نویسندگان

1 عضو هیات علمی موسسه تحقیقات تربیتی دانشگاه تربیت معلم تهران

2 عضو هیات علمی دانشگاه تربیت معلم تهران

3 عضو هیات علمی گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان

10.22055/psy.2002.16475

چکیده

حل‌ مسائل‌ کلامی‌ در قلب‌ آموزش‌ جبر قرار دارد. روشهای‌ حل‌ مساله نخستین‌ بار توسط‌ پولیا (1962 به‌ نقل‌ از رید، 2000) مطرح‌ شده‌ است‌. بسیاری‌ از پژوهشگران‌ در حیطه‌ آموزش‌ ریاضی‌ متوجه‌ طبقه‌بندی‌ انواع‌ مسائل‌ کلامی‌ شده‌اند. رید (2000) مسائل‌ معادل‌ و مشابه‌ کلامی‌ جبر را در طبقه‌بندی‌ انواع‌ کار، ترکیب‌ و فاصله‌ مورد مقایسه‌ قرار داده‌ است‌. کلمه‌های‌ کلیدی‌ مطرح‌ شده‌ در این‌ مقاله‌ عبارتند از: مسائل‌ مشابه‌، مساله‌های‌ کار، ترکیب‌ و فاصله‌. به‌ منظور بررسی‌ این‌ پرسش‌ که‌ آیا نمونه‌ مسائل‌ حل‌ شده‌ کلامی‌ جبر که‌ به‌ دانش‌آموزان‌ ارائه‌ می‌شود، آنها را قادر می‌سازد تا مسائل‌ کلامی‌ جبر را که‌ معادل‌ و مشابه‌ با آن‌ مسائل‌ هستند حل‌ نمایند، تحقیقی‌ در دو مرحله‌ بر روی‌ دانش‌آموزان‌ سال‌ سوم‌ ریاضی‌- فیزیک‌ انجام‌ شد. در مرحله‌ اول‌ پژوهش‌ 44 دانش‌آموز سال‌ سوم‌ ریاضی‌- فیزیک‌ که‌ در قالب‌ دو کلاس‌ سازمان‌ یافته‌ بودند با هم‌ ترکیب‌ شده‌ و به‌ صورت‌ تصادفی‌ در دو گروه‌ گواه‌ و آزمایشی‌ گمارده‌ شدند. به‌ گروه‌ گواه‌ در مرحله‌ تمرین‌، مسائل‌ نامربوط‌ (مسائلی‌ که‌ ارتباطی‌ با مسائل‌ مرحله‌ آزمایشی‌ ندارند) و به‌ گروه‌ آزمایشی‌، مسائل‌ مربوط‌ به‌ مسائل‌ مرحله‌ آزمایش‌ ارائه‌ گردید. تحلیل‌ نتایج‌ نشان‌ داد که‌ بین‌ میانگین‌ دو گروه‌ در حل‌ مسائل‌ معادل‌ و مشابه‌ تفاوت‌ معنی‌داری‌ وجود ندارد. در مرحله‌ دوم‌ پژوهش‌، 48 دانش‌آموز سال‌ سوم‌ ریاضی‌- فیزیک‌ که‌ از قبل‌ در قالب‌ دو کلاس‌ سازماندهی‌ شده‌ بودند، انتخاب‌ و به‌ صورت‌ تصادفی‌ در دو گروه‌ آزمایشی‌ و حل‌ مساله[1]‌ گمارده شدند. هر دو گروه در مرحله آموزش و تمرین‌، مسائلی‌ را دریافت‌ نمودند که‌ با مسائل‌ مرحله‌ آزمایش‌ ارتباط‌ داشتند. تنها تفاوت‌ دو گروه‌ در این‌ بود که‌ دانش‌آموزان‌ گروه‌ حل‌ مساله‌ در حین‌ حل‌ مسائل‌ مرحله‌ آزمایش‌ می‌توانستند به‌ راه‌ حلهای‌ آموزش‌ داده‌ شده‌ در مرحله‌ آموزش‌ و تمرین‌ مراجعه‌ نمایند، اما گروه‌ آزمایشی‌ چنین‌ فرصتی‌ را نداشتند. نتایج‌ نشان‌ داد که‌ دانش‌آموزان‌ گروه‌ حل‌ مساله‌ در حل‌ مسائل‌ معادل‌ کلامی‌ جبر عملکرد بهتری‌ نسبت‌ به‌ گروه‌ آزمایشی‌ داشتند و تفاوت‌ میانگینهای‌ آنها معنی‌دار بود، اما در رابطه‌ با مسائل‌ مشابه‌ کلامی‌ جبر تفاوت‌ معنی‌داری‌ بین‌ میانگینهای‌ دو گروه‌ حل‌ مساله‌ و آزمایشی‌ یافته‌ نشد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Solving Sample Algebra Verbal Problems on Solving Equivalent and Similar Ones in Third Grade Physics- Math Students of Toviserkan City

نویسندگان [English]

  • J. Kavoosian 1
  • P. Kadivar 2
  • H.R. Oreizi 3

1 Faculty member of Educational Research Institute, Tehran Teacher Training University

2 Faculty member of Tehran Teacher Training University

3 Faculty member of the Department of Psychology, University of Isfahan

چکیده [English]

Solving verbal problems is embedded in the teaching of algebra. Reed (2000) has cempared equivalent and similar algebra problems classified as work, combination and dstance problems. A question of interest has been whether presenting students with samples of solved algehra verbal problems will enable them to solve equivalent and similar ones. To provide an answer to this question, a research project was designed and carried out in two stages on third grade students in the field of physics - math. The first experiment consisted of selecting 44 third grade physics- math students randomly, and assigning them randonly to an experimental and a control groups. In the exercise phase irrelevant problems were presented to the control group, but the experimental group was presented with relevant problems. Then both groups were presented with equivalent and similar problems as those given to the experimental group during the exercise phase. Analysis of the data indicated that there was not a statisticaly significant difference between the two groups in solving equivalent or similar problems. During the second experiment, 48 third grade physics-math students were selected and assigned to a problem- solving group and an experimental group, randomly. Both groups were presented with relevant problems during the exercise phase of the second experiment. However, during the main phase of the experiment, the problem-solving group could return to the previously taught problems, while the experimental group could not do so. Results showed that the problem-solving group had a higher performane in solving the equivalent problems than the experimental group and the difference in their means was statistically significant. However, no significant difference was found in their means of the similar algebra verbal problems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Algeora verbal prob!ems
  • equivalent problems
  • similar problems
Feltovich, P.J., & Glaser, R. (1981). Categorization and representation of physics problems by experts and novices, cognitive Science, 5, 121-152.
Gick, N. L., & Holyoak, K. J. (1980 a). Analogical problem solving, cognitive Pycholo’, 12, 306-355.
Gick, N. L., & Holyoak, K. J. (1980 b). Schema induction and analogical transfer. cogvitine Pycho!nbi, 15-1-38.
Greeno, J. G. (1983). Forms of undersaudjn in iiiatheniaijcal problem solving. Learning and Motivation in the C’lasroom, (pp. 83-111).
Larkin, J. (1980). Teaching problem solving in physics: The psychological laboratory and the practical classroom. In F. Reif & D. Tuma (Eds.), Problem Solving in education: issues in teaching and research. 1-li: Lawrence Eribaum.
Mayer, R.E. (1981). Frequency norms and structural analyses of algebra story problems into families categories, and templates. Instructonal Science, 10,
135-174.
Reed, S. K. (2000). Problem solving, in A. E. Kazain (Ed), Encyclopedia of psychology (Vol. 8, pp. 71-75). Washny to no Dc. American psychologcal Association and Oxford University Press.
Stephen, K. R. & Cheryl, A. B. (1991). Use of examples and procedures in problem solving. Journal of eXperimental psycho!o learning, memory, and cognition, vol. 17. No. 4.753-766.
Stephen, K. R. Alexandra, D. & Michael. (1985). Usefulness of analogous solutions for solving algebra word problems. Journal of Experimental Psychology, Learning, Memory and Cognition, vol, 11, No, 106-125.
Stephen, K. R. (1987). A structure- mapping mold for word problem. Joim ma! of experimental pschology, learning, memory, and cognition, vol, 1, No. 1,
124-139.
Sweller, J, & Cooper, G.A. (1985). The use of worked exampes as a substitute for problem solving in learning algebra. C’oLnition and instruction. 2. 59-89.