جهانگیر کرمی؛ خلیل شریفی؛ کیومرث بشلیده
دوره 16، شماره 2 ، دی 1388، ، صفحه 167-188
چکیده
سرسختی روانشناختی یک ساختار شخصیتی محافظت‌کننده در مقابل فشارهای زندگی است، که در قالب یک سازه‌ی سه مؤلفه‌یی مرکب از تعهد، کنترل و مبارزه‌جویی توسط کوباسا مفهوم‌سازی شده است. نقش این ویژگی در پژوهش‌های گوناگونی تأیید شده، اما زمینه‌های شکل‌گیری و پیشایندهای محیطی آن کم‌تر مورد مطالعه بوده است. این پژوهش به منظور شناسایی عملکردهای ...
بیشتر
سرسختی روانشناختی یک ساختار شخصیتی محافظت‌کننده در مقابل فشارهای زندگی است، که در قالب یک سازه‌ی سه مؤلفه‌یی مرکب از تعهد، کنترل و مبارزه‌جویی توسط کوباسا مفهوم‌سازی شده است. نقش این ویژگی در پژوهش‌های گوناگونی تأیید شده، اما زمینه‌های شکل‌گیری و پیشایندهای محیطی آن کم‌تر مورد مطالعه بوده است. این پژوهش به منظور شناسایی عملکردهای (تعاملات خانوادگی) مرتبط با سرسختی در یک نمونه‌ی 324 نفری (170 دختر و 154 پسر) از دانش‌آموزان دوره‌ی سه ساله متوسطه شهر کرمانشاه انجام شده است. برای سنجش تعاملات خانوادگی، مقیاس 75 پرسشی عملکرد خانواده برنارد بلوم (FFS) که پانزده بُعد از عملکرد خانواده را می‌سنجد، و برای سنجش سرسختی، مقیاس 45 پرسشی سرسختی نوجوانان (AHS) که سه مؤلفه‌ی سرسختی را می‌سنجد، به کار رفته است. داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه‌ی آزمون، تحلیل شدند. و شواهد لازم دال بر وجود ارتباط معنی‌دار بین عملکرد خانواده و سرسختی به دست آمده است. یافته‌ها نشان دهنده‌ی آن است که برای پیش‌بینی نمره‌های سرسختی، ضریب‌های ابعاد سبک خانواده‌ی آزادمنش، جامعه پذیری خانواده، سبک خانواده‌ی قانون‌مند و انعطاف‌پذیری خانواده معنی‌دار بوده‌اند. یافته‌های این پژوهش اهمیت تعاملات مثبت در خانواده و ضرورت اجتناب از تعاملات منفی را متذکر شده و ره‌گشای یاوران خانواده برای راهنمایی و اصلاح تعاملات آنها می‌باشد.
رضا زمانی؛ نجمه حمید
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه میان فشار روانی، سر سختی(چالش، تعهد و کنترل) به عنوان منبع مقاومت در برابر فشار روانی با سیستم ایمنی بدن است. جامعه مورد مطالعه شامل دو گروه از دانشجویان پسر و دختر سال پنجم و ششم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی در سال تحصیلی 78-77 ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه میان فشار روانی، سر سختی(چالش، تعهد و کنترل) به عنوان منبع مقاومت در برابر فشار روانی با سیستم ایمنی بدن است. جامعه مورد مطالعه شامل دو گروه از دانشجویان پسر و دختر سال پنجم و ششم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی در سال تحصیلی 78-77 بوده است. تعداد کل جامعه پژوهش شامل 340 نفر است. دانشجویان سال ششم پزشکی در امتحان پیش انترنی شرکت می‌کنند و در حقیقت با موقعیتی فشارزا مواجه می‌شوند، در حالیکه دانشجویان سال پنجم پزشکی در امتحان مزبور شرکت نمی‌جویند. از میان هر دو گروه، افرادی که مایل به همکاری نبوده و یا مبتلا به اختلالات و شرایطی بوده‌اند که سیستم ایمنی آنها را مخدوش می‌ساخت از جامعه پژوهش حذف شدند. در نهایت دو نمونه همسان حاصل شد. گروه آزمایشی (امتحان) شامل 147 نفر و گروه گواه (بدون امتحان) شامل 155 نفر بود. پس از توزیع پرسشنامه سرسختی میان دو گروه، تعداد 10 نفر از افراد واجد سرسختی بالا و 10 نفر از افراد واجد سرسختی پائین از هر دو گروه برگزیده شدند. بدین ترتیب نمونه مورد بررسی شامل 40 نفر بود. گروه آزمایشی (امتحان) و گواه (بدون امتحان) هر کدام شامل 20 نفر بود، که تعداد 10 نفر واجد سرسختی بالا و 10 نفر واجد سرسختی پائین در هر دو گروه وجود داشته است. سپس نمونه‌برداری خونی از افراد گروه آزمایشی به مدت نیم ساعت قبل از امتحان و در افراد گروه گواه، در همان زمان اما در شرایط عادی به عمل آمد. متغیرهای ایمنی مورد مطالعه شامل سلولT کمکی (CD4)، سلول Tمهاری / انهدامی (CD8)، نسبت ایمونوگلوبولین(M (IgM و هورمون کورتیزول بود. این تغیرها، به صورت کمّی مطالعه و ثبت شدند. نتایج حاصل آشکار ساخت که سرسختی با متغیرهای CD4، نسبت و IgM دارای رابطه مثبت و معنی‌دار بود. مؤلفه تعهد با متغیرهای CD4 و نسبت دارای رابطه مثبت و معنی‌دار بود. همچنین مؤلفه کنترل با متغیر CD4 دارای رابطه مثبت و معنی‌دار بود. اما مؤلفه چالش فقط با متغیر IgM، دارای رابطه مثبت و نزدیک به سطح معنی‌داری بود. همچنین میان سیستم ایمنی دو گروه آزمایشی (امتحان) و گواه (بدون امتحان) تفاوت معنی‌داری از لحاظ هورمون کورتیزول وجود داشت. میان سیستم ایمنی افراد واجد سرسختی بالا و پایین در دو متغیر CD4 و IgMتفاوت معنی‌داری وجود داشت. از سوی دیگر، تفاوت معنی‌داری میان افراد واجد سرسختی بالا و پائین در دو گروه آزمایشی و گواه از لحاظ متغیرهای IgM و کورتیزول وجود داشت. با مقایسه این نتایج می‌توان نتیجه گرفت که سرسختی در ارتباط میان فشار روانی حاد ناشی از امتحان، بر دو متغیر IgM و کورتیزول به طور معنی‌داری دارای نقش تعدیل کننده‌ای بود. همچنین، نقش ویژگی تعهد در سرسختی و سیستم ایمنی، از دو مؤلفه دیگر یعنی چالش و کنترل بیشتر است.
