نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سعیده حمیدی ¹
• جواد خدادادی ²
• آتوسا کلانتر هرمزی ³

¹ کارشناسی ارشد مشاوره شغلی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

² استادیار گروه آموزشی مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

³ دانشیار گروه آموزشی مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

چکیده

هوش اخلاقی ظرفیت و توانایی درست از  نادرست، داشتن اعتقادات اخلاقی قوی و عمل به آنها و رفتار در جهت صحیح و درست است. هدف پژوهش حاضر مطالعه ادراک دانشجویان مقطع دکتری مشاوره از مفهوم هوش اخلاقی بود. روش پژوهش، کیفی و مبتنی بر رویکرد تحلیل مضمون است. جامعه مورد مطالعه، دانشجویان مقطع دکتری مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی در سال تحصیلی 1400-1399، که حداقل یک سال از سنوات تحصیلی آن­ها در دوره دکتری گذشته باشد، بود. جمع­آوری اطلاعات تا اشباع نظری داده­ها ادامه یافت و تعداد 13 مصاحبه فردی نیمه­ساختاریافته انجام گرفت. داده­ها جمع­آوری، کدگذاری و در قالب شبکه مضامین به شیوه دستی دسته­بندی گردید. نتایج حاصل از تحلیل مضمون داده‌ها در پاسخ به سؤال پژوهش به شناسایی 121 کد باز، 30 مضمون فرعی، 9 مضمون اصلی و مضمون هسته­ای منجر شد. نتایج پژوهش حاکی از آن بود دانشجویان هوش اخلاقی را کنشی آگاهانه، مدیریت‌کننده و چندوجهی می­دانند که خیرخواهی، مسئولیت­پذیری، انصاف­محوری، احترام، شکیبایی، صداقت و گذشت وجوه آن می­باشد. از منظر دانشجویان دکتری مشاوره، هوش اخلاقی در عمل و رفتار آن­ها تأثیرگذار است چراکه پرورش هوش اخلاقی با تشخیص موقعیت اخلاقی و عملکرد براساس اصول اخلاق  به فرد کمک می­کند از آسیب زدن به خود و دیگران جلوگیری کند. این امر در مورد رشته­های یاری­گر همچون مشاوره اهمیت ویژه ای دارد.

کلیدواژه‌ها

• اخلاق
• پدیدار شناسی
• دانشجویان مشاوره
• هوش اخلاقی

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Moral Inteligence Concept from the Point of View of the Conselling PhD Candidates: A Qualitative Study

نویسندگان [English]

• Saeede Hamidi ¹
• Javad Khodadadi Sangdeh ²
• Atousa Kalantar Hormozi ³

¹ MSc, Department of counseling, psychology and Educational Science Faculty, University of Allameh-Tabatabaei, Tehran, Iran

² Javad Khodadadi Sangdeh, Assistant Professor, Department of counseling, psychology and Educational Science Faculty, University of University of Allameh-Tabatabaei, Tehran, Iran.

³ Ph.D. Counseling and Academic Member Associate Professor, Allameh Tabataba'i University Counseling Group

چکیده [English]

Introduction
Moral intelligence refers to the capacity to distinguish between true and false, practice strong moral beliefs and behave in a way that is morally right. This study aimed to investigate the perception of Counseling Ph.D. Candidates about Moral Intelligence.
 
Methodology
This research method was qualitative and based on the thematic analysis approach. The statistical population consisted of counseling Ph.D. Candidates of Allameh Tabatabai University Counseling in the academic year 1399-1400 who had completed at least one year of their doctoral program. 13 participants were selected using a non-probability purposive sampling method. Sampling continued until data saturation was reached. Data was collected, coded, and categorized into themes using a manual method.
 
Results
The data content analysis identified 121 open-source codes, 30 sub-themes, 9 main themes, and kernel themes. The main themes and kernel themes were 1) self-management (maintaining intellectual and emotional control, abstinence, control, and self-care (virtue), mental health improvement, and internalizing moral norms), 2) moral-based conscious action (recognizing moral condition, self-monitoring (consciousness), awareness of the effect of one's action on others, awareness of moral intelligence principles), 3) responsibleness (loyalty, commitment to improving mental health, acceptance of the implications of one's decisions and actions, being responsive to the implications of one's actions, commitment to the rights of others), 4) attention to honesty (clearness in relation, integrity of speech and behavior, integrity of values, and individual performance), 5) having mercifulness (social interest, empathy, paying attention to the principle of usefulness, tendency to caring), 6) fairness (unfavorable use of social position, not to misuse of professional positions, the principle of what you like about yourself to like for others), 7) tolerance (psychological flexibility, reflection on speech action, patience in action),
8) paying attention to respect (respect for the cultural nature of phenomena, respect for the privacy of others, respectful behavior and speech), and 9) forgiveness (self-forgiveness, forgiveness (others)).
 
Conclusion
According to Counseling Ph.D. Candidates, moral intelligence is effective in their behavior. Developing moral intelligence by recognizing moral situations and acting based on ethical principles helps a person avoid harming themselves and others. Strengthening the moral intelligence of students can lead to the consolidation and development of values and commitments, therefore, moral-based performance in them, and consequently in society. The moral performance of experts in the field affects society directly, and paying more attention to the moral attitudes of individuals working in this field can lead to the development of ethical attitudes in society.

کلیدواژه‌ها [English]

• Counseling candidates
• moral intelligence
• morality
• phenomenology