روان‌شناسی تربیتی
امین شریفی؛ مسعود فضیلت پور؛ محبوبه فولاد چنگ؛ فرهاد خرمایی
چکیده
استد لال اخلاقی یکی از مؤلفه های اصلی در میان رویکردهای مختلف در فلسفه اخلاق است. پژوهش حاضر باهدف ارائة مدلی تبیینی از استدلال اخلاقی بر اساس ویژگی‌های شخصیتی انجام شد. بدین منظور ویژگی‌های شخصیتی به‌عنوان متغیر برون‌زاد و متغیر ذهن‌آگاهی به‌عنوان متغیر واسطه‌ای سطح اول و نظام ارزشی به‌عنوان متغیر واسطه‌ای سطح دوم و متغیر ...
بیشتر
استد لال اخلاقی یکی از مؤلفه های اصلی در میان رویکردهای مختلف در فلسفه اخلاق است. پژوهش حاضر باهدف ارائة مدلی تبیینی از استدلال اخلاقی بر اساس ویژگی‌های شخصیتی انجام شد. بدین منظور ویژگی‌های شخصیتی به‌عنوان متغیر برون‌زاد و متغیر ذهن‌آگاهی به‌عنوان متغیر واسطه‌ای سطح اول و نظام ارزشی به‌عنوان متغیر واسطه‌ای سطح دوم و متغیر استدلال اخلاقی به‌عنوان متغیر درون‌زاد در نظر گرفته شد. شرکت‌کنندگان شامل ۴۰۰ نفر از دانشجویان بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی چندمرحله‌ای از دانشکده‌های دانشگاه شیراز انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسش‌نامه پنج عامل بزرگ شخصیت (Goldberg ، 1999)، پرسش‌نامه ذهن‌آگاهی ( Brown & Ryan، 2003)، پرسش‌نامه ارزش‌های فردی (Schwartz ، 1994) و پرسش‌نامه استاندارد استدلال اخلاقی (Rest ، 1973) بود که پس از وارسی پایایی و روایی مورداستفاده قرار گرفت. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از مدل‌یابی معادلات ساختاری و تحلیل مسیر انجام شد. یافته‌ها حاکی از آن بود که از بین پنج عامل بزرگ شخصیت، ویژگی‌های توافق‌پذیری، وظیفه مداری و گشودگی به تجربه رابطه مثبت و معنی‌داری با استدلال اخلاقی دارند. همچنین، از بین پنج عامل بزرگ شخصیت، ویژگی‌های توافق‌پذیری، ثبات هیجانی و گشودگی به تجربه رابطه مثبت و معنی‌داری با ذهن‌آگاهی نشان دادند. بعلاوه، ارزش‌های فردی تعالی خود و ارتقای خود به همراه ذهن‌آگاهی، بین ویژگی‌های شخصیتی ثبات هیجانی، گشودگی به تجربه، توافق‌پذیری و استدلال اخلاقی نقش واسطه‌ای ایفا کردند. یافته‌ها در قالب نظریه‌ها و یافته‌های موجود موردبحث و بررسی قرار گرفته است.
