطه‌ استان‌ فارس‌ تشکیل‌ می‌دهند و چارچوب‌ نمونه‌گیری‌ شامل‌ مرکز استان‌ به‌ اضافه‌ پنج‌ شهرستان‌ دیگر بوده‌ است‌ که‌ به‌ طور تصادفی‌ از بین‌ شهرستانهای‌ استان‌ فارس‌ انتخاب‌ شده‌اند. نمونه‌ مورد بررسی‌ متشکل‌ از 3585 دانش‌آموز پایه‌های‌ اول‌ تا سوم‌ متوسطه‌ می‌باشد.
   نتایج‌ به‌ دست‌ آمده‌ نشان‌ می‌دهد که‌ در مجموع‌، بخش‌ زیادی‌ از اوقات‌ فراغت‌ دانش‌آموزان‌ در ایام‌ تحصیل‌ بیهوده‌ تلف‌ می‌شود (2/36درصد از کل‌ اوقات‌ فراغت‌)، 8/22درصد از اوقات‌ فراغت‌ روزانه‌ صرف‌ مطالعه‌ درسی‌، 6/17درصد صرف‌ تماشای‌ تلویزیون‌ و تنها 1/1درصد صرف‌ مطالعه‌ غیردرسی‌ می‌شود. به‌ طوری‌ که‌ سرانه‌ مدت‌ مطالعه‌ آزاد دانش‌آموزان‌ متوسطه‌ در روز حدود 5/5 دقیقه‌ است‌. دختران‌ هم‌ از لحاظ‌ مطالعه‌ درسی‌ و هم‌ مطالعه‌ غیردرسی‌ مدت‌ زمان‌ زیادتری‌ را گزارش‌ کرده‌اند.
   تحلیل‌ رگرسیون‌ به‌ عمل‌ آمده‌ نشان‌ می‌دهد که‌ پس‌ از جنسیت‌، سرعت‌ مطالعه‌، عضویت‌ در کتابخانه‌های‌ عمومی‌، میزان‌ مطالعه‌ اعضای‌ خانواده‌، میزان‌ برخورداری‌ از کتاب‌ و قصه‌گویی‌ در دوران‌ کودکی‌، معدل‌ درسی‌ و سطح‌ شغلی‌ پدر از متغیرهای‌ مهم‌ و معنی‌دار در زمینه‌ پیش‌ بینی‌ میزان‌ مطالعه‌ آزاد به‌ حساب‌ می‌آیند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Survey of Factors Influencing Extra Curricular Reading Habits among High School Students of Fars Province

نویسنده [English]

  • M. Bahrani

Faculty member of Shiraz University

چکیده [English]

This study was conducted to promote information concerning book- reading, and leisure time (i.e. non-academic) reading habits in the target population. The statistical population of this investigation embraced high school students studying in Grades 1-3 (9 th- 11th years) of Fars Province. The sample, comprising 3585 sudjects, drew students from the center of the Province (Shiraz) and five other cities selected randomly.
The results show that: a major part, i.e. 36.2% of the whole student leisure time is wasted; 22.8% of it is spent on academic studies; 17.6% is devoted to TV watching; and only 1.1% of leisure time is alloted to free (i.e. extracurricular) reading. This means the daily time spent on free reading by individual students is minutes. Girls devote more time to both academic and non-academic reading than boys. Regression analysis indicates that, disregarding gender effect, speed of reading, membership of public libraries, student’s family members’ study habits, exposure to stoiy telling in childhood years, student’s OPA, and father occuption constitute the most significant predictors of the students’ free time reading habits.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • extra curricular activities
  • reading habits
  • reading predictors
بحرانی‌، محمود (1376). فرهنگ‌ کتابخوانی‌ در شهر شیراز، فرهنگ‌ عمومی‌- شماره‌ 12 و 13 ص‌ 55-50.
بدلی‌ ریحان‌ آباد، ساموئل‌ (1374). بررسی‌ میزان‌ استفاده‌ از کتابخانه‌ در مدارس‌ دوره‌ راهنمایی‌ تحصیلی‌ و متوسطه‌ استان‌ آذربایجان‌ غربی‌ در سال‌ تحصیلی‌ 74-73 شورای‌ تحقیقات‌ اداره‌ آموزش‌ و پرورش‌ آذربایجان‌ غربی‌.
خیر، محمد (1376). بررسی‌ رابطه‌ برخی‌ شاخصهای‌ طبقه‌ اجتماعی‌ با پیشرفت‌ تحصیلی‌ در گروهی‌ از دانش‌آموزان‌ سال‌ اول‌ دبیرستان‌ نظام‌ جدید، مجله‌ علوم‌ اجتماعی‌ و انسانی‌ دانشگاه‌ شیراز، دوره‌ دوازدهم‌ شماره‌ دوم‌، ص‌ 77-114.
ریاضی‌، عبدالمهدی‌ (1375). "تجربه‌ سایر کشورها در زمینه‌ ترویج‌ مطالعه‌ و کتابخوانی‌: مورد کشور کانادا"، مقاله‌ ارائه‌ شده‌ به‌ سمینار بررسی‌ راههای‌ ترویج‌ فرهنگ‌ مطالعه‌ و کتابخوانی‌، تهران‌، آبانماه‌، 1375).
کاردانیان‌، زهرا (1375). بررسی‌ علل‌ عدم‌ گرایش‌ دانش‌آموزان‌ دبیرستانی‌ به‌ مطالعه‌ کتب‌ غیردرسی‌ و تحقیق‌؛ شورای‌ تحقیقات‌ اداره‌ آموزش‌ و پرورش‌ استان‌ همدان‌.
مقدس‌، علی‌ اصغر (1374). منزلت‌ مشاغل‌ در جامعه‌ شهری‌ ایران‌: مورد مطالعه‌ شهر شیراز، مجله‌ علوم‌ اجتماعی‌ و انسانی‌ دانشگاه‌ شیراز، دوره‌ دهم‌- شماره‌ دوم‌، ص‌ 14-15.
نخودچی‌، جواد (1374). بررسی‌ برخی‌ از عوامل‌ مؤثر بر کتابخوانی‌ دانش‌آموزان‌ دبیرستانهای‌ شهر تبریز، شورای‌ تحقیقات‌ اداره‌ آموزش‌ و پرورش‌ استان‌ آذربایجان‌ شرقی‌.
 
 
Beck, D. A. (1991). “improving Fourth Graders’ Attitudes towards leisure
Time Reading and Increasing Book Involvement’. Unpublished paper.
Covingtion, V. (1985). “Leisur Time Reading Versus Television Viewing Time
For Seventh Grade Reading Students’. Unpublished Paper.
Greany, V. (1986). Parental influences on reading. The Reading Teacher,
39(8), 813-17.
Greany, V. (1980). Factors related to amount and type of leisure time reading. Reading Research Quarterly, 15(3), 337-57.
Greany, V. & Hegarty, M. (1987). “Correlates of leisure- time reading”. Reading Research Quarterly, 10(1), 3-20.
Guthrie J. T. & Seifert, M. (1983). Profiles of reading activity in a communtiy. Journal of Reading, 26(6), 498-508.
Hincks, T. & Balding, J. W. (1988). “On the relationship between television viewing time and book reading for pleasure. Reading, 22(1), 40-50.
Moon, C. & Gordon, W. (1979). The Influence of home on learning to read. Journal of Research in Reading, 2, 53-62.
O’Rourke, J. W. (1979). Are parents an influence on adolescent reading habits? Journal of Reading, 22, 340-43.
Ward B. & ... (1983). The relationship of students’ academic achievement to television watching. Leisure Time Reading and Homework, National INST. of Education (ED), Washingtion, DC. Unpublished.