روان‌شناسی خانواده
ابراهیم برادری؛ علی شیخ الاسلامی؛ اسماعیل صدری دمیرچی؛ حسین قمری گیوی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان بافت‌نگر انصاف‌محور بر انسجام خانواده و صمیمیت زناشویی زوجین متعارض انجام گرفت. روش پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری آن شامل کلیه زوجین متعارض در سال 1402 بودند که به مراکز مشاوره زندگی شاد و مبین شهر تبریز مراجعه کردند. از این ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان بافت‌نگر انصاف‌محور بر انسجام خانواده و صمیمیت زناشویی زوجین متعارض انجام گرفت. روش پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری آن شامل کلیه زوجین متعارض در سال 1402 بودند که به مراکز مشاوره زندگی شاد و مبین شهر تبریز مراجعه کردند. از این میان تعداد 32 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (16 نفر) و گواه (16 نفر) گمارده شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها شامل مقیاس انسجام خانواده سامانی (FCQ، 1381) و پرسشنامه صمیمیت زناشویی باگاروزی (MIQ، 2001) بود. افراد گروه آزمایش طی 10 جلسه‌ی 60 دقیقه‌ای تحت آموزش رویکرد بافت‌نگر انصاف‌محور قرار گرفتند و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بن‌فرونی در نرم‌افزار ۲۶SPSS انجام شد. نتایج نشان داد که درمان بافت‌نگر انصاف‌محور بر انسجام خانواده و صمیمیت زناشویی زوجین متعارض موثر بوده است (005/0>p). این نتایج در دوره پیگیری نیز پایدار بود. براساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان نتیجه گرفت که درمان بافت‌نگر انصاف‌محور می‌تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت بهبود انسجام خانواده و صمیمیت زناشویی زوجین متعارض مورد استفاده قرار گیرد.
آسیب‌شناسی اجتماعی
هاشم جبرائیلی
چکیده
مقدمه: با توجه به پیامدهای وخیم رفتارهای آسیب به خود و دیگران و اهمیت شناسایی عوامل مؤثر بر آنها، پژوهش حاضر با هدف تحلیل طبقه نهفته رفتارهای آسیب به خود و پرخاشگری و ارتباط آن با تجربیات ناگوار دوران کودکی و مشکلات تنظیم هیجان انجام شد. روش: در یک پژوهش مقطعی 288 نفر از جمعیت بزرگ‌سال کشور فرم کوتاه پرسشنامه ترومای دوران کودکی، پرسشنامه ...
بیشتر
مقدمه: با توجه به پیامدهای وخیم رفتارهای آسیب به خود و دیگران و اهمیت شناسایی عوامل مؤثر بر آنها، پژوهش حاضر با هدف تحلیل طبقه نهفته رفتارهای آسیب به خود و پرخاشگری و ارتباط آن با تجربیات ناگوار دوران کودکی و مشکلات تنظیم هیجان انجام شد. روش: در یک پژوهش مقطعی 288 نفر از جمعیت بزرگ‌سال کشور فرم کوتاه پرسشنامه ترومای دوران کودکی، پرسشنامه رفتار پرخطر، تکانشی و خود مخرب و فرم کوتاه پرسشنامه دشواری در تنظیم هیجان را به صورت آنلاین پر کردند. داده‌ها با روش تحلیل طبقه نهفته و متعاقباً تحلیل رگرسیون به ترتیب با استفاده از نرم افزارهای Mplus-8 و SPSS-26 مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج تحلیل طبقه نهفته نشان داد که 2/12 درصد افراد جامعه مستعد رفتارهای آسیب به خود، 7/16 درصد مستعد پرخاشگری و 1/3 درصد مستعد آسیب دوگانه هستند. متعاقباً، نتایج تحلیل‌های رگرسیون نشان داد در حالی که هم تجربیات ناگوار دوران کودکی و هم مشکلات تنظیم هیجانی در رفتارهای آسیب به خود نقش دارند، پرخاشگری و آسیب دوگانه تحت تأثیر الگوهایی از تجربیات ناگوار دوران کودکی قرار دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که مسیرهای علی منتهی به رفتارهای آسیب به خود، پرخاشگری و آسیب دوگانه متفاوت است و هنگام طراحی مداخلاتی برای هدف قرار دادن آنها، این تفاوت‌ها باید در نظر گرفته شود.
روان‌شناسی شناختی
سپیده شاهمرادی؛ محمدرضا ذوقی پایدار؛ مهران فرهادی؛ شهریار یارمحمدی واصل
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر تقویت حافظه کاری بر امواج آلفا و تتا در ناحیه پیش‌پیشانی و گیجگاهی در تفکر واگرا در افراد راست برتر بود. این پژوهش از نظر هدف جزء پژوهش‌های کاربردی و از لحاظ روش، نیمه آزمایشی است. به منظور اجرای این پژوهش 32 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور تهران- جنوب و پژهشکده علوم شناختی پردیس (16 مرد ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر تقویت حافظه کاری بر امواج آلفا و تتا در ناحیه پیش‌پیشانی و گیجگاهی در تفکر واگرا در افراد راست برتر بود. این پژوهش از نظر هدف جزء پژوهش‌های کاربردی و از لحاظ روش، نیمه آزمایشی است. به منظور اجرای این پژوهش 32 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور تهران- جنوب و پژهشکده علوم شناختی پردیس (16 مرد و 16 زن) با توجه به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب گردیدند. به منظور سنجش تفکر واگرا از تکلیف استفاده‌های متناوب و شمارش مارها استفاده گردید.برای تقویت حاظه کاری از نرم افزار ان بک استفاده شد. امواج مغزی آزمودنی‌ها با استفاده از دستگاه الکتروآنسفالوگرام ۶۴ کاناله ثبت شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل واریانس مختلط دراین پژوهش نشان داد در تفکر واگرا، افزایش توان نسبی امواج آلفا و تتا در نواحی گیجگاهی و پیش‌پیشانی (0/01> P) معنی‌دار بود. مقایسه جفتی میانگین‌ها نیز نشان داد امواج آلفا و تتا در مراحل پیش‌آزمون با پس‌آزمون و پیگیری تفاوت معنادار داشتند (0/01 >P)، اما تفاوت امواج در مرحله پس‌آزمون با پیگیری معنادار نبود (0/05< P). بر اساس نتایج می‌توان گفت با تقویت حافظه کاری می‌توان توان نسبی امواج آلفا و تتا را افزایش و تفکر واگرا را بهبود بخشید.
روان‌شناسی بالینی
نجمه کارگریان مروستی؛ مهدیه عزیزی بندرابادی؛ پروانه محمدخانی
چکیده
چکیدهباروری و تمایل داشتن فرزند از اساسی ترین انگیزه های انسانی است. پدیده ناباروری یکی از چالش های مهم در کشور های توسعه یافته است که بصورت نگرانی اجتماعی تبدیل شده و در حال افزایش است و پیامد های روانی- اجتماعی متعددی برای زوجین نابارور به همراه دارد. در این پژوهش به بررسی اثربخشی درمان هیجان مدار بر عاطفه منفی و انزوای اجتماعی زنان ...
بیشتر
چکیدهباروری و تمایل داشتن فرزند از اساسی ترین انگیزه های انسانی است. پدیده ناباروری یکی از چالش های مهم در کشور های توسعه یافته است که بصورت نگرانی اجتماعی تبدیل شده و در حال افزایش است و پیامد های روانی- اجتماعی متعددی برای زوجین نابارور به همراه دارد. در این پژوهش به بررسی اثربخشی درمان هیجان مدار بر عاطفه منفی و انزوای اجتماعی زنان نابارور شهر یزد پرداخته شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون‌ـ پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان نابارور معرفی‌شده توسط کارگروه جمعیت جبهه مردمی و فرهنگی شهر یزد در سال 1401 بود. در این پژوهش 30 نفر از زنان نابارور به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند (هر گروه 15 نفر). گروه آزمایش درمان هیجان مدار را در 8 جلسه دریافت کرد و گروه گواه هیچ درمانی را دریافت نکرد. هر دو گروه آزمایش و گواه پرسشنامههای عاطفه منفی و انزوای اجتماعی را به‌عنوان پیش‌آزمون و پس‌آزمون تکمیل نمودند. داده‌های حاصل از این پژوهش در دو سطح توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (تحلیل کوواریانس) مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج نشان داد پس از حذف اثر پیش‌آزمون، بین پس‌آزمون نمرات عاطفه منفی و انزوای اجتماعی تفاوت معنادار وجود دارد؛ بنابراین درمان هیجان مدار باعث کاهش عاطفه منفی و انزوای اجتماعی در زنان نابارور شد؛ لذا با توجه به اثربخشی این درمان، به‌کارگیری از این روش درمانی به متخصصان در این زمینه توصیه می گردد.
روان‌شناسی سلامت
مرضیه صادق زاده؛ عزت اله قدم پور؛ مریم صفری شیرازی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه‌گری سه‌گانه شناختی در رابطه بین بازشناسی دلبستگی به والدین و ترس از شفقت انجام گردید. این پژوهش که ازلحاظ هدف جزء پژوهش‌های بنیادی است یک مطالعه توصیفی-مقطعی از نوع مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان دانشگاه سلمان فارسی کازرون بود که در سال تحصیلی 1402-1401مشغول ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه‌گری سه‌گانه شناختی در رابطه بین بازشناسی دلبستگی به والدین و ترس از شفقت انجام گردید. این پژوهش که ازلحاظ هدف جزء پژوهش‌های بنیادی است یک مطالعه توصیفی-مقطعی از نوع مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان دانشگاه سلمان فارسی کازرون بود که در سال تحصیلی 1402-1401مشغول به تحصیل بودند و حجم نمونه تعداد 310 نفر از جامعه آماری مذکور بود که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب گردید. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه ترس از شفقت (2011FCS-)، مقیاس بازشناسی دلبستگی به والدین (2020PARS-) و سیاهه سه‌گانه شناختی (1986CTI-) بود. داده‌های پژوهش با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری و نرم‌افزارهای 22SPSS- و 24AMOS- تحلیل شدند. یافته‌ها نشان‌داد که اثرات مستقیم دلبستگی به والدین با سه‌گانه شناختی، دلبستگی به والدین با ترس از شفقت و سه‌گانه شناختی با ترس از شفقت معنی‌دار بودند؛ همچنین دلبستگی به والدین باواسطه سه‌گانه شناختی می‌تواند 50 درصد از واریانس ترس از شفقت را تبیین نماید. درمجموع نتایج این مطالعه با تائید نقش واسطه‌ای سه‌گانه شناختی در رابطه میان دلبستگی کلی به والدین و ترس از شفقت، می‌تواند به ترسیم چشم‌اندازی جهت مداخله در بهبود تجربه‌های ترس از شفقت کمک نماید.
روان‌شناسی تربیتی
زهرا جمشیدپور؛ علی تقوایی نیا؛ محمدرضا فیروزی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، اثربخشی آمورشتنظیم هیجانی مبتنی بر مدل تحولی یکپارچه تفاوت‌های فردی بر تاب‌آوری تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان بود. طرح این پژوهش، نیمه‌آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل تمامی دانش‌آموزان پایه سوم ابتدائی شهرستان چرام در سال 1402 بودند که از میان آنها تعداد 36 نفر که کمترین ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، اثربخشی آمورشتنظیم هیجانی مبتنی بر مدل تحولی یکپارچه تفاوت‌های فردی بر تاب‌آوری تحصیلی و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان بود. طرح این پژوهش، نیمه‌آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل تمامی دانش‌آموزان پایه سوم ابتدائی شهرستان چرام در سال 1402 بودند که از میان آنها تعداد 36 نفر که کمترین نمرات را در مقیاس سرزندگی و تاب آوری تحصیلی کسب کردند، به شیوه در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه (آزمایش و کنترل) جایگزین شدند. ابزار پژوهش حاضر شامل پرسشنامه‌ی سرزندگی تحصیلی حسین‌چاری و دهقانی‌زاده (1391) و مقیاس تاب آوری تحصیلی ساموئلز (2004) بود. پس از انجام پیش آزمون آزمودنی‌های گروه آزمایش به مدت 10 جلسه تحت آموزش تنظیم مبتنی بر مدل تحولی یکپارچه تفاوت‌های فردی قرار گرفتند و گروه کنترل مداخله‌ای دریافت نکردند. مجددا دو گروه با پس آزمون ارزیابی شدند. تحلیل داده‌ها با استفادهاز روش تحلیل مانکوا انجام شد. نتایج نشان داد نمرات پس آزمون سرزندگی تحصیلی و تاب‌آوری تحصیلی در دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنادار دارد((P≤ 0/001. بدین معنی که سرزندگی تحصیلی و تاب‌آوری تحصیلی بعد از آموزش تنظیم هیجان مبتنی بر مدل تحولی یکپارچه تفاوت‌های فردی افزایش یافته است. بنابر نتایج به دست آمده از مطالعه حاضر، می‌توان نتیجه گرفت آموزش تنظیم هیجان مبتنی بر مدل تحول یکپارچه تفاوت‌های فردی می‌تواند باعث افزایش سرزندگی و تاب‌آوری تحصیلی دانش‌آموزان شود.
روان‌شناسی بالینی
حسام مردانه وار؛ مسعود غلامعلی لواسانی؛ زهرا طاهری فر
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه علائم اضطراب و فرسودگی شغلی، با نقش میانجی ذهن‌آگاهی و فرونشانی در کارکنان بهداشت روان انجام شد. روش تحقیق غیرآزمایشی و از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش شامل کلیه کارکنان بهداشت روان، روانشناسان و مددکاران اجتماعی شاغل در مراکز درمانی و سازمان بهزیستی استان آذربایجان شرقی در سال 1401 است. نمونه مورد مطالعه ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه علائم اضطراب و فرسودگی شغلی، با نقش میانجی ذهن‌آگاهی و فرونشانی در کارکنان بهداشت روان انجام شد. روش تحقیق غیرآزمایشی و از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش شامل کلیه کارکنان بهداشت روان، روانشناسان و مددکاران اجتماعی شاغل در مراکز درمانی و سازمان بهزیستی استان آذربایجان شرقی در سال 1401 است. نمونه مورد مطالعه 200 نفر از کارکنان جامعه مورد مطالعه به روش خوشه ای تصادفی می باشد. ابزارهای مورد استفاده برای سنجش شامل پرسشنامه اضطراب بک (بک، 1990)، مقیاس اختلال اضطراب فراگیر (اسپیتزر و همکاران، 2006) پرسشنامه پنج وجهی ذهن‌آگاهی (بائر و همکاران، 2006)، پرسشنامه تنظیم هیجان (گراس و جان، 2003) و پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ (ماسلاچ و جکسون، 1981) بود که روایی و پایایی آن تایید شده است. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین علائم اضطراب و فرسودگی شغلی کارکنان رابطه ضعیف و مستقیمی وجود دارد. نتایج معادلات ساختاری نشان داد ذهن‌آگاهی و فرونشانی نقش واسطه ای معناداری در رابطه بین علائم اضطراب و فرسودگی شغلی کارکنان بهداشت روان ایفا می کند. از نتایج این پژوهش می‌توان برای کاهش فرسودگی شغلی در بین کارکنان بهداشت روان استفاده کرد.
روان‌شناسی شناختی
سمیه لرستانی؛ لیلا علیزاده؛ حمداله جایروند
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی اثر محرومیت از خواب بر عملکردهای حافظه در مقیاس وکسلردر تیپ‌های خواب شبانگاهی دانشجویان دختر خوابگاهی شهر کرمانشاه انجام شد. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه‌ی پژوهش حاضر شامل تمامی دانشجویان دختر خوابگاهی بود. نمونه‌ی اولیه پژوهش شامل 200 نفر از دانشجویان دختر ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی اثر محرومیت از خواب بر عملکردهای حافظه در مقیاس وکسلردر تیپ‌های خواب شبانگاهی دانشجویان دختر خوابگاهی شهر کرمانشاه انجام شد. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه‌ی پژوهش حاضر شامل تمامی دانشجویان دختر خوابگاهی بود. نمونه‌ی اولیه پژوهش شامل 200 نفر از دانشجویان دختر خوابگاهی بود که به شیوه‌ی نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و 35 نفر به عنوان تیپ خواب کاملاً شامگاهی (مطابق با دستورالعمل پرسشنامه که نشان دهنده‌ی تیپ خواب افراد بود به عنوان نمونه نهایی انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل آزمون حافظه وکسلر W.M.S (1939) و پرسشنامه صبحگاهی ـ شامگاهی MEQ هورن و استبرگ (1976) بود. یافته های تحلیل کوواریانس نشان داد که محرومیت از خواب بر عملکردهای حافظه در تیپ خواب شبانگاهی اثر دارد و موجب اختلال در عملکردهای حافظه( حافظه کل، آگاهی در مورد مسائل روزمره و شخصی، جهت یابی، کنترل ذهنی، حافظه منطقی، تکرار ارقام رو به جلو و معکوس، حافظه بینایی و یادگیری تداعی ها) میشود (001/ 0>P). در نهایت نتایج نشان داد محرومیت از خواب موجب اختلال در عملکردهای مختلف حافظه از جمله حافظه کل، آگاهی در مورد مسائل روزمره و شخصی، جهت یابی، کنترل ذهنی، حافظه منطقی، تکرار ارقام رو به جلو و معکوس، حافظه بینایی و یادگیری تداعی ها میشو د.
روان‌شناسی خانواده
مرجان دبیری؛ Nafiseh Yousefi؛ عباس جواهری محمدی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی تجربه نوجوانان از نحوه تعامل با والدینشان در اثر استفاده فضای مجازی بود. این پژوهش به روش کیفی از نوع پدیدارشناسی توصیفی صورت گرفت. میدان پژوهشی را نوجوانان ۱۶ تا ۱۸ساله شهر تهران در سال ۱۴۰۲-۱۴۰۳ تشکیل دادند. نمونه‌گیری به شیوه غیرتصادفی هدفمند تا رسیدن به اشباع صورت گرفت و در نهایت با ۱۴ نفر (۸ دختر و ۶ پسر) شرکت‌کننده، ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، بررسی تجربه نوجوانان از نحوه تعامل با والدینشان در اثر استفاده فضای مجازی بود. این پژوهش به روش کیفی از نوع پدیدارشناسی توصیفی صورت گرفت. میدان پژوهشی را نوجوانان ۱۶ تا ۱۸ساله شهر تهران در سال ۱۴۰۲-۱۴۰۳ تشکیل دادند. نمونه‌گیری به شیوه غیرتصادفی هدفمند تا رسیدن به اشباع صورت گرفت و در نهایت با ۱۴ نفر (۸ دختر و ۶ پسر) شرکت‌کننده، مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته انجام گرفت. پس از پیادهسازی داده‌ها به‌صورت متن، تجزیهوتحلیل داده‌ها به روش هفت مرحلهای کلایزی انجام شد. مضامین اصلی پژوهش حاضر، شامل «الگوی والدین در ارتباط با استفاده از فضای مجازی»، «الگوی واکنشی نوجوانان در ارتباط با والدین در استفاده از فضای مجازی»، «پیامدهای استفاده از فضای مجازی در رابطه والد – فرزند» و «خواسته نوجوانان از والدین» بود. نتایج نشان داد، صرفاً استفاده از فضای مجازی نمیتواند موجب اخلال یا تقویت رابطه بین والد و نوجوان شود، بلکه نحوه تعامل والد - نوجوان، نوع کنترل و نظارت والدین و نحوه استفاده والدین از فضای مجازی از عوامل مؤثر بر پیامدهای استفاده از فضای مجازی در رابطه والد - نوجوان می‌باشد.
روان‌شناسی تربیتی
مریم سلمانی مبارکه؛ مریم کدخدائی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه بر سلامت روان، فراشناخت ها و فراهیجان های مثبت معلمان مقطع ابتدایی بوده است. پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی با پیش‌آزمون-پس‌آزمون و دوره پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهرستان مبارکه مشغول به تدریس، در سال تحصیلی 1403-1402 و ساکن مبارکه بودند. ابزار جمع‌آوری ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه بر سلامت روان، فراشناخت ها و فراهیجان های مثبت معلمان مقطع ابتدایی بوده است. پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی با پیش‌آزمون-پس‌آزمون و دوره پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهرستان مبارکه مشغول به تدریس، در سال تحصیلی 1403-1402 و ساکن مبارکه بودند. ابزار جمع‌آوری داده ها، پرسش نامه سلامت روان Veit & Ware در سال 1983و پرسشنامه فراشناخت ها و فراهیجان های مثبت Beer در سال 2011 بود. نمونه گیری به روش نمونه گیری تصادفی ساده انجام شد. 40 نفر از معلمان که واجد شرایط ورود به پژوهش بودند، انتخاب شده و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند؛ سپس درمان فراتشخیصی یکپارچه بر روی گروه آزمایش اجرا و در پایان، پس آزمون و پیگیری 2 ماه برای هر دو گروه، اجرا شد. یافته ها با استفاده از نسخه 27 نرم افزار اس. پی. اس. اس و به روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. نتایج نشان داد درمان فراتشخیصی یکپارچه باعث افزایش بهزیستی روان شناختی (0/05>P)، کاهش درماندگی روان شناختی (0/05>P) و بهبود فراشناخت ها و فراهیجان های مثبت (0/05>P) در معلمان شده است. با توجه به یافته های حاصل، به نظر می رسد درمان فراتشخیصی یکپارچه بر سلامت روان، فراشناخت ها و فراهیجان های مثبت معلمان مقطع ابتدایی اثربخش بوده و پیشنهاد می شود مشاوران و روان شناسان برای ارتقای سلامت روان، فراشناخت ها و فراهیجان های مثبت معلمان و سایر افراد از این روش استفاده کنند.
روان‌شناسی خانواده
علی اصغر دیوسار؛ علیرضا پژمان
چکیده
این مطالعه باهدف مرور منظم و فراتحلیل مطالعات انجام شده در مورد رابطه بین والدگری هلیکوپتری و خودکارآمدی می‌باشد. روش: این یک مطالعه مرور منظم و فراتحلیل است. . کیفیت مطالعات وارد شده در مرور منظم با استفاده از چک‌لیست مؤسسه جوانا بریتز ارزیابی شد. برای انجام فراتحلیل، از روش اثر تصادفی و مدل حداکثر درست‌نمایی مقید در نرم‌افزار STATA-17 ...
بیشتر
این مطالعه باهدف مرور منظم و فراتحلیل مطالعات انجام شده در مورد رابطه بین والدگری هلیکوپتری و خودکارآمدی می‌باشد. روش: این یک مطالعه مرور منظم و فراتحلیل است. . کیفیت مطالعات وارد شده در مرور منظم با استفاده از چک‌لیست مؤسسه جوانا بریتز ارزیابی شد. برای انجام فراتحلیل، از روش اثر تصادفی و مدل حداکثر درست‌نمایی مقید در نرم‌افزار STATA-17 استفاده شد.14 مطالعه با حجم نمونه 6286 نفر وارد تحلیل نهایی شدند. اندازه اثر کل ES=-0.201 به دست آمد. نشان می‌دهد که به طور متوسط، افرادی که والدین با سبک پرورشی هلیکوپتری داشته‌اند، سطح خودکارآمدی حدود 0.2 واحد استاندارد کمتر از افرادی با والدین غیر هلیکوپتری داشته‌اند. فاصله اطمینان اندازه اثر کل با روش نپ هارتونگ تعدیل شد و در بازه 0.34- تا 0.07- قرار گرفت که نشان‌دهنده معناداری محافظه‌کارانه این نتیجه دارد. فاصله پیش‌بینی (PI) 95 درصدی برای رابطه بین دو متغیر در مطالعات بعدی، 0.708 - تا 0.298 محاسبه شد.شاخص I2 برای مطالعات وارد شده مقدار 95 درصد را نشان می‌دهد که این ناهمگونی می‌تواند به علت نوع ابزارهای اندازه‌گیری شده روش‌شناسی مطالعات و سایر عوامل باشد.برای بررسی سوگیری انتشار از آزمون رگرسیون ایگر و آزمون ناپارمتریک بگ و مزودورا (P> 0.05) که معنی‌دار نبود و سوگیری قابل‌توجه را نشان نمی‌دهد. نتایج این فراتحلیل نشان داد طور متوسط افرادی که پدر و یا مادر با والدگری هلیکوپتری بالا داشته‌اند خودکارآمدی پایین‌تری دارند. باتوجه‌به ناهمگونی قابل‌توجه تعمیم‌یافته بااحتیاط باید صورت گیرد و مطالعات بعدی به تعدیل‌کننده‌های مانند جنسیت والدین، جنسیت افراد، فرهنگ توجه کنند
روان‌درمان‌گری
اسماعیل سلیمانی؛ مرضیه امیری منش؛ علی عیسی زادگان
چکیده
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان چشم‌انداز زمان (TPT)، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) و سپاس‌گزاری مبتنی بر بدن (BFGM) بر نارضایتی از بدن و پریشانی روان‌شناختی نوجوانان دختر دارای نارضایتی از بدن بود. روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری این پژوهش را دختران نوجوان دارای نارضایتی ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان چشم‌انداز زمان (TPT)، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) و سپاس‌گزاری مبتنی بر بدن (BFGM) بر نارضایتی از بدن و پریشانی روان‌شناختی نوجوانان دختر دارای نارضایتی از بدن بود. روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری این پژوهش را دختران نوجوان دارای نارضایتی از بدن در شهرستان رشت در سال 1403 تشکیل دادند که از بین آنها 64 نوجوان دختر دارای نارضایتی از بدن به صورت در دسترس غربال‌گری و به شیوۀ تصادفی در سه گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس شکل بدنی (Cooper et al., 1987) و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس-21 (Lovibond & Lovibond, 1995) استفاده شد. برای گروه آزمایش اول، دوم و سوم به ترتیب TPT، ACT و BFGM اجرا شد؛ اما گروه کنترل در زمان پژوهش هیچ آموزشی دریافت نکردند. نتایج تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر نشان داد که بین اثربخشی TPT، ACT و BFGM بر کاهش نارضایتی از بدن و پریشانی روان‌شناختی تفاوت معنادار وجود داشت؛ به این صورت که در نارضایتی از بدن تأثیر BFGM بیشتر از TPT بود؛ تأثیر TPT بر پریشانی روان‌شناختی (افسردگی، اضطراب و استرس) بیشتر از ACT بود. بر اساس یافته‌ها، استفاده از TPT، ACT و BFGM برای کاهش نارضایتی از بدن (به‌ویژه BFGM) و پریشانی روان‌شناختی (به‌ویژه TPT) در دختران نوجوان دارای نارضایتی از بدن پیشنهاد میشود.
روان‌شناسی خانواده
سپیده پیامانی؛ احمد علیپور؛ مرتضی مرادی دولیسکانی؛ مجید صفاری نیا
چکیده
هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی مدل گاتمن و آموزش تنظیم هیجان مدار بر الگوهای ارتباطی و صمیمت زناشویی زنان متأهل در معرض طلاق شهر تهران بود. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از حیث گردآوری داده‌ها، نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل نابرابر خواهد بود. جامعه آماری پژوهش حاضر متشکل از کلیه زنان متقاضی طلاق مراجعه ...
بیشتر
هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی مدل گاتمن و آموزش تنظیم هیجان مدار بر الگوهای ارتباطی و صمیمت زناشویی زنان متأهل در معرض طلاق شهر تهران بود. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از حیث گردآوری داده‌ها، نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل نابرابر خواهد بود. جامعه آماری پژوهش حاضر متشکل از کلیه زنان متقاضی طلاق مراجعه کننده به کلینیک و مرکز مشاوره «دلسا» و «آرامش» شهر تهران در سال 1402 بود. از بین جامعه آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند 48 نفر انتخاب و سپس به صورت جایگزینی تصادفی و براساس معیارهای ورود در دو گروه آزمایشی (16 نفر آزمایش اول، 16 نفر آزمایش دوم و 16 نفر گروه کنترل) گمارده شدند. گروه آزمایشی در جلسات درمانی شرکت کردند. در حالیکه گروه کنترل درمانی را دریافت نکرد و در لیست انتظار قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه الگوهای ارتباطی (CPQ، 1984) و پرسشنامه صمیمت زناشویی باگازوری بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها در سطح توصیفی از میانگین و انحراف استاندارد و در سطح استنباطی از آزمون تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس چند متغیری استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که هر دو مداخله آموزش تنظیم هیجان و مدل گاتمن باعث افزایش صمیمت زناشویی و بهبود الگوهای ارتباطی آزمودنی‌ها شده است (05/0p<). از بین دو مداخله آموزش تنظیم هیجان در افزایش صمیمت زناشویی و بهبود الگوهای ارتباطی روش مؤثرتری می‌باشد (001/0p<). همچنین در مراحل پس آزمون و پیگیری بین اثربخشی دو مداخله بر خودانتقادی و پریشانی روان شناختی تفاوتی معناداری مشاهده شد ( 05/0 >P).
روان‌شناسی خلاقیت
مهدی نداف؛ فرج الله رحیمی؛ بهار علیخانی
چکیده
هدف مطالعه حاضر بررسی بررسی تأثیر ویژگی‌های شخصیتی بر قصد کارآفرینی با نقش میانجی خودکارآمدی و اشتیاق کارآفرینی هست. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی بوده و از نظر شیوه گردآوری داده-ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر، دانشجویان در حال تحصیل در دانشگاه‌های کلان‌شهر اهواز در نظر گرفته شد و نمونه آماری، بر اساس فرمول ...
بیشتر
هدف مطالعه حاضر بررسی بررسی تأثیر ویژگی‌های شخصیتی بر قصد کارآفرینی با نقش میانجی خودکارآمدی و اشتیاق کارآفرینی هست. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی بوده و از نظر شیوه گردآوری داده-ها، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر، دانشجویان در حال تحصیل در دانشگاه‌های کلان‌شهر اهواز در نظر گرفته شد و نمونه آماری، بر اساس فرمول کوکران، 385 نفر، با روش نمونه گیری تصادفی تعیین گردید. داده های مورد نظر با ابزار پرسشنامه، گردآوری شدند. برای تحلیل داده‌ها از مدلسازی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی با نرم‌افزار PLS Smart استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد، ویژگی شخصیتی پیش فعال، خودشیفتگی و گشودگی به تجربه، هم به‌صورت مستقیم و هم با نقش میانجی خودکارآمدی کارآفرینانه و اشتیاق کارآفرینی، بر قصد کارآفرینی تاثیر مثبت و معنی داری دارند. همچنین، متغیرهای خودکارآمدی کارآفرینی و اشتیاق کارآفرینی بهطور مستقیم بر قصد کارآفرینی دانشجویان تأثیر معنی‌دار و مثبت دارند.
روان‌شناسی تربیتی
فاطمه باغبان؛ طیبه شریفی؛ محمد قاسمی پیر بلوطی
چکیده
هدف از این پژوهش مقایسه اثربخشی آموزش تنظیم‌هیجان و ذهن‌آگاهی نوجوان‌محور بر عواطف و اهمال‌کاری‌تحصیلی نوجوانان دختر بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه و دوره‌ی پیگیری سه‌ماهه بود. جامعه‌ی آماری را نوجوانان دختر با اهمال‌کاری‌تحصیلی بالا در شهر اصفهان در سال 1402-1403 تشکیل دادند. از جامعه‌ی ...
بیشتر
هدف از این پژوهش مقایسه اثربخشی آموزش تنظیم‌هیجان و ذهن‌آگاهی نوجوان‌محور بر عواطف و اهمال‌کاری‌تحصیلی نوجوانان دختر بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه و دوره‌ی پیگیری سه‌ماهه بود. جامعه‌ی آماری را نوجوانان دختر با اهمال‌کاری‌تحصیلی بالا در شهر اصفهان در سال 1402-1403 تشکیل دادند. از جامعه‌ی مذکور به‌روش در دسترس 60 نفر انتخاب و تصادفی در سه گروه تقسیم و پیش‌آزمون اجرا شد. ابزارهای پژوهش مقیاس عواطف مثبت و منفی (دینر و همکاران، 2010) و پرسشنامه اهمال‌کاری‌تحصیلی (سولومون و راثبلوم، 1984) بود. گروه آزمایش اول، آموزش تنظیم‌هیجان و گروه آزمایش دوم، آموزش ذهن‌آگاهی نوجوان‌محور را دریافت نمودند. نتایج با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و نرم‌افزار 26SPSS بررسی شد. نتایج نشان داد که در مرحله‌ی پس‌آزمون و پیگیری در میانگین عواطف مثبت و منفی بین دو گروه آزمایش با یکدیگر تفاوت وجود ندارد اما بین گروه‌های آزمایش با گروه گواه تفاوت وجود دارد (01/0>P). در مرحله‌ی پس‌آزمون و پیگیری در میانگین اهمال‌کاری‌تحصیلی بین دو گروه آموزش با یکدیگر و با گروه گواه تفاوت وجود دارد (01/0>P). بنابراین به‌منظور بهبود عواطف و اهمال‌کاری تحصیلی نوجوانان می‌توان از لذا می‌توان از آموزش تنظیم‌هیجان و ذهن‌آگاهی نوجوان‌محور و با ترجیح رویکرد تنظیم‌هیجان بهره برد.
روان‌شناسی خانواده
امیرسلیمان شهبازی؛ فهیمه نامدارپور؛ مریم شریف دوست
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تحلیل کیفی روابط زوجی زنان متأهل اقدام‌کننده به خودکشی در شهرستان بویراحمد انجام گرفت. روش پژوهش کیفی، از نوع تحلیل مضمون بود. جامعه آماری شامل زنان متأهل تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) شهرستان بویراحمد بوده که تجربه خودکشی ناموفق داشتند. از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد و تعداد نمونه به اندازه‌ای انتخاب ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تحلیل کیفی روابط زوجی زنان متأهل اقدام‌کننده به خودکشی در شهرستان بویراحمد انجام گرفت. روش پژوهش کیفی، از نوع تحلیل مضمون بود. جامعه آماری شامل زنان متأهل تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) شهرستان بویراحمد بوده که تجربه خودکشی ناموفق داشتند. از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد و تعداد نمونه به اندازه‌ای انتخاب شد که عناصر اساسی مطالعه به حد اشباع رسید، به این صورت که پس از مصاحبه نیمهساختاریافته با 15 نفر، پاسخهای آنها به حالت اشباع رسید و مضامین اصلی موردنظر استخراج گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل مضمون به شیوه کلایزی استفاده شد و کدگذاری، خوشهبندی واحدهای مرتبط و استخراج مضمونهای اصلی انجام شد. این تحلیل به شناسایی، 16 زیرمضمون و 6 مضمون اصلی انجامید که عناصر و مولفههای روابط زوجی موثر بر اقدام به خودکشی زنان متأهل بودهاند. این مضامین عبارت بودند از: عدم حمایت، شک و بدبینی، خیانت، خشونت، ضعف مهارت-های ارتباطی و پریشانی و اختلالات روان‌شناختی زوجین. پیشنهاد میشود به مردانی که همسرانشان تجربه خودکشی ناموفق داشته‌اند، آموزشهایی توسط سازمانهای آموزشی و بهداشتی در حین بیماری و بهبودی همسرشان ارائه شود.
روان‌شناسی تربیتی
فاطمه مظاهر؛ نرگس قاسمی؛ محمدجواد فرهادی‌پور؛ علی سلطانی؛ ساناز عامری‌فر
چکیده
هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش مثبت‌اندیشی به شیوۀ گروهی بر کیفیت رابطۀ والد-فرزندی و سازگاری فردی-اجتماعی پایین بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه و دورة پیگیری دوماهه بود. جامعۀ آماری شامل دختران نوجوان شهر شیراز در سال تحصیلی 1402-1401 بود که در دورة دوم متوسطه مشغول به تحصیل ...
بیشتر
هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش مثبت‌اندیشی به شیوۀ گروهی بر کیفیت رابطۀ والد-فرزندی و سازگاری فردی-اجتماعی پایین بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه و دورة پیگیری دوماهه بود. جامعۀ آماری شامل دختران نوجوان شهر شیراز در سال تحصیلی 1402-1401 بود که در دورة دوم متوسطه مشغول به تحصیل بودند. در این پژوهش ٣٥ نوجوان به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه قرار گرفتند (١٨ نوجوان در گروه آزمایش و ١٧ نوجوان در گروه گواه). مادران نوجوانان حاضر در گروه آزمایش، آموزش مثبت‌اندیشی به شیوۀ گروهی را طی دو ماه در ده جلسۀ ٧٥ دقیقه‌ای دریافت کردند. پیش‌آزمون قبل از اجرای مداخله و پس‌آزمون پس از اتمام مداخله اجرا شد. دو ماه بعد نیز مرحله پیگیری انجام گرفت. پرسشنامههای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامۀ رابطه والد-فرزندی (PCRQ) و پرسشنامۀ سازگاری فردی-اجتماعی کالیفرنیا (CISAQ) بود. داده‌ها به شیوة تحلیل واریانس آمیخته با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (ویرایش 23) تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد آموزش مثبت‌اندیشی به شیوۀ گروهی بر کیفیت رابطۀ والد-فرزندی و سازگاری فردی-اجتماعی تأثیر معنادار دارد (p<0.001). براساس یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت آموزش مثبت‌اندیشی به شیوۀ گروهی با آموزش ارتباط نوجوان با اعضای خانواده، حمایت و پذیرش اعضا و آموزش جایگزین‌سازی افکار غیرمنطقی با افکار منطقی می‌تواند به‌عنوان یک آموزش کارآمد جهت بهبود کیفیت رابطۀ والد-فرزندی و سازگاری فردی-اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد.
مقیاس‌های روانسنجی
مریم فاریابی؛ زهرا صیفی کار؛ ناهید اکرمی
چکیده
افسردگی بالینی پدیده پیچیده‌ای است که می‌تواند با ویژگی‌های شخصیتی آمیخته شود و فراتر از نشانگان باشد؛ بنابراین سنجش تجربه افسردگی بااهمیت است. پژوهش حاضر، به منظور بررسی ویژگی‌های روانسنجی و ساختار عاملی پرسشنامه بازطراحی شده تجربه‌های افسردگی در جامعه‌ی ایرانی انجام شد. این پژوهش روانسنجی با طرح مقطعی انجام گرفت، از جامعه ...
بیشتر
افسردگی بالینی پدیده پیچیده‌ای است که می‌تواند با ویژگی‌های شخصیتی آمیخته شود و فراتر از نشانگان باشد؛ بنابراین سنجش تجربه افسردگی بااهمیت است. پژوهش حاضر، به منظور بررسی ویژگی‌های روانسنجی و ساختار عاملی پرسشنامه بازطراحی شده تجربه‌های افسردگی در جامعه‌ی ایرانی انجام شد. این پژوهش روانسنجی با طرح مقطعی انجام گرفت، از جامعه آماری شامل کلیه افراد 18 تا 60 ساله ایرانی، تعداد 435 نفر نمونه به روش در دسترس انتخاب شد. به منظور تعیین اعتبار گویه‌های پرسشنامه از همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ و برای بررسی روایی آنها از روایی سازه (تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی) و روایی همگرا با استفاده از سیاهه افسردگی بک ویرایش دوم و مقیاس سبک دلبستگی بزرگسالان، از طریق محاسبه‌ی همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، حاکی از وجود چهار عامل وابستگی، خودسرزنشگری، ناکارآمدی و ترس از فقدان بود. تحلیل عاملی تأییدی نیز پس از انجام اصلاحات لازم (حذف گویه شماره 14) و در تحلیل مرتبه دوم، مؤید ساختار حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی بود. ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 85/0 و برای عامل‌های آن در دامنه‌ی 70/0 تا 80/0محاسبه شد. نتایج این پژوهش نشان داد که نسخه‌ی فارسی پرسشنامه بازطراحی شده تجربه‌های افسردگی از ویژگی‌های روانسنجی مطلوبی در جامعه ایرانی برخوردار است و می‌توان از آن در پژوهش‌ها و کارآزمایی‌های بالینی استفاده کرد.
