نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
عضو هیات علمی گروه علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز،اهواز،ایران
چکیده
فلاسفه تحلیلی تنها کار، یا کار اصلی فلسفه را تحلیل زبان و مفاهیم می‌دانند. ضمن خودداری از تحدید فعالیت فلسفه به تحلیل زبان، یکی از وظایف اساسی فلسفه را تحلیل زبان و مفاهیم دانسته و به تبع آن از جمله وظایف فلاسفه تعلیم وتربیت را تحلیل مفاهیم و نهادهای تعلیمی و تربیتی می‌دانیم - یعنی ارائه بحثهایی که به شفافیت "نهادها" و "مفاهیم" اساسی آموزشی و پرورشی بیانجامد (همان‌طورکه فلاسفه دیگر شاخه‌های علوم بشری به تحلیل مفاهیم کلیدی رایج درآن علم می‌پردازند). " دانشگاه" نهادی است که نقش مهمی را در کل نظام آموزش و پرورش هرجامعه ایفا می‌کند. لذا داشتن تصور روشن از مفاهیم "دانشگاه" و "دانشگاه اسلامی" از اهمیت شایانی برخوردار است، به طوری که تحلیل این مفهوم به قصد کشف ابهاماتی که ممکن است به همراه داشته باشد و در صورت لزوم سعی در رفع آن ابهامات از فعالیتهای اساسی فلاسفه تعلیم و تربیت به حساب می‌آید. براساس آنچه گذشت، دراین نوشتار " متناقض‌نمایی[1]" مفهوم "دانشگاه اسلامی" قابل برداشت نیست؟ پسوند "اسلامی" برای کدام بخش از "دانش گاه" است ؟ این مقاله براین فرض نوشته شده که پسوند اسلامی برای بخش اول یعنی "دانش" است، و سپس این مسئله بررسی شده است که باتوجه به مفهوم رایج "علم" (که از جمله خصوصیات آن استقلالش از ارزشهاست) چگونه می‌توان پسوند اسلامی و به طورکلی هرنوع صفت ارزشی برای آن در نظر گرفت. آیا جانشینی برای تصور رایج از علم می‌توان ارائه داد که براساس آن دانش، دانشمند و فرآیند تحقیق از عناصر ارزشی تهی و بی‌بهره نباشند؟ دراین مقاله تلاش شده است که تا حدودی نشان داده شود که به اعتبارهای خاصی می‌توان علم و تحقیق علمی را پذیرای صفت اسلامی و یا دینی دانست. در آن صورت "دانشگاه اسلامی" مفهومی متناقض نخواهد بود.
[1] - paradox
عنوان مقاله [English]
An Analysis of the Concept “Islamic University’
نویسنده [English]
- M. Safaei Moghaddam
Faculty member of Department of Educational Sciences, Shahid Chamran University, Ahvaz, Ahvaz, Iran
چکیده [English]
For the School of Linguistic Analysis, the exclusive task of philosophy is to analyse language and what has a linguistic nature, such as concepts and propositions. Though I am not going to limit all capabilities of philosophy to this, analysing language is one of its main tasks. That is why philosophers of education try to analyse educational institutions and concepts. In this paper, I will try to analyse the concept of “Islamic University” with a view to the paradoxical meaning it may have. Some believe that for a university to be Islamic, knowledge and the scientific content of its academic curricula must be Islamic, and that is what seems to be paradoxical. This is so because based on the currently accepted meaning of ‘science’, there is a logical gap between science and value. That is, science is impartial to and independent of values. To solve this problem, we need to provide an alternative meaning for science on the basis of which science and the process of scientific research involve values.
)