نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روان‌شناسی دانشگاه آزاد مرودشت

2 استادیار روان‌شناسی دانشگاه آزاد مرودشت (نویسنده مسئول)

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، تبیین اثربخشی بازی‌درمانی و گل‌درمانی و تبیین تفاوت این دو روش درمانی در بهبود نقص‌توجه کودکان دختر دبستانی دارای اختلال نقص‌توجه بود. در این پژوهش از روش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل با گمارش تصادفی استفاده گردید. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دختر 10-7 ساله مبتلا به اختلال نقص‌توجه در یکی از مدارس ابتدایی پرجمعیّت نواحی آموزش و پرورش شهر شیراز بود، که پس از تکمیل پرسشنامه تشخیصی اختلال نقص‌توجه (CSI-4) توسط معلمان برای کلیّه‌ی دانش‌آموزان این مدرسه، تعداد 45 دانش‌آموز که بالاترین نمره را در این پرسشنامه کسب کرده بودند انتخاب و نهایتاً به صورت تصادفی ساده در گروه آزمایشی گل‌درمانی و بازی‌درمانی و یک گروه کنترل قرار گرفتند. پس از تکمیل فرم‌های شاخص اختلال نقص‌توجه جردن توسط معلمان و والدین این دانش‌آموزان، گروه‌های آزمایشی 8 جلسه‌ی فردی 60 دقیقه‌ای و 2 جلسه‌ی گروهی 90 دقیقه‌ای بازی‌درمانی و گل‌درمانی را که محقق بر اساس نشانه‌های نقص‌توجه (توجه‌دیداری و شنیداری، ترتیب و توالی دستورالعمل‌ها، حافظه‌ی دیداری و شنیداری، سرعت عمل و سازماندهی ادراکی) طراحی کرده بود، دریافت نمودند. پس از اجرای برنامه‌های مداخله‌ی درمانی، مجدداً فرم‌های شاخص اختلال نقص‌توجه جردن توسط معلمان و والدین تکمیل گردید. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که تفاوت معنی‌داری میان نقص‌توجه گروه‌های آزمایشی بازی‌درمانی و گل‌درمانی و گروه کنترل وجود دارد. علاوه بر این نتایج آزمون تی مستقل نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین روش‌های بازی‌درمانی و گل‌درمانی در درمان نقص‌توجه وجود ندارد. از یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که بازی‌درمانی و گل‌درمانی می‌توانند روش‌های مؤثری در افزایش توجه و تمرکز دانش‌آموزان در ضمن انجام کار باشند و به وسیله‌ی این دو روش می‌توان از شدت علائم نقص‌توجه در سنین بالاتر پیشگیری نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparison Play Therapy with the Clay Therapy of the Treatment of Children with Attention Defici

نویسندگان [English]

  • Sareh Moaref 1
  • Nadareh Sohrabi 2

1

2

چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effectiveness of play therapy and clay therapy, and difference between them in improving of attention deficit disorder in treatment of children in elementary school. In this study whole experiments design with posttest – pretest control group was used. Research populations was include female students at the elementary school which were 7-10 years old, who had attention deficit disorder in one of schools in Shiraz, that is full of population. After completing the questionnaire about attention deficit disorder (CSI-4) by teachers for students, 45 students were selected who earned the highest scores in this questionnaire, and finally they were placed in two groups of clay therapy and play therapy and control group by simple random sampling. After completing these forms Jordan’s attention deficit disorder, by teachers and parents of students, 8 individual session of 60 minutes, and two groups sessions of 90 minutes of clay therapy and play therapies received by tests groups, which researches were designed based on marks attention deficit disorder, which includes audio visual attention, sequence of procedures, audio and visual memory, Speed of operation, and understanding organizations. After running the Therapeutic intervention program these Jordan’s Index forms were completed by teachers and parents, again. The results of one way ANCOVA showed a significant difference between test groups of clay therapy and play therapy and control groups of attention deficit disorders. In addition, the results of independent sample of T-Test, didn’t showed a significant difference between the methods of clay therapy and play therapy in treatment of attention deficit disorders. The finding of this research showed that clay therapy and play therapies can be and effective methods in increasing the focus and attention for students in the course of their works, and the symptoms of increasing attention deficit disorder can be prevented in higher ages in life by this method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • attention deficit
  • play therapy
  • clay therapy
اعتمادی، سهیلا (1392). تأثیر گل‌درمانی بر کاهش شدت علائم نقص‌توجه/ بیش‌فعالی تکانشگری در دانش‌آموزان پسر دوره ابتدایی با اختلال نقص‌توجه / بیش‌فعالی تکانشگری. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم و تحقیقات فارس.
بهرامی، علیرضا (1391). اثربخشی بازی‌های توپی ـ غیرتوپی بر کاهش نشانگان اختلال کمبود توجه/ بیش‌فعالی دانش‌آموزان پسر 9 تا 11 ساله شهر اراک. مجله دانشگاه علوم‌پزشکی اراک، شماره 64، ص 1ـ 9.
پیرنظر، طیبه (1389). اثربخشی بازی درمانی بر فراخنای توجه دختران کم توان ذهنی آموزش پذیر دوره ابتدایی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
تبریزی، مصطفی؛ تبریزی، نرگس و تبریزی، علیرضا (1393). درمان اختلالات ریاضی. تهران انتشارات فرا روان.
سامانی، سیامک (1391). کارگاه آموزشی گل تراپی. کلینیک خدمات روان‌شناختی آرامش. شیراز. فارس
سهرابی، نادره؛ به پژوه، احمد و غباری بناب (1389). کفایت روان‌سنجی مقیاس شاخص‌های اختلال نقص‌توجه جردن. مجلهی روشها و مدلهای روانشناختی. شماره 1، ص 63-80.
شفیعی، بیژن؛ عطایی، الهه و صفری، مهری (1388). اختلال نقص‌توجه همراه با پرفعالیتی (AHDD). انتشارات دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی اصفهان.
قربانی‌نژاد، حدیث (1389). اثربخشی بازی درمانی با استفاده از گل بر کاهش میزان اضطراب کودکان دختر بی‌سرپرست. پایان نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علامه‌طباطبایی.
محمداسماعیل، الهه (1389). درسنامه درمان رفتاری- شناختی کودکان مبتلا به بیش‌فعالی ـ نقص توجه. تهران: انتشارات دانژه.
 
 
لاتین
Andreas, C. (2005). The effects of Art education on promotion of visual-perceptual skills. USA: Florida University Press.
Barkely, R. A. (1999). Genetics of childhood disorders: XVII. ADHD, Part 1: The executive functions and ADHD. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychioltry, 39, 1064-1068.
Barkley, R. A. (1997). Behavioral in hibition, sustained attention, and executive functions: Constructing a unifying theory of ADHD. Psychological Bulletin, 127, 65-94.
Drewes, A. A. (2006). Play-based interventions. Journal of Early Childhood and Infant Psychology, 2, 139-156
Everett, C. A., & Everett, S. V. (1999). Family Therapy for ADHD: Treating children/ adolescents., and adults. New York: Guilford.
Henley, D. (2002). Clay works in Art therapy playing the sacred circle; Jessica Kingsley publishers; London and Philadelphia.
Landreth, G. (2004). Play therapy inter vent ions with children's problems. Northvale, NJ: Aronson, (chapter2).
Pykhtina, O., Ballam, M., Wood, G., Pattisson, S., & Patrick, O. (2012). Designing for attention in play therapy the case of magic land. School of Education, communication & Language sciences, Newcadtle University.
Rahmani, P., & Moheb, N. (2010). The effectiveness of clay therapy and narrative therapy on anxiety of pre-school children. Journal of Procedia Social and Behavioral Sciences, 5, 23-27.
Rastle, M. (2008). Individual art therapy counseling with at-risk children in a school setting. Thesis for master of art in art therapy and counseling USA. Ursuline, Abstract Page.
Rubin, K., Fein, G., & Vandenberg, B. (1983). Play. In P. Mussen (Ed.), Handbook of child psychology (4, 693–774). New York: Wiley
Schaefer, C. E., & Drewes, A. A. (2009). The therapeutic power or play and play therapy. In A. A. Drewes (Ed.),Blending Play Therapy with Cognitive Behavioral Therapy (3-15). New Jersey: John Wiley & Sons.
White, J., & Allers, C.T. (2004). Play therapy with abuse children. A review of th literatune. Journal of Couseling and Development, 72, 390-394.
Wilkes, S., Cordier, R., Bundy, A., Docking, K., & Munro, N. (2011). A play-based intervention for children with ADHD: A pilot study, Australian Occupational Therapy Journal, 58 (4), 231 – 40.
Wittenborn, A. K., Faber, A. J., Harvey, A. M., & Thomas, V. K. (2006). Emotionally focused family therapy and play therapy techniques. The American Journal of Family Therapy, 34, 333-342.